Pożyczka od pracodawcy - sprawdź kto może się o nią ubiegać
W razie trudnej sytuacji życiowej pracownicy po pożyczkę udają się na ogół do banku. Nie jest to jednak jedyna opcja, bowiem debet można zaciągnąć od swojego pracodawcy i to na o wiele korzystniejszych warunkach. Czy każdy pracodawca oferuje wsparcie kredytowe? Czym jest pożyczka od pracodawcy? W artykule szczegóły!
Źródła pożyczek zakładowych – podstawa prawna
Nie jest tak, że pożyczka od pracodawcy jest udzielana bezpośrednio z kieszeni pracodawcy. Tworzony jest specjalny fundusz, gdzie zbierane są środki, które następnie rozdysponowuje się. Pożyczka z zakładu pracy może więc pochodzić z następujących źródeł:
- Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,
- Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej.
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
ZFŚS jest tworzony przez pracodawcę i jest to osobny rachunek, na którym gromadzone są środki mające być przeznaczone na wsparcie pracowników. Nie każdy pracodawca realizuje ZFŚS. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzą obowiązkowo pracodawcy zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Pracodawcy niespełniający tego kryterium mogą tworzyć ZFŚS na zasadzie dobrowolności. W przypadku kiedy w danym zakładzie funkcjonuje ZFŚS, powinien zostać stworzony specjalny regulamin, który będzie określał zasady zarówno otrzymywania pożyczki, jak i jej rozliczenia i zwrotu. Pożyczka od pracodawcy w ramach ZFŚS może być oprocentowana lub bez oprocentowania. Co więcej, pożyczka od pracodawcy może być do zwrotu np. w ratach, jak również można ją umorzyć i wówczas pracownik nie musi jej oddawać. Wszystkie te kwestie powinny zostać szczegółowo opisane w regulaminie.
Pracownicze Kasy Zapomogowo-Pożyczkowe
Celem PKZP jest udzielanie pomocy materialnej w formie pożyczek długo- i krótkoterminowych oraz zapomóg – w miarę posiadanych środków. Kasa zapomogowo-pożyczkowa może być utworzona w zakładzie pracy, jeżeli 10 pracowników deklaruje gotowość przynależności do niej. Pożyczkę od pracodawcy może otrzymać tylko i wyłącznie członek kasy, czyli osoba, która złoży deklarację przystąpienia do programu oraz zostanie do niej przyjęta. Tak jak w kwestii zasad otrzymywania pożyczek, tak również w przypadku kasy zapomogowej tworzone są regulaminy, gdzie określa się, kto i ile może pożyczyć. Członkowie kasy muszą jednak wpłacić wpisowe, a co miesiąc uiszczać określone sumy pieniędzy.
Czy pożyczka od pracodawcy jest oprocentowana?
Udając się do banku, możemy postarać się o kredyt, który zawsze jest oprocentowany. W przypadku pożyczki od pracodawcy nie zawsze jest ona oprocentowana, a jeśli już, to korzystniej niż inne produkty bankowe. Brak lub wysokość oprocentowania zależy od pracodawcy i jego wskazania zawartego w wewnętrznym regulaminie.
Pożyczka od pracodawcy – czy pracownik musi opłacić podatek?
Aby ustalić, czy pracownik powinien opłacić podatek, w przypadku gdy pożyczył od swojego pracodawcy pieniądze, warto odnieść się do ustawy PIT. Artykuł 12. wspomnianej ustawy wskazuje:
„Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych”.
Z przepisu tego wynika, że z tytułu otrzymywania świadczeń socjalnych pracownicy uzyskują, co do zasady, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychody ze stosunku pracy. Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że powyższe kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Nie zawsze otrzymana od pracodawcy pożyczka będzie rodziła konieczność opłacenia przez pracownika podatku z tego tytułu.
„Biorąc pod uwagę fakt, że udzielanie pożyczek dla wszystkich pracowników odbywa się według tych samych zasad i przy zawieraniu umów pożyczek stosowana jest ta sama stopa procentowa [...] brak jest podstaw do uznania, iż po stronie pracowników powstaje przychód z tytułu częściowo nieodpłatnych świadczeń. W przypadku gdy pożyczki takie są oprocentowane na poziomie niższym niż w obrocie komercyjnym (tj. obejmującym pożyczki udzielane w systemie bankowym lub poza systemem bankowym), nie można zasadnie twierdzić, że pracownik otrzymał przysporzenie majątkowe”.
Umorzenie pożyczki a opodatkowanie
W przypadku otrzymania pożyczki od pracodawcy, czy to z ZFŚS, czy też z PKZP, jak już wcześniej wspomniano, nie stanowią one co do zasady przychodu podatkowego. Sytuacja zmienia się, jeśli pożyczka zostanie umorzona. Zgodnie z Pismem z 26 maja 2011 roku, IPPB4/415-222/11-2/MP: „Pożyczka, z uwagi na jej zwrotny charakter, nie stanowi przysporzenia majątkowego i jest zdarzeniem obojętnym podatkowo. Jednak jej umorzenie powoduje zwolnienie pożyczkobiorcy z obowiązku zwrotu otrzymanych pieniędzy. W efekcie następuje zmiana charakteru uzyskanego świadczenia, a pożyczkobiorca osiąga trwały przyrost majątku. Umorzona kwota pożyczki stanowi więc u niego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jeżeli na dzień umorzenia pożyczki podatnik pozostaje pracownikiem pożyczkodawcy, wówczas wartość umorzonej pożyczki zwiększa przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)”.
Jak uzyskać pożyczkę?
Aby uzyskać pożyczkę od pracodawcy, trzeba wystąpić z odpowiednim wnioskiem w tej sprawie. Cały proces wnioskowania oraz kryteria powinny być zawarte w wewnętrznych regulacjach. W praktyce nie każdy pracownik może starać się o podwyżkę. Liczy się odpowiedni staż, a także zatrudnienie na umowę o pracę. Pracodawca może ustalić dodatkowe wymagania w tym zakresie. Złożenie wniosku najczęściej przebiega tak, że należy udać się do działu kadr i tam zostawić podanie. W przypadku pozytywnej decyzji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem zostaje zawarta umowa, która określa szczegóły pożyczki, takie jak okres, cel czy kwotę.
Wady i zalety pożyczki od pracodawcy
Pożyczka od pracodawcy ma bardzo wiele zalet – przede wszystkim jest nisko oprocentowana lub w niektórych przypadkach nie jest oprocentowana w ogóle. Kolejną bardzo ważną zaletą jest fakt, że pożyczka jest przyznawana nawet w przypadkach, kiedy pracownik nie posiada odpowiedniej zdolności kredytowej. W wielu sytuacjach takie rozwiązanie może uratować niejedno gospodarstwo domowe. Minusem zapożyczenia się u pracodawcy jest zobowiązanie wobec niego, co może stanowić blokadę w przypadku chęci zmiany pracodawcy na innego. Warto bowiem wskazać, że jeśli pracownik zwolni się sam, pracodawca może zażądać spłaty całości pożyczki niezwłocznie.
Pożyczka od pracodawcy – podsumowanie
W niektórych zakładach pracy powstają specjalne fundusze, które zostają rozdysponowane wówczas, kiedy następuje taka potrzeba – np. w formie pożyczek pracowniczych. Pożyczka od pracodawcy jest udzielana po spełnieniu odpowiednich formalności oraz wymagań. Na ogół nie jest ona opodatkowana ani oprocentowana. Brak dodatkowych kosztów w związku z pożyczką pracowniczą bez wątpienia działa na jej korzyść. Jedynym minusem może być zobowiązanie wobec pracodawcy, co konsekwencji może stanowić przeszkodę w poszukiwaniu nowej pracy.
