Poradnik Pracownika

Czym różni się odrzucenie spadku od zrzeczenia się dziedziczenia?

Tato chce zostawić mi w spadku pewien majątek. Nie chciałabym go przyjąć. Czy wybrać odrzucenie spadku, czy zrzeczenie się dziedziczenia? Jakie są różnice pomiędzy tymi dwoma instytucjami?

 

Aneta, Wołów

 

Zrzeczenie się dziedziczenia, jak i odrzucenie spadku jest normowane przez przepisy kodeksu cywilnego (kc) w Księdze czwartej dotyczącej spadków. Odrzucenie spadku jest uregulowane art.1012-1024, a zrzeczenie się dziedziczenia – 1047-1057 kc.

Zarówno w przypadku zrzeczenia się dziedziczenia, jak i odrzucenia spadku chodzi o nieprzyjmowanie majątku przez spadkobiercę.

Mimo że te dwie instytucje są do siebie podobne, to istnieją między nimi pewne różnice. Należą do nich:

  • Wzajemność – zrzeczenie się dziedziczenia jest umową dwustronną między spadkodawcą a spadkobiercą i jest podpisywana za życia spadkodawcy. Natomiast odrzucenie spadku jest czynnością jednostronną i jest dokonywane przez spadkobiercę po śmierci spadkodawcy.

  • Zmiana decyzji – w przypadku zrzeczenia się dziedziczenia podpisaną w tej sprawie umowę w formie aktu notarialnego można rozwiązać (również poprzez akt notarialny, który musi być podpisany przez obie strony – spadkodawcę oraz osobę, która cofa decyzję o zrzeczeniu się). Odrzucenie spadku jest decyzją nieodwołalną.

  • Dziedziczenie majątku przez zstępnych – odrzucenie spadku powoduje, że prawo do dziedziczenia przechodzi na zstępnych odrzucającego spadek, natomiast zrzeczenie się dziedziczenia pozbawia spadku również zstępnych spadkobiercy, chyba że w umowie zastrzeżono inaczej.

Zrzeczenie się dziedziczenia dotyczy spadkobierców ustawowych, a zatem można zrzec się spadku na podstawie dziedziczenia ustawowego, a następnie przyjąć je jako spadkobierca testamentowy.

Zrzeczenie się dziedziczenia automatycznie pozbawia prawa do zachowku.

Zarówno w przypadku odrzucenia spadku i zrzeczenia się dziedziczenia spadkobiercę traktuje się, jakby nie dożył otwarcia spadku.