Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Wniosek o emeryturę – krok po kroku

Wraz z osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego osoba podlegająca ubezpieczeniu ma prawo złożyć wniosek o emeryturę. Jakie działania należy podjąć, aby uzyskać pożądany skutek w postaci uzyskania emerytury – na to pytanie odpowiadamy poniżej.

Składanie wniosku o emeryturę – podstawy prawne

Zasady dotyczące ubiegania się o emeryturę regulują przepisy:

  • Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej „ustawą emerytalną”;
  • Rozporządzenia z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, zwanego dalej „rozp. w sprawie postępowania o świadczenia”.

Do złożenia wniosku o emeryturę uprawnione są osoby, które osiągnęły ustawowy wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Należy pamiętać, że wnioskowanie o emeryturę jest uprawnieniem ubezpieczonego, jeżeli zatem nie zamierza on pobierać emerytury mimo spełnienia kryteriów ustawowych, może złożyć wniosek w sprawie świadczenia w terminie późniejszym. Istnieje ponadto możliwość złożenia wniosku w ciągu 30 dni poprzedzających spełnienie warunków do nabycia uprawnień.

Wniosek o emeryturę może być złożony elektronicznie (przez internet), osobiście lub przy wykorzystaniu usługi pocztowej bądź kurierskiej. 

Wniosek o emeryturę przez internet

W celu złożenia wniosku przez internet zainteresowana osoba loguje się na swoje konto PUE.

Krok 1

Po zalogowaniu trzeba wybrać w katalogu usługę „Złożenie dokumentu EMP”. Następnie trzeba wypełnić formularz i określić sposób odbioru decyzji (domyślnie będzie to droga elektroniczna), ale można to zmienić na inną formę (np. za pośrednictwem poczty).

Krok 2 

W dalszej kolejności należy wybrać usługę „Złożenie dokumentu ERP-6”. Konieczne jest wypełnienie formularza i złożenie dyspozycji dotyczącej odbioru korespondencji (procedura ta jest analogiczna jak w przypadku opisanym powyżej).

Krok 3 

Osoba ubiegająca się o świadczenie emerytalne opatruje wypełnione formularze podpisem elektronicznym za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP, po czym wysyła je drogą elektroniczną do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Krok 4

Wnioskodawca składa w najbliższej terenowej jednostce ZUS dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia oraz wysokość uzyskiwanych wynagrodzeń. Wskazane dokumenty mogą być także przesłane do wymienionej jednostki ZUS.

Krok 5

W przypadku złożenia dyspozycji odbioru informacji o decyzji zainteresowany zostanie powiadomiony za pośrednictwem poczty elektronicznej lub poprzez SMS (w ramach profilu PUE). Wówczas na profilu PUE wnioskodawcy należy podpisać Urzędowe Poświadczenie Doręczenia (UPD), które jest warunkiem dostępu do dokumentu elektronicznego. W razie gdy osoba ubiegająca się o emeryturę wnioskowała o informację w formie tradycyjnej, trzeba oczekiwać na doręczenie korespondencji z ZUS. Możliwy jest także odbiór osobisty, jeśli taka była dyspozycja wnioskodawcy.

Decyzja w sprawie przyznania świadczenia emerytalnego powinna być wydana w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności mającej wpływ na prawo do emerytury. Od tej decyzji wnioskodawca ma prawo się odwołać do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie składa się za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. 

Wniosek o emeryturę składany osobiście

Wniosek o emeryturę może być złożony przez zainteresowaną osobę także osobiście. W tym celu trzeba podjąć poniżej opisane działania.

Krok 1

Należy pobrać ze strony internetowej ZUS lub w terenowej jednostce ZUS następujące formularze: wniosek EMP oraz informację ERP-6. Wnioski te trzeba wypełnić – można to również zrobić w formie elektronicznej (usługa „Złożenie dokumentu ZUS Rp-1E” oraz „Złożenie dokumentu ZUS Rp-6”) dostępna na profilu PUE. Po wypełnieniu formularzy i sprawdzeniu danych w nich zawartych, dokumenty te trzeba wydrukować.

Krok 2

Prawidłowo wypełnione formularze z załącznikami w postaci dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia oraz wysokość osiągniętego wynagrodzenia należy przedłożyć w najbliższej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS. Wizyta taka może być uprzednio umówiona za pośrednictwem profilu PUE.

Krok 3

Decyzja w sprawie emerytury zostanie dostarczona na adres wskazany we wniosku. Decyzję można odebrać osobiście lub przez pełnomocnika w jednostce ZUS albo za pośrednictwem profilu PUE, jeżeli wnioskodawca złożył taką dyspozycję.

Tak jak w przypadku świadczenia uzyskanego drogą elektroniczną – ZUS wydaje decyzję w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności mającej znaczenie w przedmiocie prawa i wysokości emerytury. Podobnie wnioskodawca ma prawo odwołać się od decyzji ZUS do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie miesiąca od dnia otrzymania decyzji.

Wniosek o emeryturę składany drogą pocztową

W przypadku składania wniosku o emeryturę za pośrednictwem poczty sposób postępowania jest w zasadzie identyczny, jak w odniesieniu do złożenia wniosku i niezbędnych dokumentów osobiście – nie ma zatem potrzeby szczegółowego omawiania tej procedury. Różnica polega na tym, że wypełnione formularze oraz załączone dokumenty (potwierdzające staż pracy i uzyskane kwoty wynagrodzeń) należy wysłać przesyłką pocztową do najbliższej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS.

Wezwanie do uzupełnienia wniosku o emeryturę

Niezależnie od tego, w jaki sposób został złożony wniosek o emeryturę, osoba ubiegająca się o świadczenie musi się liczyć z koniecznością uzupełnienia wniosku na żądanie ZUS. Odpowiednie zapisy w tej sprawie przewiduje § 4 ust. 4 rozp. w sprawie postępowania o świadczenia. 

Jeżeli we wniosku o emeryturę nie zamieszczono danych lub nie dołączono dokumentów, które są niezbędne do jego rozpatrzenia, ZUS wzywa zainteresowanego do uzupełnienia wniosku w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania.

Wniosek o emeryturę krok po kroku – podsumowanie

Obecnie złożenie wniosku o emeryturę jest relatywnie mało uciążliwe – można to uczynić osobiście, za pośrednictwem usługi pocztowej lub kurierskiej albo przy wykorzystaniu internetu. W każdym z przypadków należy wypełnić formularz EMP i załączyć wszelkie niezbędne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia oraz uzyskane kwoty wynagrodzenia. Jeżeli dokumentacja będzie niekompletna, ZUS wezwie ubezpieczonego do uzupełnienia wniosku.