Opieka na dziecko a niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Poinformowałam pracodawcę o chęci wykorzystania 2 dni opieki na dziecko. Pracodawca odmówił, uzasadniając to tym, że posiadam zaległy urlop wypoczynkowy i to z niego powinnam korzystać w pierwszej kolejności. Czy to jest zgodne z prawem? Czy opieka na dziecko jest zależna od niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego?

Małgorzata, Lublin

W roku kalendarzowym pracownik-rodzic, który wychowuje co najmniej jedno dziecko, ma prawo do wykorzystania 2 dni urlopu opiekuńczego. Opieka na dziecko przysługuje do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. Co ważne opiekę można wykorzystać na zdrowe dziecko, na przykład w sytuacji kiedy niespodziewanie zabraknie opiekunki.

Urlop opiekuńczy na dziecko - wymiar dni wolnych

Wymiar opieki na dziecko wynosi 2 dni i nie jest on zależny od liczby wychowywanych dzieci. Urlop na dziecko może wykorzystać tylko jeden rodzic, dlatego w momencie składania wniosku o dzień wolny, należy również podpisać oświadczenie, w którym wskazuje się, że drugi z rodziców w danym roku kalendarzowym nie będzie korzystał z dni wolnych opieki na dziecko. Za czas opieki pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia obliczanego tak jak wynagrodzenie urlopowe.

2 dni opieki na dzieckiem a urlop wypoczynkowy

Dni wolne na opiekę nad dzieckiem nie są w jakikolwiek sposób powiązane z urlopem wypoczynkowym. Oznacza to, że niewykorzystane dni opieki nie przechodzą na kolejny rok kalendarzowy, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego. Ponadto udzielenie dni opieki na dziecko nie może być powiązane z wymiarem posiadanego przez pracownika urlopu. W związku z tym, odpowiadając na powyższe pytanie, pracodawca nie ma prawa nakazać pracownikowi wykorzystać w pierwszej kolejności urlopu wypoczynkowego lub zaległego. Pracownik sam decyduje, czy chce skorzystać z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem, czy z urlopu wypoczynkowego.

Opieka na dziecko w wymiarze godzinowym

Od 2 stycznia 2016 roku weszła w życie nowelizacja ustawy, która wprowadza możliwość wykorzystania 2 dni opieki na dziecko w wymiarze godzinowym. W związku z tym, rodzic który korzysta z dwóch dni opieki, musi zdecydować, czy wykorzysta ten czas w wymiarze dwóch dni, czy w wymiarze godzinowym (16 godzin przy pracy na cały etat). Nie można połączyć tych dwóch rodzajów, tzn. nie można wykorzystać jednego całego dnia, a resztę wykorzystać w godzinach, chyba ze we wniosku będzie wyraźnie napisane, że pracownik wnioskuje o 8 godzin opieki, a nie jeden dzień. Urlop opiekuńczy zależy od wymiaru etatu na jaki jest zatrudniony pracownik:

• cały etat -  16 godzin
• ½ etatu - 16 x ½ = 8 godzin
• ⅓ etatu - 16 x ⅓ = 5,33 - należy zaokrąglić w górę - 6 godzin
• ¼ etatu - 16 x ¼ = 4 godziny.

Podsumowując, pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi wykorzystania należnych mu dni wolnych na opiekę na dziecko w przypadku gdy ten posiada jeszcze dostępne dni w ramach limitu urlopu wypoczynkowego.