Wady i zalety – jak o nich rozmawiać?
Co stwarza ludziom wyjątkową trudność i to w rozmaitych okolicznościach? Nierzadko jest to opowiadanie o sobie, a tym bardziej mówienie zarówno o swoich niedoskonałościach, jak i mocnych stronach. Pytanie o wady i zalety pada najczęściej w kontekście poszukiwania nowej pracy. Każdy kandydat, który chce się przygotować do potencjalnej rozmowy kwalifikacyjnej, powinien założyć, że pytania o własne cechy osobowości, a także wady i zalety zostaną prędzej czy później zadane. Jak o nich mówić, będąc wobec siebie jednocześnie szczerym i nieprzesadnie surowym? Podpowiadamy w artykule!
Jak odpowiadać na pytanie o nasze zalety?
Podczas procesu rekrutacyjnego oraz uczestnictwa w rozmowach kwalifikacyjnych niemalże pewne jest, że kandydatowi zostanie zadane podstawowe pytanie: „Jakie są twoje zalety?”. W jaki sposób odpowiedzieć na tak postawione pytanie?
W pierwszej kolejności warto odpowiedzieć samemu sobie i szczerze jeszcze w pieleszach własnego domostwa. Usiąść spokojnie w dogodnych warunkach z kartką i długopisem, i spisać to, co uważamy w nas za naprawdę wartościowe. Nie należy obawiać się, że przyznanie się do swoich zalet może zostać odebrane jako przechwalstwo. W końcu każdy kandydat na stanowisko pracy powinien się dobrze „zareklamować”.
Malcolm S. Forbes
Nie można wstydzić się swoich mocnych stron. Świadomość zalet, jakie posiadamy, może jedynie pomóc nam w rozwoju zarówno w kontekście pracy zawodowej, jak i życia prywatnego.
Przede wszystkim warto postawić na szczerość. Przekłamywanie rzeczywistości na krótką metę może przynieść upragniony skutek – zwiększymy swoją szansę na pozyskanie pracy, natomiast w dłuższej perspektywie raczej przyniesie wiele szkód. Naciąganie prawdy w kontekście zalet może skutkować między innymi przydzielaniem zadań, które zupełnie nie będą odpowiadały danej osobie, przez co będzie je wykonywała nieprawidłowo i z mniejszym zaangażowaniem. Niedostosowanie stanowiska pracy do czyichś preferencji i mocnych stron może także powodować spadek motywacji do pracy. Kłamstwo ma krótkie nogi, a jego stosowanie może również narazić – zarówno pracownika, jak i pracodawcę – na utratę wiarygodności.
Przykład 1.
Pani Halina ze względu na swoje spokojne usposobienie oraz charakter introwertyka przez lata zajmowała stanowisko związane z archiwizacją dokumentacji. Na co dzień nie miała dużej styczności z klientami zewnętrznymi firmy. Przyszedł moment, w którym podjęła decyzję o przebranżowieniu. W trakcie procesu rekrutacyjnego do firmy zajmującej się organizacją eventów sportowych pani Halina przedstawiła się jako osoba pełna energii, cechująca się takimi zaletami, jak komunikatywność oraz elokwencja. Kandydatka została przyjęta na stanowisko marketingowca w firmie, której głównym zadaniem było pozyskiwanie trudnych klientów. Niestety brak odpowiedniej charyzmy oraz ograniczone zdolności w komunikacji pani Haliny zaskutkowały złymi wynikami dla firmy w 3. kwartale roku. Umowa z pracownicą została rozwiązana.
Gdy mowa o zaletach, ważne jest również zweryfikowanie naszych mocnych stron w stosunku do zapotrzebowania firmy na danym stanowisku. Jak już wspomniano – nie warto kłamać, natomiast zawsze opłaca się podkreślić te z naszych cech, które są pożądane dla danego pracodawcy.
Pomocne może okazać się również podzielenie swoich zalet na kategorie takie jak:
- wykształcenie,
- doświadczenie zawodowe,
- cechy charakteru.
W każdej z nich warto wskazać właściwe nam cechy. Tak przygotowana lista zalet może okazać się dużym wsparciem dla kandydata podczas rekrutacji.
Świadomość własnych zalet i możliwości oraz oczekiwań pracodawcy to jedno, ale nie mniej ważna jest postawa: podczas rozmowy powinno się być przede wszystkim zdecydowanym oraz komunikatywnym. Kandydat do pracy, który nie jest pewny tego, co mówi, nie zostanie przez potencjalnego pracodawcę odebrany jako osoba wiarygodna. Jeżeli sami nie wierzymy w to, co mówimy, to dlaczego ktoś inny ma przyjąć to za pewnik?
W komunikacji między stronami dodatkowo doceniana jest zwięzłość i konkretność wypowiedzi. Należy dążyć, rzecz jasna, do pełnego wyczerpania tematu, natomiast przewlekłe wypowiadanie się na dany temat może tylko znudzić i zniechęcić do nas drugą stronę.
Jak odpowiadać na pytanie o wady?
Pytanie o wady kandydata jest uznawane za jedno z najtrudniejszych z obszaru HR miękkiego, jakie może przygotować rekruter. Ma ono na celu znalezienie słabych punktów u kandydata i sprawdzenie, jak reaguje on na sytuacje stresowe. Większość osób z trudem odpowiada na tak niezręczne pytania. Jak więc do tego podejść?
Przede wszystkim należy się odpowiednio przygotować, ponieważ świadomość nadciągającej trudności może złagodzić oznaki stresu. Używanie nieprzemyślanych sformułowań może skutkować złą interpretacją wypowiedzi kandydata przez rekrutera.
Tak samo jak w przypadku zalet, starający się o pracę powinien przemyśleć ten temat – spokojnie i przed rozmową rekrutacyjną. Wyjście z założenia, że nie posiada się wad, jest błędne, a szansa, że ktoś w to uwierzy – znikoma.
W o wiele lepszym świetle postawi się osoba, która szczerze opowie o swoich wadach – z pełną świadomością, że one występują i z zapewnieniem, iż się nad nimi pracuje. Tutaj również dobrze jest postawić na przykłady potwierdzające zaangażowanie w pracę nad własnymi słabościami.
Nie zawsze warto podkreślać te przypadłości, które mogą w znaczący sposób wpłynąć na odbiór naszej osoby w trakcie rozmowy rekrutacyjnej. Przed rozmową kandydat powinien obrać kierunek, w którym będzie podążać. Najlepiej postawić na taki rodzaj wad, które na dłuższą metę można przedstawić w korzystnym świetle. Jak tego dokonać?
Przykład 2.
Kandydatka na stanowisko specjalisty ds. kadr na rozmowie rekrutacyjnej została poproszona o wymienienie swoich słabych stron. Pani Jolanta przyznała otwarcie, że czasem jest zbyt zawzięta w dążeniu do samodzielnego znalezienia odpowiedzi na zadane pytanie. Jest świadoma tego, że poszukiwanie prawdy czasem zajmuje jej za dużo czasu, a w końcu powinno się stawiać na otwarta komunikację. Dlatego też pracuje nad swoją słabą stroną i stara się wyznaczać sobie ograniczony czas na samodzielne rozwiązanie problemu – jeżeli w wyznaczonym terminie nie znajduje odpowiedzi na dane pytanie, prosi o pomoc członka zespołu.
W omawianym przypadku kandydatka przyznaje się, że czasem marnotrawi czas na znalezienie odpowiedzi na pytanie, które niekoniecznie muszą być zagadką dla innego pracownika firmy. Jest to wada – zbyt uparte dążenie do samodzielnego rozwiązania problemu może sugerować, że ktoś nie potrafi przyznać się do niewiedzy. Jednocześnie oznacza, że kandydat jest samodzielny i odpowiedzialny, a podkreślenie faktu świadomości tej wady oraz sposobu na rozwiązanie takiej sytuacji jest oznaką otwartości na pracę zespołową.
Jak opisać swoje wady i zalety?
Jakie wady i zalety może wskazać kandydat w rozmowie rekrutacyjnej? Lista jest długa, natomiast warto zapoznać się z przykładowymi cechami, które mogą pomóc w ustaleniu własnych mocnych i słabych stron.
Jakie są wady przykłady?
ZALETY | ||
asertywność | bezinteresowność | błyskotliwość |
ciekawość | cierpliwość | dobroduszność |
dociekliwość | dokładność | dyskrecja |
elokwencja | empatia | gościnność |
grzeczność | hojność | honorowość |
inteligencja | komunikatywność | konsekwencja |
kreatywność | lojalność | niezależność |
obowiązkowość | odpowiedzialność | opanowanie |
optymizm | oszczędność | pewność siebie |
pilność | pogoda ducha | prawdomówność |
przedsiębiorczość | przezorność | punktualność |
rozsądek | roztropność | rzetelność |
samodzielność | schludność | skromność |
skrupulatność | skuteczność | spostrzegawczość |
uczciwość | uprzejmość | wielkoduszność |
wrażliwość | wyrozumiałość | wytrwałość |
zdyscyplinowanie | zrównoważenie | życzliwość |
Jakie są zalety przykłady?
WADY | ||
bezczelność | bezwzględność | bojaźliwość |
chciwość | chełpliwość | despotyczność |
duma | dwulicowość | drażliwość |
egocentryczność | egoizm | flegmatyzm |
frustracja | fałszywość | gniew |
gadatliwość | gnuśność | hałaśliwość |
lenistwo | krnąbrność | kłótliwość |
lenistwo | lizusostwo | lekkomyślność |
marudzenie | małomówność | małostkowość |
niezdarność | nietolerancyjność | nieroztropność |
nieszczerość | nieuczciwość | okrucieństwo |
próżność | rozrzutność | samolubność |
skąpstwo | tchórzliwość | upartość |
wredność | zrzędliwość | zarozumialstwo |
W oczach niektórych wymienione wyżej wady i zalety niekoniecznie muszą za takie uchodzić. To, co dla jednego jest wadą, w kontekście specyfiki danego stanowiska może być uznane za zaletę.
Wady są niczym innym jak negatywnymi cechami charakteru. Wśród nich można wymienić: egoizm, obłudę, lenistwo, nieczułość, obłudę.
Staraj się unikać utartych schematów, typu "jestem pracoholikiem". Ważne też, aby nie wskazywać wad, które mogą być znaczną przeszkodą na stanowisku na które aplikujesz.