Wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Czy wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy powinien zawierać jakieś szczególne informacje? Wyjaśniamy w artykule.
Czym jest rozkład czasu pracy?
Rozkład czasu pracy polega na wskazaniu dni i godzin pracy, w których może być planowana praca pracowników. Rozkład czasu pracy w zakładzie przy jest wprowadzony w układzie zbiorowym pracy czy w regulaminie pracy. Zwykle obejmuje wszystkich pracowników lub pracowników działów, lub pracowników zatrudnionych na danym stanowisku. Pracownik przystępujący do pracy powinien znać obowiązujący go rozkład czasu pracy. Przykładowo, jeżeli pracownik pracuje w podstawowym systemie czasu pracy, gdy praca wykonywana jest np. od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00-15.00, soboty, niedziele i święta ma zawsze wolne.
Czym jest indywidualny rozkład czasu pracy?
Planowanie czasu pracy odbywa się według rozkładu czasu pracy, który obejmuje pewną grupę pracowników. Indywidualny rozkład czasu pracy jest wyjątkiem od powyższych reguł. Kodeks pracy wskazuje, że na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty.
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty.
W ramach powyższej regulacji pracownik może więc wnioskować do pracodawcy o wprowadzenie indywidualnych zasad planowania czasu pracy. Ważne jest, że dokonuje się to na pisemny wniosek pracownika.
Co zawiera wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy?
Wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy nie jest w żaden sposób regulowany. Przyjmuje się, że w takim wniosku oprócz danych pracownika oraz pracodawcy należy wpisać proponowaną zmianę. Sposób opisania zmiany jest tu dowolny. Różnice mogą dotyczyć podstawowych elementów, np.:
- dni, w jakich pracownik wykonuje pracę;
- godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy;
- innych terminów przerw w pracy.
We wniosku można zawrzeć informacje o okresie trwania zmiany. Natomiast pracownik nie musi wpisywać uzasadnienia, chociaż jego wpisanie może sprawić, że wniosek zostanie zaakceptowany.
Najczęściej spotykany indywidualny rozkład czasu pracy polega na zmianie godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy pracownika. Jeśli przedstawiona propozycja nie będzie jednak odpowiadać pracodawcy, wówczas może on – razem z pracownikiem – ustalić odmienny indywidualny rozkład czasu pracy.
Wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy pracownika powinien być przechowywany w dokumentacji pracowniczej.
Czy pracodawca może odrzucić wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy?
Wniosek pracownika złożony na podstawie art. 142 kp nie wiąże pracodawcy. Może więc on w zasadzie z dowolnych powodów odmówić jego przyjęcia lub dokonać zmian w propozycji pracownika. Nie będzie to naruszeniem przepisów prawa pracy.
Pracodawca, rozpatrując wniosek pracownika, powinien wziąć pod uwagę, czy przyjęte rozwiązanie organizacyjne:
- mieści się w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty;
- jest zgodne ze wszystkimi przepisami o czasie pracy.
Jeżeli wniosek w jakikolwiek sposób narusza powyższe zasady, prawdopodobnie nie będzie przyjęty.
Przykład 1.
Pan Marian objęty systemem równoważnym, pracujący od poniedziałku do piątku w miesięcznych okresach rozliczeniowych, złożył wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy z pracą w poniedziałki, wtorki i środy po 10 godzin, a w czwartki i piątki po 5 godzin. Pracodawca nie zaakceptował wniosku z zastrzeżeniem, że będą dokonywane korekty rozkładu w taki sposób, by zachowany był wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Propozycja pracownika ze stałymi dniami tygodnia z wydłużeniem i skróceniem dobowego wymiaru czasu pracy mogłaby prowadzić do niezgodności z wymiarem czasu pracy i powstawaniem nadgodzin z tytułu przekroczenia normy średniotygodniowej lub niedopracowania do wymiaru.
Przykład 2.
Pan Michał pracuje w dziale, w którym obowiązuje system podstawowy w sztywnym rozkładzie czasu pracy (od poniedziałku do piątku, od 8.00 do 16.00). Aby pracować w niektórych tygodniach w soboty, mając zaplanowany inny dzień wolny w tygodniu, pan Michał złożył wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy. Pracodawca wyraził zgodę na pracę w 2 soboty w miesiącu, które zostaną uzgodnione przed rozpoczęciem pracy w danym okresie rozliczeniowym.
Art 188(1) a indywidualny rozkład czasu pracy
W 2023 roku wprowadzono art. 188(1) kp, który zawiera korzystne rozwiązania dla pracowników wychowujących dziecko do 8 lat. Wprowadził on możliwość wnioskowania o elastyczną organizację czasu pracy w tym m.in. o indywidualny rozkład czasu pracy przez pracownika wychowującego dziecko do 8. roku życia. Taki wniosek można złożyć w postaci elektronicznej lub papierowej w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. W tym przypadku we wniosku wskazuje się:
- imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka;
- przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji pracy;
- termin rozpoczęcia i zakończenia korzystania z elastycznej organizacji pracy;
- rodzaj elastycznej organizacji pracy, z której pracownik planuje korzystać.
Pracodawca informuje pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej o uwzględnieniu wniosku albo o przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku, albo o innym możliwym terminie zastosowania elastycznej organizacji pracy niż wskazany we wniosku, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku. Natomiast złożenie przez pracownika wniosku nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę i przyczyny uzasadniającej prowadzenie przygotowania do wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może wprowadzić indywidualny rozkład czasu pracy. Jednak należy pamiętać o tym, że nie może on naruszać przepisów o czasie pracy.