Przerwa na papierosa a potrącenie wynagrodzenia

W zeszłym miesiącu pracodawca zapowiedział, że każda przerwa na papierosa skończy się obniżeniem pracownikom wynagrodzenia. W naszej firmie każde opuszczenie zakładu pracy jest rejestrowane za pomocą kart magnetycznych, stąd też pomysł pracodawcy, żeby rozliczać czas. Czy to jest zgodne z przepisami? 

Grzegorz, Krasnystaw

Palenie papierosów jest szkodliwe i źle wpływa na zdrowie człowieka. Co do tego nikt nie ma wątpliwości. Jednak w sytuacji zawodowej, pracodawca nie ma prawa narzucać pracownikom osobistego podejścia do kwestii palenia papierów. Pracownicy jako osoby pełnoletnie sami podejmuję decyzje o paleniu bądź nie. Pracodawca jednak ma wpływ na czas pracy zatrudnionych i może regulować częstotliwość opuszczania przez pracownika stanowiska pracy, który wybiera się na przerwę na papierosa.

Czas przerwy w Kodeksie pracy

Kodeks pracy nie przewiduje w przepisach przerwy na papierosa. Jednak wyraźnie określa czas przerwy przysługujący pracownikowi:

• 15 minut przerwy - przy minimum 6-godzinnym dniu pracy,
• 5 minut co godzinę - jeśli praca przy monitorze spędza powyżej 4 godzin dziennie.

To jak pracownik spożytkuje ten czas, jest jego indywidualną sprawą i pracodawca nie może w to ingerować.

Pracodawca może dobrowolnie wprowadzić jedną 60-minutową przerwę w ciągu dnia, która jednak wydłuża czas pracy do 9 godzin. Ją również pracownik może poświęcić na swoje sprawy - lunch, wizytę u lekarza lub palenie papierosów.

Przerwa na papierosa w regulaminie

Pracodawca może uregulować przerwę na papierosa w wewnętrznym regulaminie zakładowym. Zarówno może zezwolić na opuszczenie stanowiska pracy, jak i może tego zabronić. Kodeks pracy określa, że pracodawca zobowiązany jest do wypłacenia wynagrodzenia pracownikowi za czas przepracowany. Za czas, kiedy pracownik opuszcza stanowisko pracy w celu palenia papierosów, pracodawca nie jest zobowiązany płacić. Jest to łatwe do zidentyfikowania, kiedy w zakładzie pracy ewidencja czasu pracy prowadzona jest w sposób elektroniczny, np. za pomocą kart magnetycznych. W ten sposób bardzo łatwo określić, ile czasu pracownik spędził poza miejscem pracy. Obniżenie wynagrodzenia z tego powodu jest jak najbardziej zgodne z przepisami. Równie dobrze przerwa na papierosa może wiązać się z koniecznością odpracowania tego czasu przez pracownika.

Przerwa na papierosa a przepisy bhp

Art. 5 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, określa wprost zakaz palenia w zamkniętych zakładach pracy, w miejscach innych niż do tego przeznaczonych. Z kolei obecnie pracodawcy nie mają obowiązku organizowania w zakładzie pracy palarni. Z przepisów może wynikać zakaz palenia papierosów na terenie zakładu pracy, a co za tym idzie zakaz udzielania przerwy na papierosa. Z punktu widzenia przepisów bhp obowiązkowe są tablice informujące o zakazie palenia w danym miejscu. Złamanie przez pracownika zakazu palenia może wiązać się z karą. Przerwa na papierosa w tym przypadku może oznaczać 500 zł grzywny lub karę porządkową (upomnienie, nagana, kara pieniężna).