Dni na poszukiwanie pracy a urlop w okresie wypowiedzenia

Autor

Agnieszka Walczak

Artykuły autora

W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jednak pracownik traci możliwość wystąpienia o dni na poszukiwanie pracy, jeśli pracodawca w okresie wypowiedzenia udzieli mu urlopu wypoczynkowego. 

Dni na poszukiwanie pracy

Prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy przysługuje pracownikowi, jeżeli jednocześnie zostaną spełnione następujące warunki:

1. umowa o pracę musi zostać wypowiedziana ze strony pracodawcy – oznacza to, że pracownik nie skorzysta ze zwolnienia na poszukiwanie pracy, jeżeli sam wypowiedział umowę lub do rozwiązania stosunku pracy doszło na podstawie porozumienia stron;
2. okres wypowiedzenia umowy o pracę musi wynosić minimum dwa tygodnie – czyli dni wolne na poszukiwanie pracy otrzymają tylko pracownicy zatrudnieni na podstawie:

• umowy na czas nieokreślony,
• umowy na czas określony zawartej,
• umowy na okres próbny wynoszący 3 miesiące.

Tylko w przypadku tych umów okres wypowiedzenia wynosi co najmniej dwa tygodnie;

3. wniosek o udzielenie dni wolnych na poszukiwanie pracy musi złożyć pracownik – jeśli w trakcie okresu wypowiedzenia nie zwróci się z wnioskiem o udzielenie dni wolnych na poszukiwanie pracy, pracodawca nie ma obowiązku ich udzielania – art. 36 Ustawy Kodeks pracy (dalej jako kp).

Zwolnienie na poszukiwanie pracy przysługuje także, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia do jednego miesiąca.

Przykład 1.

Pracownikowi wręczono dwumiesięczne wypowiedzenie zmieniające. W ustawowym terminie złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia nowych warunków zatrudnienia i wynagradzania, w związku z czym wypowiedzenie zmieniające przekształciło się w wypowiedzenie całej umowy. Czy pracownikowi przysługują dni wolne na poszukiwanie nowej pracy?

Prawo do wolnych dni na poszukiwanie pracy przysługuje także pracownikowi, który odmówił przyjęcia proponowanego wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i wynagradzania. Zgodnie z art. 42 §3 kp od dnia złożenia przez pracownika oświadczenia o nieprzyjęciu nowych warunków zatrudnienia wypowiedzenie zmieniające przekształca się w wypowiedzenie całej umowy o pracę. W tym przypadku należy traktować złożone wypowiedzenie przez pracodawcę jako definitywne. W związku z tym na podstawie art. 37 kp prawo do wolnych dni na poszukiwanie pracy przysługuje także pracownikowi, który odmówił przyjęcia proponowanego wypowiedzenia zmieniającego. Zwolnienia pracodawca może udzielić wyłącznie na wniosek pracownika. Termin wykorzystania dni wolnych na poszukiwanie nowej pracy pracownik powinien uzgodnić z pracodawcą. Może wnioskować o udzielenie dni wolnych w całości albo w częściach.

Pracownik, któremu przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, zachowuje za ten czas prawo do wynagrodzenia, które oblicza się na zasadach obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop (§ 5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy). 

Liczba dni wolnych na poszukiwanie pracy zależy od okresu wypowiedzenia umowy o pracę: 

• 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
• 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia.

Pracownikowi przysługują 3 dni robocze na poszukiwanie pracy także wtedy, gdy wypowiedzenie umowy o pracę nastąpiło z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy lub z innych przyczyn niedotyczących pracowników (art. 37 § 2 kp).

Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia

W okresie wypowiedzenia zgodnie z art. 1671 kp pracownik ma obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop wypoczynkowy, jeżeli w tym okresie pracodawca mu go udzieli.

Zarówno decyzja o udzieleniu urlopu w okresie wypowiedzenia, jak i jego termin zależy wyłącznie od woli pracodawcy. Natomiast obowiązkiem pracownika jest wykorzystać urlop wypoczynkowy w terminie wskazanym przez pracodawcę. Chodzi tu przede wszystkim o urlop zaległy, czyli taki, do którego pracownik nabył prawo w roku poprzednim i go nie wykorzystał, a także o urlop bieżący, który przysługuje w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym (art. 155¹ kp).

Jeśli pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu do końca okresu zatrudnienia, firma musi mu wypłacić ekwiwalent pieniężny z tego tytułu.

Dni na poszukiwanie pracy - podsumowanie

Pracodawca może udzielić urlopu wypoczynkowego w okresie biegnącego wypowiedzenia bez wniosku i bez zgody pracownika. Nie ma tu znaczenia ani długość okresu wypowiedzenia, ani kto składa wypowiedzenie w określonym trybie. Za niewykorzystany urlop pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Zwolnienie na poszukiwanie pracy jest natomiast uprawnieniem, które przysługuje pracownikowi tylko w okresie wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę. Dni wolne na poszukiwanie pracy pracodawca może udzielić tylko na wniosek pracownika. Znaczenie ma tutaj również okres wypowiedzenia umowy o pracę, od którego zależy liczba dni na poszukiwanie pracy. W sytuacji, gdy pracownik nie wykorzysta dni wolnych na poszukiwanie pracy, uprawnienie to wygasa i nie ulega przekształceniu w żądanie finansowe w formie ekwiwalentu.