Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń

Jeden z zapisów Tarczy Antykryzysowej wprowadza podwyższoną kwotę wolną od potrąceń. Oznacza to, że zwiększyła się ochrona pracowników, którzy są dłużnikami. Jednak aby z niej skorzystać, u swojego pracodawcy należy złożyć wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń.

Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń w formacie docx i pdf

Do pobrania:

pdf
Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń .pdf druk do ręcznego wypełnienia
docx
Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń .docx druk do ręcznego wypełnienia

Kto może skorzystać z podwyższonej kwoty wolnej?

Zgodnie z zapisami Tarczy kwoty wolne od potrąceń ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik-dłużnik ma na utrzymaniu, w dwóch sytuacjach – gdy z powodu podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zakażeniu wirusem SARS-CoV-2:

  • zostało mu obniżone wynagrodzenie lub
  • członek jego rodziny utracił źródło dochodu.

Kwota wolna od potrąceń zwiększa się o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ma na utrzymaniu.
Za członków rodziny uznaje się:

  • małżonka lub rodzica wspólnego dziecka;
  • dziecko w wieku do 25. roku życia;
  • dziecko, które ukończyło 25. rok życia, legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, albo zasiłek dla opiekuna.

Zgodnie z zapisami przez „dziecko” rozumie się dziecko:

  • własne pracownika;
  • współmałżonka;
  • rodzica wspólnego dziecka.

Co ważne, do członków rodziny nie zalicza się dziecka, które:

  • pozostaje pod opieką opiekuna prawnego;
  • jest w związku małżeńskim;
  • jest pełnoletnie i posiada własne dziecko.

Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń – postawa do jego złożenia

Z podwyższenia kwoty wolnej można skorzystać, gdy pracownikowi obniżono wynagrodzenie:

  • o nie więcej niż 20% na podstawie porozumienia opartego na art. 15g ust. 8 Tarczy (obniżony został wymiar czasu pracy);
  • o nie więcej niż 50% na podstawie porozumienia opartego na art. 15g ust. 6. Tarczy (wprowadzono przestój ekonomiczny);
  • na podstawie porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników – niż tych wynikających z umów o pracę – zawartego na podstawie postanowień art. 15zf ust. 1 pkt 3 Tarczy.

W przypadku gdy członek rodziny utracił jakiekolwiek źródło dochodu, wówczas pracodawcy przedstawia się wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń, w którym wskazuje się ten fakt. Przepisy nie regulują, co oznacza utracenie źródła dochodu, więc jeżeli członek rodziny posiada ich kilka, utrata jednego z nich jest podstawą do podwyższenia kwoty wolnej.

Przykład 1.

Żona pana Jerzego pracuje na podstawie umowy o pracę oraz u innego pracodawcy na podstawie umowy zlecenia. W związku z zamknięciem restauracji jej umowa zlecenie została zakończona, czyli utraciła jedno źródło dochodu. Ponieważ posiadają oni dwójkę małych dzieci na utrzymaniu, pan Jerzy może złożyć wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń.

Ustalenie podwyższonej kwoty wolnej

Podwyższenie kwoty wolnej powinno opierać się na złożonym wniosku. Na jego podstawie pracodawca będzie ustalał, czy podwyższenie można zastosować oraz określi liczbę członków rodziny pozostających na utrzymaniu pracownika.

Ustalenie liczby członków rodziny pozostających na utrzymaniu pracownika odbywa się na podstawie wniosku.
Pracodawca nie ma odpowiednich narzędzi, aby zweryfikować otrzymany wniosek, czyli przy ustalaniu kwoty wolnej opiera się na informacjach otrzymanych od pracownika. Pracownicy powinni jednak pamiętać, że za złożenie nieprawdziwych oświadczeń odpowiednie organy administracji publicznej mogą nałożyć sankcje.

Przepisy nie określają, w jaki sposób kwota wolna jest podwyższana. Przyjmuje się, że najprostszym jest zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń poprzez podwyższenie wynagrodzenia minimalnego po odliczeniach podatkowo-składkowych i wpłat do PPK.

Przykład 2.

Pani Klaudia pracuje na pełnym etacie i otrzymuje wynagrodzeniem 3000 zł brutto. Ma ona zajęcie wynagrodzenia na poczet należności niealimentacyjnych. Jej mąż zamknął swoją działalność z powodu epidemii, czyli stracił źródło dochodu, i pozostaje na utrzymaniu żony. W związku z powyższym pani Klaudia złożyła wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń. Pani Klaudia ma podwyższone koszty uzyskania przychodów, nie przystąpiła do PPK i złożyła pracodawcy PIT-2.

  • Kwota wolna od potrąceń (wynagrodzenie minimalne po odliczeniach podatkowo-składkowych): 2069,67 zł.
  • Podwyższona kwota wolna od potrąceń: 2069,67 zł + (25% × 2069,67 zł) = 2587,09 zł.
  • Kwota wynagrodzenia netto: 2210,72 zł.

Dokonanie potrącenia nie jest możliwe, ponieważ kwota netto wynagrodzenia pracownika jest niższa niż podwyższona kwota wolna od potrąceń (2210,72 zł < 2587,09 zł).

Przykład 3.

Wynagrodzenie pana Adama wynosiło 5000 zł brutto. W związku z COVID-19 od 1 kwietnia 2020 roku pracownikom obniżono wymiar czasu pracy i obniżono wynagrodzenie, zatem pensja pana Adama wynosiła 4800 zł. Pan Adam ma zajęcie komornicze niealimentacyjne, korzysta ze zwykłych kosztów uzyskania przychodów, nie przystąpił do PPK i złożył PIT-2. Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń zawiera oświadczenie, że na utrzymaniu posiada on dwoje niepełnoletnich dzieci.

  • Kwota wolna od potrąceń: 2061,67 zł.
  • Podwyższona kwota wolna od potrąceń (zostanie zwiększona o 50%, czyli 25% na każde dziecko): 2061,67 zł + (50% × 2061,67 zł) = 3092,51 zł.
  • Kwota netto wynagrodzenia: 3472,15 zł.

Z uwagi na konieczność zachowania kwoty wolnej od potrąceń w omawianym przypadku pracodawca w styczniu może potrącić z wynagrodzenia maksymalnie: 379,64 zł (3472,15 zł – 3092,51 zł = 379,64 zł).

Co ważne, pracodawca o stosowaniu podwyższonej kwoty wolnej zawiadamia organ egzekucyjny.

Czy wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń ma termin obowiązywania?

W przepisach nie wprowadzono ram czasowych obowiązywania podwyższonej kwoty wolnej. Należy jednak przyjąć, że gdy podstawą było obniżenie wynagrodzenia pracownika, to wraz z powrotem do poprzedniej wysokości pensji powinno się przestać stosować podwyższoną kwotę wolną.

Natomiast w przypadku gdy członek rodziny utracił źródło dochodu, sytuacja nie jest już tak jasna. Podwyższona kwota wolna mogłaby wówczas trwać do ponownego uzyskania tego samego źródła dochodu lub nowego źródła dochodu. Nie wolno jednak zapominać, że pracownik powinien poinformować pracodawcę o nieaktualności wniosku o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń, a członek rodziny ma ponownie źródło dochodu.

 Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń składa zatrudniony, aby pracodawca w poprawny sposób dokonał odpowiednich potrąceń. Podwyższona kwota wolna od potrąceń ma za zadanie chronić pracowników, którym ograniczono wynagrodzenia lub których najbliżsi stracili źródło dochodów.