Kwota wolna od potrąceń a praca na część etatu
Niedawno do mojego pracodawcy wpłynęło pismo od komornika dotyczące zajęcia pensji. Czy jeśli pracuję na ¼ etatu, to pracodawca może dokonać potrącenia z wynagrodzenia, skoro zarabiam mniej niż minimalne wynagrodzenie? Jeśli tak, to jaka kwota wolna od potrąceń obowiązuje w tym przypadku? Czy zajęcie może obejmować także nagrodę roczną lub świadczenie urlopowe? Nadmienię, że jest to potrącenie niealimentacyjne.
Ludmiła, Elbląg
W przypadku pracy na część etatu kwota wolna od potrąceń ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu do wymiaru czasu pracy.
Kwota wolna od potrąceń
W przypadku zajęcia niealimentacyjnego pracodawca może dokonać potrącenia maksymalnie do wysokości połowy wynagrodzenia, jednakże musi również pamiętać o pozostawieniu pracownikowi kwoty wolnej. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy wolna od potrąceń jest kwota pensji w wysokości:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych na pokrycie innych należności niż świadczenia alimentacyjne;
- 75% wynagrodzenia minimalnego - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
- 90% wskazanego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych w związku z naruszeniem przez pracownika jego obowiązków, wśród których wymienia się między innymi:
nieprzestrzeganie przepisów bhp lub przepisów przeciwpożarowych,
stawianie się do pracy w stanie nietrzeźwości,
spożywanie alkoholu w czasie pracy.
Kwota wolna od potrąceń przy pracy na część etatu
Jak już wspomniano wcześniej, pracownicy niepełnoetatowi także mogą mieć zajęte wynagrodzenie, nawet jeśli ich pensja nie jest co najmniej równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. Wówczas kwota wolna od potraceń ulega proporcjonalnemu obniżeniu do wymiaru etatu takiej osoby. Pracodawca powinien ustalić maksymalną wartość świadczenia niealimentacyjnego, jaką może potrącić, jednocześnie nie naruszając kwoty wolnej. Jeżeli potrącenie jest zbyt wysokie, to powinno zmniejszyć się ją tak, aby zachowana została kwota wolna.
Przykład 1.
Pani Hanna pracuje na ¾ etatu. Codziennie dojeżdża do pracy, gdyż firma znajduje się poza miejscowością, w której mieszka. Przy obliczaniu zaliczki na podatek uwzględniana jest ulga podatkowa (300 zł). Wynagrodzenie brutto wynosi 4 000 zł. Do jej zakładu pracy dotarło pismo od komornika dotyczące zajęcia wynagrodzenia za pracę z tytułu niespłaconego kredytu w wysokości 2 000 zł.
Po proporcjonalnym przeliczeniu wynagrodzenia minimalnego dla pracownika zatrudnionego na ¾ etatu (4 666,00 zł x ¾) kwota brutto wynosi 3499,50 zł.
Wynagrodzenie netto = wynagrodzenie brutto - składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika (13,71%) - składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) - zaliczka na podatek dochodowy
Wynagrodzenie netto pani Hanny: 4 000,00 zł - 548,40 zł - 310,64 zł - 84,00 zł = 3 056,96 zł
Wynagrodzenie netto przy minimalnej krajowej: 3 499,50 zł - 479,78 zł - 271,77 zł - 32,00 zł = 2 715,95zł
Stąd wynika że pani Hanna miesięcznie może mieć potrąconą z wynagrodzenia kwotę 341,01 zł (3056,96 zł - 2715,95 zł).
Kwota wolna od potrąceń a dodatkowe świadczenia
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę nie może obejmować świadczenia urlopowego. Jest to świadczenie o charakterze socjalnym, które nie posiada cech wynagrodzenia, co oznacza, że nie korzysta z ochrony przewidzianej przepisami prawa pracy. Świadczenie to podlega zajęciu w trybie "egzekucji z innych wierzytelności". Jeżeli takie zajęcie zostało dokonane, świadczenie urlopowe - jako niepodlegające ochronie jak wynagrodzenie za pracę - może zostać potrącone nawet w pełnej wysokości. Inaczej będzie z nagrodą roczną. Jest ona jednym ze składników pensji pracowniczej i podlega zajęciu na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę.