Poradnik Pracownika

Dlaczego warto złożyć jak najszybciej wniosek o dodatek solidarnościowy?

Pandemia koronawirusa wywołała duże zamieszanie na całym świecie, w tym sporą rewolucję na rynku pracy. Zamykanie firm czy spadki dochodów wymuszały na pracodawcach decyzję o zwolnieniach. Osoby, które pozostają bez pracy, mogą jednak liczyć na dodatkową pomoc, jaką stanowi dodatek solidarnościowy.

Cel wprowadzenia dodatku solidarnościowego

Jak wspomniano, celem wprowadzenia dodatku solidarnościowego jest wsparcie osób, które straciły źródło przychodów z powodu kryzysu wywołanego skutkami wystąpienia pandemii koronawirusa. Bezrobotni otrzymują zasiłek z urzędu pracy wyłącznie przy spełnieniu szeregu warunków. Dodatek solidarnościowy dostaną nawet te osoby, które nie mają prawa do świadczenia wypłacanego przez PUP.

Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dodatek?

Ustawa o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 szczegółowo określa, kto będzie mógł skorzystać ze świadczenia. Będą to osoby, które: 

  • posiadają miejsce zamieszkania na terytorium RP (zarówno obywatele Polski, jak i osoby posiadające prawo do pobytu, czy cudzoziemcy zamierzający wykonywać lub wykonujący pracę na terytorium RP);
  • w 2020 roku przez co najmniej 60 dni były zgłoszone do ubezpieczeń społecznych jako pracownik (czyli miały zawartą umowę o pracę). Przy czym okres 60 dni nie musi być okresem ciągłym;
  • obecnie nie podlegają ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnemu (z wyjątkiem osób zgłoszonych w PUP jako bezrobotne czy zgłoszonych jako członek rodziny); 
  • straciły pracę po 15 marca, przy czym rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło:
    • za wypowiedzeniem przez pracodawcę,

    • z powodu upływu czasu na jaki zawarta była umowa.

Dodatek solidarnościowy nie będzie przysługiwał m.in:

  • pobierającym emeryturę lub rentę,
  • rolnikom,
  • osobom, z którymi rozwiązano umowę o pracę przed 15 marca 2020 roku,
  • zleceniobiorcom czy wykonawcom,
  • osobom pozostającym w zatrudnieniu (np. w okresie wypowiedzenia).

Za jaki okres można pobierać dodatek solidarnościowy? 

Mimo, że ustawa została podpisana przez prezydenta RP 20 czerwca 2020 roku, to o środki można starać się za okres od 1 czerwca do 31 sierpnia. Oznacza to, że dodatek solidarnościowy można otrzymać maksymalnie trzykrotnie (za każdy miesiąc przysługuje jedna wypłata).

Złożenie wniosku o dodatek solidarnościowy

Każdy zainteresowany otrzymaniem dodatkowych środków, powinien złożyć wniosek do ZUS na formularzu EDS. Bardzo ważne jest to, że dokument ten można wysłać wyłącznie w formie elektronicznej poprzez platformę PUE, podpisując go kwalifikowanym podpisem elektronicznym, profilem zaufanym, podpisem osobistym (e-dowód) lub profilem PUE. Taki wymóg znajduje się w ustawie, zatem urzędnicy nie będą rozpatrywali wniosków przekazanych w formie papierowej. Niezwykle istotna jest data złożenia wniosku ostateczny termin na dokonanie formalności mija 31 sierpnia 2020 roku.

Wniosek EDS można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej!
ZUS ocenia, czy warunki do przyznania dodatku solidarnościowego zostały spełnione na dzień rozpatrzenia wniosku. Ustawa zobowiązuje wnioskodawcę do poinformowania Zakładu o wszelkich zmianach wpływających na utratę prawa świadczenia.

Ile wynosi dodatek solidarnościowy?

Nowe świadczenie przyznawane jest w wysokości 1400 zł za miesiąc, co oznacza, że maksymalnie można otrzymać 4200 zł. Od kwoty dodatku nie są pobierane składki ZUS czy zaliczka na podatek. Wspomniane kwoty są więc kwotami do wypłaty. ZUS powinien przelać środki na konto zainteresowanego w ciągu tygodnia od rozpatrzenia wniosku, na co wskazuje art. 6 ustawy.

Art. 6 ust 1. Ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca dodatek solidarnościowy w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do jego przyznania.

Wysokość przyznania dodatku solidarnościowego zależy od tego, w jakim miesiącu zostanie złożony wniosek. Przepisy wskazują, że świadczenie można uzyskać najwcześniej za miesiąc, w którym zostanie złożony wniosek. Dodatek będzie wypłacany co miesiąc na rachunek bankowy wskazany we wniosku.

Przykład 1. 

Pani Anna była zatrudniona do 30 czerwca 2020 roku. Wniosek o dodatek solidarnościowy złoży najwcześniej w lipcu, zatem przysługuje jej świadczenie za dwa miesiące (lipiec i sierpień).

Przykład 2. 

Pan Marian jest zgłoszony jako osoba bezrobotna. O dodatku usłyszał 15 sierpnia i w tym dniu złożył wniosek o wypłatę świadczenia. Pan Marian otrzyma środki tylko za sierpień.

Przykład 3. 

Pani Malwina straciła pracę w maju. Od razu zarejestrowała się w urzędzie pracy. Do 15 lipca miała status osoby bezrobotnej, z dniem następnym podjęła pracę. Złożyła wniosek o dodatek solidarnościowy w czerwcu. Dodatek otrzyma wyłącznie za czerwiec, gdyż w lipcu i sierpniu miała tytuł do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

Dodatkowo należy pamiętać, że dodatek solidarnościowy jest wolny od zajęć i egzekucji.

Ubezpieczenie w okresie pobierania dodatku solidarnościowego

Bardzo istotny jest fakt, że od dnia nabycia prawa do dodatku do dnia utraty prawa do świadczenia wnioskodawca podlega ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. W tym wypadku rolę płatnika składek pełni ZUS. Same składki naliczane są od wypłaconej kwoty dodatku i pokrywane w całości ze środków pochodzących z budżetu państwa.

Pobieranie zasiłku dla bezrobotnych a dodatek solidarnościowy

Osoby zarejestrowane w urzędzie pracy jako bezrobotni mogą starać się o dodatek solidarnościowy. W myśl art. 7 ust. 6 ustawy osoba uprawniona, posiadająca status bezrobotnego, niezwłocznie informuje właściwy powiatowy urząd pracy o przyznaniu dodatku solidarnościowego. Zasiłek zostaje bowiem zawieszony na czas pobierania świadczenia z ZUS-u.

Tu ważne jest również to, że jeśli za czerwiec otrzymano zasiłek dla bezrobotnych, a za ten miesiąc przysługuje również dodatek solidarnościowy, wówczas ZUS może dopłacić różnicę między kwotą 1400 zł a wypłaconym przez PUP zasiłkiem.

Art. 4 ust 3. ustawy o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19
W przypadku pobrania zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, o których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w miesiącu złożenia wniosku o dodatek solidarnościowy, dodatek wypłacany jest za ten miesiąc w kwocie, o której mowa w ust. 1, pomniejszonej o wypłaconą kwotę tego zasiłku lub stypendium.

Przykład 4. 

Pan Jacek od 1 maja jest zarejestrowany jak osoba bezrobotna. 24 czerwca złożył wniosek o dodatek solidarnościowy, bowiem spełnia wszystkie warunki do przyznania świadczenia. W czerwcu otrzymał jednak zasiłek z urzędu pracy w wysokości 881,30 zł. ZUS w tym wypadku powinien dopłacić 518,70 zł.

Odmowa przyznania dodatku solidarnościowego i nienależnie pobrane świadczenia

Informację dotyczącą przyznania lub odmowy wypłaty dodatku wnioskodawca otrzyma poprzez portal PUE. Decyzję należy podpisać podpisem zaufanym albo podpisem osobistym (e-dowód) lub kwalifikowanym certyfikatem. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku można odwołać się do sądu.

W przypadku nienależnie pobranego świadczenia konieczny jest jego zwrot wraz z odsetkami. W czasie pobierania dodatku solidarnościowego w pełnej kwocie nie można pobierać dodatkowo zasiłku chorobowego czy zasiłku dla bezrobotnych.

Dodatek solidarnościowy może wesprzeć nie jedną potrzebującą osobę. Ważne jest jednak aby wniosek złożyć jak najszybciej i wówczas otrzymać więcej środków. Należy pamiętać również  o kontrolowaniu czy nie utraciło się do niego prawa, bowiem nienależnie pobrane świadczenie należy zwracać wraz z odsetkami.