Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Asertywność w pracy - czym jest i jak wykorzystać ją w pracy?

Kiedy myślimy o postawie asertywnej, najczęściej łączymy ją ze sztuką mówienia “nie”. Warto jednak mieć świadomość, że asertywność nie zamyka się na jednym aspekcie. Czym jest asertywność w pracy i jak ją wykorzystać?

Asertywność – co się na nią składa?

Asertywność w pracy jest bardzo ważna - dzięki niej zwiększamy pewność siebie. Jednak kiedy tak naprawdę jesteśmy asertywni? Nie tylko wówczas, gdy mówimy „nie”, lecz także, kiedy mówimy „tak”. Chodzi o to, żeby żyć w zgodzie ze sobą, nie wstydzić się tego, czego potrzebujemy i chcemy, ale jednocześnie wiedzieć i szanować to, że inni ludzie także mają potrzeby. Asertywność w pracy to pokazanie, że mamy granice, a jednocześnie nie chcemy przekraczać granic, które wyznaczają inne osoby. Poza tym taka postawa to złoty środek pomiędzy stanowczością i byciem łagodnym. Agresja, obrażanie się, zbyt emocjonalne reagowanie, wieczne przytakiwanie czy negowanie zdania innych cechują ludzi nieasertywnych.

Asertywność w pracy – zachowania i skutki

Często obawiamy się być asertywnym w pracy. Dlaczego? Wydaje nam się, że odmowa może wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami, że przestaniemy być lubiani, a nawet stracimy posadę. Pamiętajmy jednak, że asertywność może bardzo dobrze wpłynąć na naszą wydajność i motywację do pracy. Przede wszystkim, kiedy jasno określamy nasze potrzeby i wyrażamy swoje zdanie, jednocześnie zwiększamy naszą pewność siebie i wiarę we własne możliwości. Ułatwia nam też ona dobre kontakty z innymi. Można mieć wrażenie, że kiedy wyrazimy odmienne zdanie, np. w rozmowie z szefem, będzie to miało przykre konsekwencje. To nie musi być prawdą! Jeżeli zdanie jest dobrze przekazane i uzasadnione, jego wypowiedzenie nie powinno nic zmienić, przeciwnie – szef może docenić to, że przedstawiasz również swoje spojrzenie na sprawę.

Zachowanie asertywne, czyli jakie?

Jak tak naprawdę ocenić, które zachowanie jest asertywne, a które nie? Jak wyczuć, czy właśnie to „nie” jest asertywne, a „tak” przemyślane? Oczywiście wszystko zależy od tego, jak my odbieramy sytuację. Jeżeli ktoś nas o coś poprosi, musimy się zastanowić, czego chcemy i jakie uczucia w nas to wzbudza.

Jak już wspomniano, nie chodzi tylko o odmawianie. Chodzi również o odpowiednie wyrażanie prośby i zadawanie pytań. Musimy zrozumieć, że każdy ma prawo do własnego zdania i nie możemy narzucać własnego jako jedyne odpowiednie. Pamiętaj również o argumentowaniu. Kiedy o coś prosisz – nie używaj szantażu.

Taka postawa to też umiejętne zwracanie uwagi. Kiedy jakieś zachowanie ci nie pasuje, nie uogólniaj, powiedz dokładnie, co ci przeszkadza, podaj sensowne argumenty, zaznacz, co czujesz.

Asertywna osoba potrafi przyjmować krytykę oraz komplementy. Krytykę przyjmuje, a jeżeli się nie zgadza – argumentuje dlaczego. Za pochwały z kolei dziękuje i nie umniejsza swoich zasług.

Co daje nam asertywność w pracy?

Jak już wspomniano, postawa asertywna zwiększa wiarę w siebie, szacunek (nie tylko innych, lecz także własny) i przede wszystkim wpływa na lepsze samopoczucie. Dzięki niej robimy to, co jest zgodne z naszymi przekonaniami, jesteśmy spokojniejsi, mniej rzeczy nas dręczy.

Zachowania asertywne – przykłady

Jak przejawia się asertywność w pracy? Poznaj przykłady!

  1. Jeżeli nie chce się na coś zgodzić, podaje konkretny argument i jeżeli rozmówca nadal próbuje przekonać ją do zmiany zdania – powtarza go aż do skutku.
  2. Używa takich zwrotów jak: „moim zdaniem”, „szanuję twoje zdanie, ale pozwól, że wyrażę również swoje”, „to moje zdanie, ale co ty o tym sądzisz?”, „takie mam odczucia, a jakie są twoje?”, „proponuję inne rozwiązanie” itd.
  3. W trakcie kłótni nie krzyczy i próbuje uspokoić osobę, która nie potrafi nas sobą zapanować. Najpierw prosi, żeby przestała krzyczeć, jeżeli nic się nie zmienia, mówi, jak czuje się w tym momencie, a gdy i to nie pomaga, wspomina, że odejdzie i skończy konwersację, jeżeli nic się nie zmieni. Jeżeli ta próba spełznie na niczym - spełnia założenie i odchodzi.