Umowa na czas określony i obowiązujące ją limity w praktyce
Jakiś czas temu, zdecydowałam się na powrót do mojego byłego pracodawcy. Została mi wtedy zaproponowana umowa na czas określony na okres 12 miesięcy, zaczynając od 1 czerwca 2013. Umowa ta następnie została przedłużona o 22 miesiące. Wiem, że od lutego 2016 roku weszły w życie nowe przepisy odnoszące się do maksymalnych okresów trwania i ilości podpisywanych umów o pracę na czas określony. Pomimo nowych przepisów, pracodawca zaoferował mi przedłużenie współpracy na podstawie takiego samego rodzaju umowy na kolejne 6 miesięcy. Dodatkowo zwróciłam uwagę na zapis w nowej umowie, dotyczący jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Czy zapisy tej umowy są zgodne z prawem?
Mariola, Lubań
Umowa na czas określony
Jest to rodzaj umowy o pracę o charakterze terminowym. Oznacza to, że strony stosunku pracy (pracodawca i pracownik) podpisując umowę o pracę, z góry zakładają termin końca obowiązywania tej umowy.
W umowach na czas określony termin zakończenia współpracy można określić poprzez wskazanie:
- daty kalendarzowej z której nadejściem umowa zostanie rozwiązana, np. 30 września 2019 roku,
- okresu współpracy, np. 1 rok,
- zdarzenia, którego zajście będzie podstawą rozwiązania umowy na czas określony. Zdarzenie określone w umowie musi mieć charakter pewny (bardzo duże prawdopodobieństwo wystąpienia) oraz wystąpić z góry przewidzianym czasie, np. sezon wakacyjny.
Umowa na czas określony przed 22 lutego 2016
Przed wejściem w życie nowych przepisów regulujących kwestię zawierania umów na czas określony możliwym było zawieranie maksymalnie 2 takich umów. Nie istniał jednak żaden limit ograniczający okres ich trwania. Wcześniejsza forma umowy o pracę na czas określony zapewniała przedsiębiorcom dużą swobodę w zakresie zatrudniania pracowników „okresowych”. Umowy te nie miały narzuconych odgórnie restrykcyjnych zasad odnoszących się do okresu wypowiedzenia. Był on przewidywany tylko w umowach okresowych trwających co najmniej 6 miesięcy, zawierających odpowiednie klauzule uwzględnione w ich zapisach. Okres ten wynosił 2 tygodnie.
Obowiązujące przepisy
Nowe regulacje dotyczące umów o pracę na czas określony stanowią, że łączny okres zatrudnienia na podstawie w.w. umowy, zawierany między tymi samymi stronami – czyt. tym samym pracodawcą z tym samym pracownikiem – nie może przekraczać 33 miesięcy. Przepisy te regulują również kwestię maksymalnej łącznej ilości podpisywanych umów o na czas określony między stronami – nie można przekraczać 3 umów.
W przypadku, gdy dochodzi do podpisania umowy na czas określony, która nie zachowuje wyżej opisanych norm, przyjmuje się, że pracownik odpowiednio od dnia następującego po upływie okresu 33 miesięcy lub od dnia zawarcia czwartej umowy, przechodzi z ramienia prawa na umowę o pracę na czas nieokreślony.
Umowa na czas określony podpisana przed 22 lutego 2016 roku obowiązuje również po tym terminie
Odnosząc się do pytania czytelniczki – zaproponowana przez pracodawcę umowa na czas określony jest zgodna z prawem, mimo przepisów obowiązujących od 2016 r. stanowiących o limitach ilościowych i czasowych umów na czas określony. Jak orzekło w październiku 2015 roku Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, nie ma podstaw prawnych, które wskazywałyby, że wyżej opisany limit czasowy powinien być wliczany do okresu trwania umów na czas określony trwających do dnia 22 lutego 2016 roku.
Interpretacja orzecznictwa MPiPS
Jeżeli jako pracownik miało się podpisaną umowę o pracę na czas określony przed datą 22 lutego 2016 roku, to okres limitu 33 miesięcy zaczynamy liczyć w odniesieniu do swojej umowy od dnia wejścia ustawy w życie.
Przykład 1.
Pan Janusz podpisał swoją umowę o pracę na czas określony 1 stycznia 2015 roku, co oznacza, że na dzień wejścia w życie ustawy jego umowa na czas określony trwała już 13 miesięcy i 22 dni. W odniesieniu do opinii MPiPS limit 33 miesięcy i tak będzie liczony od dnia wejścia ustawy w życie. Pracodawca pana Janusza został zobligowany do zmiany jego umowy o pracę na czas określony na umowę o pracę na czas nieokreślony dopiero 22 listopada 2018 roku.
Umowa na czas określony a okres wypowiedzenia
W razie powrotu do swojego byłego pracodawcy, co do zasady okres wypowiedzenia jest zależny od sumy okresów wszystkich umów o pracę, jakie kiedykolwiek zostały podpisane z danym pracodawcą.
Standardowo według Kodeksu Pracy umowa na czas określony, jak i nieokreślony są objęte okresem wypowiedzenia:
- dwutygodniowym, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- jednomiesięcznym, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- trzymiesięcznym, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Jednakże w tej sytuacji, przy nowej umowie nie będzie obowiązywał dwutygodniowy, a jednomiesięczny okres wypowiedzenia, jako że suma okresu współpracy z tym pracodawcą wyniosła 34 miesiące.
