Praca zdalna za granicą? Sprawdź, o czym musisz pamiętać, pracując z różnych zakątków świata

GUS podaje w opracowaniu Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), że w I kw. 2023 roku zdalnie pracowało 7,1 proc. ogółu zatrudnionych. To znaczny wzrost względem II kw. 2022 roku, kiedy to na takiej zasadzie wykonywało obowiązki 3,8% pracujących. Taka forma zatrudnienia może być bardzo atrakcyjna dla np. programistów, grafików, copywriterów i nie tylko. Mogą pracować z każdego zakątka ziemi, o ile mają dostęp do internetu czy telefonu. Jeśli i Ty tak pracujesz lub zamierzasz pracować zdalnie za granicą, sprawdź, o czym powinieneś pamiętać.

Jak wygląda sytuacja prawna pracownika przy wykonywaniu pracy zdalnej?

Przez lata praca zdalna nie była w Polsce uregulowana na podstawie przepisów Kodeksu pracy (KP). Wskazywano w nich jedynie warunki telepracy. Jednak uległo to zmianie wraz z nowelizacją KP w 2023 roku. Z dniem 7 kwietnia tego roku weszły w życie przepisy regulujące zarówno pracę zdalną, jak i hybrydową.

Artykuł 67¹⁸ wskazuje, jaka jest definicja pracy zdalnej. Ustawodawca określił, że praca może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez zatrudnionego i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Można ją wykonywać również pod adresem zamieszkania. Praca tego rodzaju realizowana jest w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Oznacza to, że zatrudnieni zyskali na mocy Kodeksu pracy możliwość wykonywania całkowicie lub częściowo pracy poza stacjonarnym zakładem. Potencjalnie mogą oni więc wyjechać za granicę, do ciepłych krajów, i z perspektywy leżaka realizować obowiązki. Taki model preferuje coraz więcej osób, które chcą połączyć pasję podróżowania z regularną pracą, która będzie pozwalała na prowadzenie takiego trybu życia.

Jak formalnie zorganizować pracę zdalną za granicą? Czy trzeba informować pracodawcę?

Oczywiście pracodawca musi wiedzieć, gdzie zatrudniony wykonuje obowiązki. Wynika to z przytoczonych wcześniej regulacji Kodeksu pracy. Miejsce pracy zdalnej w innym państwie każdorazowo powinno być uzgodnione z pracodawcą.

Zasady wykonywania pracy zdalnej muszą znaleźć swoje odzwierciedlenie w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową lub kilkoma takimi organizacjami. Zatrudniający nie tylko powinien zostać poinformowany o wykonywaniu przez podwładnego pracy za granicą, ale i wyrazić na nią zgodę. Z drugiej strony będzie zobowiązany do zapewnienia warunków do realizowania obowiązków zawodowych zdalnie, także poza Polską. Musi dostarczyć m.in. materiały i narzędzia, serwis i konserwację sprzętu czy pokryć koszty energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania zadań. Pracownik otrzyma ryczałt lub ekwiwalent pieniężny za użycie własnych urządzeń do realizacji obowiązków zawodowych.

Czy umowa o pracę uwzględnia miejsce wykonywania pracy?

Podstawą nawiązania stosunku pracy pomiędzy jest umowa o pracę. Już w ramach takiej umowy warto zawrzeć w niej uzgodnienia między stronami dotyczącymi wykonywania obowiązków zdalnie.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę na to, że w trakcie trwania zatrudnienia można dokonać podobnych uzgodnień – z inicjatywy pracodawcy albo na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej.

Zatrudniony może wykonywać obowiązki służbowe zdalnie, za granicą, ale musi wskazać miejsce, z którego będzie pracować, i uzgodnić je z pracodawcą - otrzymać jego zgodę.

Praca zdalna a składki ZUS w Polsce

Praca za granicą nie znosi obowiązku opłacania za zatrudnionego składek na ubezpieczenia społeczne. Powinny one jednak być odprowadzane na rzecz tylko jednego państwa, na terenie którego wykonywane są obowiązki. Takie zasady obowiązują w całej Unii Europejskiej za sprawą uchwały Parlamentu Europejskiego. Pracodawca powinien dokonać zgłoszenia pracownika zdalnego do ubezpieczenia społecznego w danym kraju oraz musi opłacać za niego regularnie składki. Może tego uniknąć, jeśli uzyska z ZUS w Polsce zaświadczenie A1, które potwierdza, któremu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega dana osoba.

Ubezpieczenie turystyczne a praca zdalna za granicą

W celu zapewnienia sobie maksimum bezpieczeństwa finansowego podczas przebywania za granicą możesz wykupić ubezpieczenie turystyczne. Pamiętaj, aby wybrać odpowiedni zakres terytorialny. Na przykład w UNIQA możesz kupić polisę na Europę lub cały świat. Możesz wybrać również ubezpieczenie kosztów rezygnacji z podróży, które będzie przydatne na wypadek nieoczekiwanej zmiany planów.

Ubezpieczenie turystyczne online w ramach jednej polisy, którą wykupisz bez wychodzenia z domu, może zapewnić Ci pokrycie kosztów leczenia, NNW czy bagażu podróżnego i jego opóźnienia. Obejmuje wydatki związane z opóźnieniem lotu, ubezpieczenie OC w życiu prywatnym. Można również rozszerzyć zakres o ochronę w przypadku podjęcia czynności w celu zarobkowym, wolontariatu, praktyk zawodowych. Świadczenia wypłacane są przez ubezpieczyciela w wielu różnych sytuacjach.

Pozostaje już tylko wybrać odpowiedni kraj, kupić bilety lotnicze i zapewnić noclegi za granicą, by móc rozpocząć pracę w jednym z wakacyjnych rajów. W wielu przypadkach poza sezonem można otrzymać atrakcyjną cenę za pobyt, a wcale nie musi iść z tym w parze niski standard hotelu.

Artykuł sponsorowany