Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Okres wypowiedzenia po urlopie wychowawczym

Przepisy prawa pracy bardzo dokładnie określają okresy wypowiedzenia umów o pracę – są one uzależnione przede wszystkim od stażu pracy w danej firmie. Czy rozwiązanie umowy z pracownikiem powracającym z urlopu wychowawczego również związane jest z okresem wypowiedzenia? Jeśli tak, to w jaki sposób obliczyć okres wypowiedzenia po urlopie wychowawczym?

Czym jest wypowiedzenie?

Wypowiedzenie jest okresem pomiędzy złożeniem oświadczenia w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę a faktycznym wygaśnięciem stosunku pracy. Jest to także jednostronna czynność prawna skutkująca rozwiązaniem stosunku pracy.

Ustawodawca wprost wskazuje, jakie okresy wypowiedzenia powinny być stosowane względem rozwiązywanej umowy. Zgodnie z treścią art. 36 Kodeksu pracy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Do okresu zatrudnienia wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła wskutek przejścia firmy na nowego pracodawcę, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika. Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Wyrok SO we Włocławku z 29 maja 2013 roku (sygn. akt IV Pa 36/13)

Okres zatrudnienia w rozumieniu art. 36 kp należy traktować jako faktyczne pozostawanie w stosunku pracy z danym pracodawcą, niezależnie od trybu ustania stosunku pracy, czy też zmian podmiotowych po stronie pracodawcy. W przypadku gdy te same strony zawarły więcej niż jedną umowę o pracę, to okresem zatrudnienia u danego pracodawcy jest łączny okres trwania wiążących strony stosunków pracy bez względu na przerwy w zatrudnieniu.

Urlop wychowawczy

Przepisy prawa pracy odnoszą się do wielu różnych urlopów związanych z rodzicielstwem, jednym z nich jest oczywiście urlop wychowawczy. Zgodnie z treścią art. 186 kp pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia.

Wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, może być udzielony dodatkowy urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Pozostawanie na urlopie wychowawczym wlicza się do okresu stażowego w danej firmie, a to oznacza realny wpływ takiego urlopu na okres wypowiedzenia, gdy dojdzie do rozwiązania umowy o pracę. Pamiętajmy, że pracodawca musi dopuścić pracownika powracającego z urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

Wypowiedzenie po urlopie wychowawczym

Pracownik, który przebywa na urlopie wychowawczym, nie może zostać co do zasady zwolniony. Wyjątkami są tutaj ogłoszenie upadłości lub likwidacji przez pracodawcę, a także konieczność zwolnienia dyscyplinarnego danej osoby. Wraz z zakończeniem urlopu wychowawczego i powrotem do pracy kończy się okres ochronny danej osoby, co w praktyce oznacza, że pracodawca może ją zwolnić nawet pierwszego dnia po powrocie do firmy.

W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że istnieje szczególne rozwiązanie prawne pozwalające chronić pracownika przed zwolnieniem, gdy wróci on z urlopu wychowawczego. Mowa oczywiście o wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy. Jeśli pracownik powracający do firmy zdecyduje się na złożenie takiego pisma swojemu przełożonemu, to w dalszym ciągu będzie korzystał z ochrony przed zwolnieniem. Okres ochronny jest tutaj liczony od dnia złożenia wspomnianego wniosku aż do dnia powrotu pracownika do poprzedniego wymiaru czasu pracy. Ochrona nie może trwać jednak w nieskończoność, ponieważ jej maksymalny wymiar to 12 miesięcy.

Okres wypowiedzenia po urlopie wychowawczym jest liczony tak, jak gdyby pracownik pozostawał cały czas w zatrudnieniu. Łączymy zatem czas faktycznej pracy danej osoby z czasem przebywania na urlopie wychowawczym i od łącznej liczby dni możemy obliczyć, jak długi powinien być okres wypowiedzenia.

Przykład 1.

Iza pracowała w swojej firmie przez okres 1 miesiąca, po czym przeszła na urlop wychowawczy, który trwał 6 miesięcy. Po powrocie do firmy przepracowała jeszcze 2 tygodnie, po czym zdecydowała się wypowiedzieć swoją umowę o pracę. W jej przypadku okres wypowiedzenia będzie wynosił dokładnie 1 miesiąc, ponieważ łączny staż pracy Izy w danej firmie to 6 miesięcy i 2 tygodnie.  

Przykład 2.

Monika pracowała w swojej firmie przez okres 2 lat, po czym zaczęła korzystać z przysługującego jej urlopu wychowawczego – wykorzystała łącznie 14 miesięcy tego urlopu. Po powrocie do pracy jej przełożony zdecydował się na rozwiązanie wiążącej ich umowy o pracę za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia będzie w tym przypadku wynosił 3 miesiące, ponieważ łączy staż pracy Izy to 3 lata i 2 miesiące.

Przykład 3.

Wiktoria pracowała w swojej firmie przez 3 lata i w tym czasie korzystała z urlopu wychowawczego przez okres 20 miesięcy. Po powrocie do pracy kobieta od razu złożyła wniosek do swojego przełożonego o zmniejszenie jej wymiaru czasu pracy na okres 6 kolejnych miesięcy. Pracodawca Izy miał w planach zwolnienie kobiety za wypowiedzeniem natychmiast po jej powrocie do firmy, jednak nie będzie mógł tego zrobić przez najbliższe 6 miesięcy z powodu wniosku, który złożyła jego pracownica – w tym okresie będzie ona chroniona przed zwolnieniem za wypowiedzeniem.

Informacja Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 7 września 2015 roku

Takie wnioski przedstawiło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu dnia 7 września 2015 roku, argumentując, że: „[…] obecnie dominuje pogląd, w myśl którego rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia następuje od daty złożenia przez stronę […] drugiej stronie stosunku pracy oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę. […] w tym zakresie – poprzez art. 300 kp – znajduje odpowiednio zastosowanie przepis art. 61 Kodeksu cywilnego, co pozwala na przyjęcie, iż oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę uznaje się za skutecznie złożone drugiej stronie (adresatowi) z chwilą gdy dotarło do adresata w taki sposób, że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią. […]”.

Podsumowanie - okres wypowiedzenia po urlopie wychowawczym

Urlop wychowawczy zabezpiecza każdego pracownika przed zwolnieniem za wypowiedzeniem, chyba że mamy do czynienia z upadłością lub likwidacją pracodawcy. Powrót do pracy po takim urlopie pozwala pracodawcy na zwolnienie swojego pracownika, chyba że złoży on wniosek o obniżenie wymiaru czasu swojej pracy. W takiej sytuacji zatrudniony korzysta z ponownej ochrony przed zwolnieniem, choć maksymalnie przez 12 miesięcy, licząc od dnia złożenia stosownego pisma na ręce przełożonego. Okres urlopu wychowawczego jest wliczany do stażu pracy danej osoby, który decyduje o długości wypowiedzenia umowy o pracę.