Praca w godzinach nocnych - rozkład czasu pracy
Ile nocek z rzędu może mieć pracownik zatrudniony i pracujący w porze nocnej? Ile godzin odpoczynku mu przysługuje po ostatniej nocce? Jaki rozkład czasu pracy powinna mieć praca w godzinach nocnych?
Agata, Kraków
Kodeks pracy zdefiniował osoby pracujące w nocy. Za takich pracowników uznaje się osoby, których rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie minimum 3 godziny pracy w porze nocnej lub których co najmniej ¼ czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na godziny nocne. Czy praca w godzinach nocnych wiąże się z dodatkowym wynagrodzeniem i czy należy zapewnić pracownikowi dodatkowy odpoczynek? Wyjaśniamy w artykule!
Praca w godzinach nocnych a normy czasu odpoczynku
Praca w godzinach nocnych nie może przekraczać 8 godzin, w przypadku osób wykonujących prace szczególnie niebezpieczne lub gdy są one związane z dużym wysiłkiem umysłowym lub fizycznym. Natomiast powyższe ograniczenia nie dotyczą:
- pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
- przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia bądź środowiska albo usunięcia awarii.
Powyższych przypadków nie dotyczą też normy odpoczynku dobowego i tygodniowego.
Rozkład pracy osoby pracującej w porze nocnej powinien być ustalany na takich samych zasadach jak pracownikom pracującym na zmiany poranne/popołudniowe. Kodeks pracy określa normę czasu pracy jako 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w tygodniu w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym przez pracodawcę okresie rozliczeniowym (maks. 12-miesięczny okres rozliczeniowy).
Na podstawie tych norm pracodawca określa liczbę dni i godzin do przepracowania przez pracownika w danym okresie rozliczeniowym.
Praca w porze nocnej a normy czasu odpoczynku wg Kodeksu pracy
Przepisy Kodeksu pracy określają również normy godzin odpoczynku. Każdy pracownik ma prawo do:
- 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby oraz
- 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu tygodnia (obejmującego co najmniej 11 godzin odpoczynku dobowego np. 11h + 24h = 35h).
Odpoczynek dobowy powinien przypadać w niedzielę, która obejmuje kolejne 24 godziny, rozpoczynając od godziny 6.00 w tym dniu, chyba że pracodawca ustalił inną godzinę. Jednakże w przypadku dozwolonej pracy w niedzielę, dzień wolny może przypadać w innym dniu niż niedziela.