Wsparcie dla kupujących mieszkanie, czyli kredyt na dwa procent

Na skróty

Obowiązują już przepisy, które umożliwiają skorzystanie z nowej formuły kredytowania zakupu nieruchomości – chodzi tutaj o rządowy program wsparcia dla kupujących mieszkanie „bezpieczny kredyt 2%”. Jak uzyskać kredyt na dwa procent? Jakie są najważniejsze warunki uzyskania tej pomocy? Piszemy na ten temat poniżej.

Podstawy prawne funkcjonowania programu „bezpieczny kredyt 2%”

Rządowy program pomocowy mający ułatwić obywatelom nabycie własnego lokum został wprowadzony na podstawie Ustawy z dnia 26 maja 2023 roku o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe (Dz.U. poz. 1114). Szczegółowe zasady i warunki udzielania bezpiecznego kredytu 2% określono w Rozdziale 3. Ustawy z dnia 1 października 2021 roku o rodzinnym kredycie mieszkaniowym (Dz.U. z 2023 r. poz. 859), zwanej dalej RKM. Wymienione regulacje prawne weszły w życie 1 lipca 2023 roku.

Zobacz też

Warunki udzielenia bezpiecznego kredytu 2% oraz uprawnieni do skorzystania z pomocy

Zgodnie z art. 9a ust. 1 RKM bezpieczny kredyt na dwa procent może zostać udzielony, jeżeli w dniu jego udzielenia:

kredytobiorca nie posiada i przed tym dniem nie posiadał prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego ani jeżeli prawa takiego nie posiada i w okresie pozostawania w gospodarstwie domowym kredytobiorcy nie posiadała osoba prowadząca z nim wspólnie gospodarstwo oraz
kredytobiorcy nie przysługuje i przed tym dniem nie przysługiwało spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego ani jeżeli prawo takie nie przysługuje i w okresie pozostawania w gospodarstwie domowym kredytobiorcy nie przysługiwało osobie prowadzącej z nim wspólnie to gospodarstwo domowe.

Oznacza to, że podstawowym warunkiem skorzystania z pomocy przewidzianej w programie „bezpieczny kredyt 2%” jest brak posiadania przez zainteresowanego oraz osobę pozostającą z nim we wspólnym gospodarstwie domowym tytułu prawnego (prawa własności, w tym spółdzielczego) do nieruchomości.

Okresem pozostawania w gospodarstwie domowym kredytobiorcy w rozumieniu art. 9a ust. 1 RKM w przypadku prowadzącego gospodarstwo wspólnie z kredytobiorcą:

małżonka kredytobiorcy – jest okres liczony od dnia zawarcia małżeństwa z kredytobiorcą,
drugiego rodzica dziecka kredytobiorcy – jest okres liczony od dnia urodzenia tego dziecka.

Bezpieczny kredyt 2% może być przyznany, jeżeli w dniu złożenia wniosku o jego udzielenie kredytobiorca nie ukończył 45 lat (art. 9a ust. 1 pkt 2 RKM).

Jeżeli bezpieczny kredyt na dwa procent jest udzielany wspólnie dwóm osobom prowadzącym gospodarstwo domowe, pojawia się kwestia przyznania tej pomocy w momencie, gdy jedna z osób nie spełnia kryterium wiekowego.

Przykład 1.

Małżeństwo zamierza skorzystać z preferencyjnego kredytu mieszkaniowego w ramach programu bezpieczny kredyt 2%. W ich przypadku problemem jest wiek męża, który ma ukończony 48. rok życia, żona natomiast jest w wieku 42 lat, a zatem spełnia kryterium wiekowe ustalone w RKM. Jak postąpić w takiej sytuacji: czy według przepisów małżeństwo nie będzie mogło otrzymać pomocy na cele mieszkaniowe?

Istotnie, sytuacja opisana w pytaniu może się zdarzyć, jednak nie będzie stanowiła bariery w uzyskaniu kredytu na korzystnych warunkach, bowiem w RKM przewidziano rozwiązanie tej sprawy.

Warunek wiekowy, czyli nieukończenie 45 lat w dniu złożenia wniosku o bezpieczny kredyt 2%, uznaje się za spełniony również wówczas, gdy wspomniany kredyt jest udzielany wspólnie dwóm osobom prowadzącym gospodarstwo domowe, a 45 lat nie ukończyła wyłącznie jedna z nich (art. 9a ust. 5 RKM).

Wystarczy więc, że tylko jedna z osób prowadzących gospodarstwo domowe nie ma ukończonych 45 lat.

Maksymalna wysokość kredytu i stopa oprocentowania oraz dopłata do raty kredytowej

Wymaga podkreślenia, że kredyt na dwa procent jest w założeniu zwykłym produktem bankowym służącym nabyciu mieszkania. Jego specyfika polega na tym, że przez ustawowo określony czas kredytobiorca będzie korzystał z dopłaty finansowanej przez państwo. Po wygaśnięciu dopłat kredyt będzie spłacany według ogólnych zasad przy uwzględnieniu postanowień umowy kredytowej zawartej przez bank i klienta.

W myśl art. 9a ust. 6 RKM kwota bezpiecznego kredytu 2% nie może przekroczyć:

500 000 zł albo
600 000 zł – w przypadku gdy kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub w skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy wchodzi co najmniej jedno dziecko.

Wysokość kredytu jest zatem uzależniona od statusu rodzinnego osoby zainteresowanej bezpiecznym kredytem 2%.

Przykład 2.

Pan Jędrzej jest 38-latkiem i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo. Postanowił skorzystać z możliwości zakupu kawalerki w ramach programu bezpieczny kredyt 2%. Pan Jędrzej zamierza nabyć mieszkanie nowe – na ten cel może wnioskować o kredyt w maksymalnej wysokości 500 000 zł.

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, w przypadku małżeństw oraz gospodarstw domowych, w skład których wchodzi dziecko lub dzieci, limit kredytowania wzrasta.

Przykład 3.

Pan Marek (lat 29) i pani Jowita (lat 26) są małżeństwem. Od trzech lat wynajmują mieszkanie. Małżonkowie zamierzają dokonać zakupu własnego lokum, zachęceni do tego ofertą przewidzianą w programie „bezpieczny kredyt 2%”. W odniesieniu do pana Marka i pani Jowity maksymalna kwota kredytu to 600 000,00 zł. Małżeństwo planuje powiększenie rodziny, wobec czego chce nabyć mieszkanie o odpowiednio dużej powierzchni użytkowej. Kwota kredytu nie wystarczy na zakup nowego lokalu, w związku z tym małżonkowie są skłonni skorzystać z ofert rynku wtórnego.

Warto w tym miejscu podkreślić, że RKM nie ogranicza możliwości udzielenia pomocy w ramach programu „bezpieczny kredyt 2%” jedynie do zakupu nowo oddanych do użytku lokali mieszkalnych – nabycie używanych mieszkań również wchodzi w rachubę. Podobnie jest w przypadku metrażu mieszkania – także tutaj nie określono ograniczeń, natomiast w oczywisty sposób barierą przy zakupie jest maksymalna kwota kredytu.

Stopa oprocentowania bezpiecznego kredytu 2% jest ustalana na okres 60 miesięcy i stała w okresie objętym dopłatami do jego rat. W okresie objętym dopłatami do rat spłata części kapitałowej bezpiecznego kredytu 2% następuje w częściach równych ustalanych z uwzględnieniem całego okresu jego spłaty.

Oznacza to, że dopłata do rat kredytu stanowi różnicę między stałą stopą obliczoną na podstawie średniego (pomniejszonego o marżę) oprocentowania kredytów o stałej stopie w bankach udzielających kredytu a oprocentowaniem z zastosowaniem 2% stopy.

Art. 9b ust. 1 RKM przewiduje, że dopłaty obejmują 120 pierwszych, spłacanych zgodnie z harmonogramem rat kapitałowo-odsetkowych bezpiecznego kredytu 2%. Ratę objętą dopłatą obniża się o wysokość dopłaty.

Wysokość dopłaty do rat kredytu oblicza się na podstawie specjalnego wzoru określonego w art. 9b ust. 2 RKM.

Przykład 4.

Pan Wojciech postanowił ubiegać się o kredyt na zakup mieszkania w ramach programu „bezpieczny kredyt 2%”. Kwota kredytu objętego wnioskiem to 350 000,00 zł przy okresie spłaty wynoszącym 30 lat. Do kredytu ma zastosowanie rynkowe oprocentowanie kredytu mieszkaniowego o stałej stopie w wysokości 8,46%. W celu ustalenia dopłaty oprocentowanie kredytu zostało pomniejszone o 10%. Jeżeli pan Wojciech uzyska dopłatę do kredytu, rata spłaty wyniesie 1 802,31 zł. W przeciwnym wypadku pan Wojciech będzie zobowiązany do zapłacenia raty w wysokości 3 439,72 zł. Po upływie 10-letniego okresu stosowania dopłat wysokość raty kredytu w przypadku pana Wojciecha wyniesie nieco ponad 2 000,00 zł, z zastrzeżeniem, iż warunki pozostaną bez zmian.

Przykład 5.

Pani Patrycja i pan Michał są małżeństwem, para zamierza nabyć mieszkanie, korzystając z udogodnień przewidzianych w programie „bezpieczny kredyt 2%”. Kwota pożyczki, o jaką chcą wnioskować małżonkowie, to 550 000,00 zł. Ze względu na pokaźną sumę planowany okres spłaty wyniesie 30 lat. Oprocentowanie kredytu ustalono w standardowej wysokości rynkowej dla kredytu mieszkaniowego wynoszącej 8,46%. W takich okolicznościach rata kredytu – przy uwzględnieniu dopłaty – to 2 832,19 zł. W przypadku braku ulgi wynikającej z programu „bezpieczny kredyt 2%” kwota raty wyniosłaby niemal 5 500,00 zł. Po zakończeniu okresu dopłaty stała rata kredytu wyniesie blisko 3 200,00 zł, przy założeniu braku zmian w zasadach kredytowania.

Należy podkreślić, że umowa bezpiecznego kredytu 2% może przewidywać okresową zmianę stopy oprocentowania kredytu w wyniku przejściowego wzrostu marży spowodowanego naruszeniem przez kredytobiorcę warunków umowy kredytowej.

Stosownie do brzmienia art. 9a ust. 9 RKM po wygaśnięciu dopłat do rat spłata bezpiecznego kredytu 2% następuje w ratach równych, chyba że kredytobiorca złoży wniosek o utrzymanie dotychczasowego sposobu spłaty.

Kredyt na dwa procent - podsumowanie

Program „bezpieczny kredyt 2%” jest skierowany do pojedynczych osób oraz rodzin, które zamierzają nabyć mieszkanie lub dom. O pomoc z niego wynikającą mogą ubiegać się osoby w wieku do 45 lat, przy czym w przypadku prowadzenia wspólnego gospodarstwa wystarczającym jest, że jedna z osób spełnia wskazane kryterium wiekowe. Maksymalna wysokość kredytu to pół miliona lub 600 000 zł w przypadku małżeństwa lub gdy w skład gospodarstwa domowego kredytobiorcy wchodzi co najmniej jedno dziecko. Dopłaty obejmują 120 pierwszych, spłacanych zgodnie z harmonogramem rat kapitałowo-odsetkowych kredytu udzielonego na cele mieszkaniowe.

Polecamy:

Kredyt 2% – warunki, zagrożenia, obostrzenia