Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Nowy Polski Ład a wynagrodzenia – czyli kto zyska w 2023 roku!

Dzięki zmianom podatkowym z Polskiego Ładu w kieszeniach większości Polaków miało zostać więcej pieniędzy. Jak przez Nowy Polski Ład wynagrodzenia Polaków zmienią się? Kto zyska na zmianach w kolejnych latach?

Czym jest nowy Polski Ład?

Nowy Polski Ład, nazywany też „Nowym Ładem”, to program, który wprowadził zmiany w systemie służby zdrowia, podatkach oraz emeryturach. Polski Ład 1.0 został wdrożony od 1 stycznia 2022 roku i już doczekaliśmy się jego modyfikacji. Największa zmiana w wynagrodzenia była wprowadzona 1 lipca 2022 roku. Natomiast w 2023 roku znów czekają nas przeróbki.

Nowy Polski Ład – zmiany w wynagrodzenia od stycznia 2022 roku

W styczniu 2022 roku nastąpiło zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 tysięcy złotych. Podniesienie kwoty wolnej niewątpliwie należy uznać za dobrą zmianę. Od lat słychać było głosy, że konieczne jest jej podwyższenie, ponieważ poprzednia była niższa niż minimum egzystencji.

Na Polskim Ładzie skorzystały osoby, których dochody mieszczą się w granicy 85–120 tys. złotych. Ma to związek z tym, że granica drugiego progu została zwiększona i po zmianach podatek od wyższej stawki 32% uiszcza się dopiero po przekroczeniu 120 tys. zł dochodu.

Natomiast najbardziej dotkliwą dla podatników zmianą jest brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej.

Wprowadzono także ulgi podatkowe dla trzech grup pracowników:

  • osób wychowujących co najmniej czworo dzieci;
  • seniorów, którzy uzyskali prawo do emerytury lub renty, ale zrezygnowali z jej pobierania w celu kontynuacji aktywności zawodowej;
  • osób powracających z zagranicy.

Suma przychodów zwolnionych od podatku w ramach ulgi dla rodzin 4+, ulgi dla młodych, ulgi na powrót oraz ulgi dla pracujących seniorów nie może przekroczyć rocznie kwoty 85 528 zł.

Dodatkowo w przypadku umów o pracę od 1 stycznia wprowadzono ulgę dla klasy średniej, która miała na celu chronić klasę średnią przed skutkami wprowadzonych zmian. W praktyce, jeśli pracownik osiągał przychód z umowy o pracę w wysokości od 5701 zł brutto do 11 141 zł brutto, płatnik mógł zastosować tę ulgę podczas wyliczania podatku. W związku z trudnościami w jej rozliczeniu od 1 lipca 2022 roku ulga ta przestała obowiązywać.

Dodatkowo w styczniu wprowadzono mechanizm tzw. rolowania zaliczek. Mogły z niego korzystać osoby zarabiające nie więcej niż 12 800 zł brutto – dotyczyło to zarówno pracowników, jak i zleceniobiorców, u których zaliczka na podatek została pobrana w kwocie wyższej niż zaliczka wyliczona na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2021 roku. Zaliczka na podatek dochodowy miała w takim wypadku być wyliczana podwójnie, a jeśli wyliczenie podatku według zasad z roku 2021 wyjdzie korzystniejsze dla pracownika, to ta kwota podatku zostanie potrącona z wynagrodzenia pracownika. Od 1 lipca 2022 roku rolowanie zaliczek zostało zlikwidowane z powodu wielu komplikacji rozliczeniowych, które wprowadził ten mechanizm.

Polski Ład 2.0 od lipca 2022 roku

W lipcu wprowadzono kolejne zmiany, które tym razem można uznać za pozytywne. Od 1 lipca 2022 roku nastąpiło:

  • obniżenie stawki podatku w pierwszym przedziale skali podatkowej z 17% do 12%;
  • zmniejszenie stawki zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy PIT, z 17% do 12% (przychodów nieprzekraczających 200 zł z tytułów działalności wykonywanej osobiście);
  • uchylenie mechanizmu przedłużenia terminów pobrania i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy, tzw. rolowania zaliczek;
  • zlikwidowanie ulgi dla klasy średniej;
  • objęcie zerowym PIT-em zasiłków macierzyńskich osób korzystających z „ulgi dla młodych”, „ulgi na powrót”, „ulgi dla rodzin co najmniej 4 dzieci” oraz „ulgi dla seniorów”.

Przykład 1.

Pani Joanna zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę, zarabia 5000 zł miesięcznie i złożyła PIT-2.

Wyliczenie wynagrodzenia w jej przypadku będzie wyglądać następująco:

  1. Podstawa składek społecznych: 5000 zł

    • składka na ubezpieczenie emerytalne: 5000 zł x 9,76% = 488,00 zł
    • składka na ubezpieczenie rentowe: 5000 zł x 1,5% = 75,00 zł
    • składka na ubezpieczenie chorobowe: 5000 zł x 2,45% = 122,50 zł
    • suma składek społecznych: 685,50 zł
  1. Podstawa składki na ubezpieczenia zdrowotne: 5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł

  • składka na ubezpieczenia zdrowotne: 4314,50 zł x 9% = 388,31 zł

  1. Wyliczenie zaliczki na podatek:

    • wynagrodzenie brutto minus składki społeczne: 5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł
    • koszty uzyskania przychodu wynoszą: 250 zł
    • podstawa zaliczki na podatek: 4314,50 zł – 250 zł = 4064,50 zł po zaokrągleniu 4065 zł
    • zaliczka na podatek (12%) 4065 zł x 12% – 300 zł = 187,80 zł
    • zaliczka na podatek dochodowy do zapłaty w urzędzie skarbowym: 188 zł
  1. Wynagrodzenie netto wynosi: 5000 zł – 685,50 zł – 388,31 zł – 188 zł = 3738,19 zł

Przykład 2.

Pani Joanna z przykładu 1. nie złożyła PIT-2, ponieważ pobiera dodatkowo emeryturę.

  1. Wyliczenie zaliczki na podatek wygląda wówczas następująco:

    • wynagrodzenie brutto minus składki społeczne: 5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł
    • koszty uzyskania przychodu wynoszą: 250 zł
    • podstawa zaliczki na podatek: 4314,50 zł – 250 zł = 4064,50 zł po zaokrągleniu 4065 zł, 
    • zaliczka na podatek (12%) 4065 zł x 12% = 487,80 zł
    • zaliczka na podatek dochodowy do zapłaty w urzędzie skarbowym: 488 zł
  1. Wynagrodzenie netto wynosi: 5000 zł – 685,50 zł – 388,31 zł – 488 zł = 3439,19 zł

Jak wynika z przykładów, złożenie PIT-2 ma duży wpływ na wynagrodzenie otrzymywane przez pracownika.

Kolejne zmiany już od stycznia 2023 roku!

Już od 1 stycznia 2023 roku mają wejść w życie kolejne zmiany, tj:

  • zmiana reguły dotyczącej oświadczeń składanych przez podatników płatnikom podatku dochodowego, o czym więcej można przeczytać w artykule: Wnioski i oświadczenia pracownika a Nowy Ład 2.0;
  • zleceniobiorcy będa mogli korzystać z kwoty zmniejszającej podatek podczas wyliczania zaliczek na PIT;
  • będzie możliwe upoważnienie nawet trzech płatników (pracodawców, zleceniodawców, ZUS-u) do zmniejszania zaliczek na PIT.

Najkorzystniejsza zmianą np. dla osób pracujących na kilku etatach będzie możliwość „dzielenia” 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy kwoty i trzech płatników. Zatrudniony będzie musiał złożyć oświadczenie, które uprawnia płatnika do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

  • 1/12 kwoty zmniejszającej podatek o 300 zł;
  • 1/24 kwoty zmniejszającej podatek o 150 zł;
  • 1/36 kwoty zmniejszającej podatek o 100 zł.

Przykład 3.

Pani Joanna z poprzednich przykładów upoważnia pracodawcę do 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł). Pobiera dodatkowo emeryturę, gdzie kwota zmniejszająca podatek nie jest wykorzystywana w całości.

  1. Wyliczenie zaliczki na podatek wygląda wówczas następująco:

    • wynagrodzenie brutto minus składki społeczne: 5000 zł – 685,50 zł = 4314,50 zł
    • koszty uzyskania przychodu wynoszą: 250 zł
    • podstawa zaliczki na podatek: 4314,50 zł – 250 zł = 4064,50 zł po zaokrągleniu 4065 zł
    • zaliczka na podatek (12%) 4065 zł x 12% –150 zł = 337,80 zł
    • zaliczka na podatek dochodowy do zapłaty w urzędzie skarbowym: 338 zł
  1. Wynagrodzenie netto wynosi: 5000 zł – 685,50 zł – 388,31 zł – 338 zł = 3588,19 zł

Jak widać, w ostatnim czasie w wynagrodzeniach zaszła mała rewolucja i w kolejnym roku w dalszym ciągu czekają nas zmiany. Należy jednak uznać, że te modyfikacje zdecydowanie poprawią sytuację osób osiągających przychody z różnych źródeł.