Stłuczka samochodowa – jakie czynności podjąć?

Stłuczka samochodowa może przydarzyć się nawet najlepszym kierowcom z kilkunastoletnim lub kilkudziesięcioletnim stażem. Warto jednak pamiętać, jakie obowiązki spoczywają na jej uczestnikach, i jakie czynności powinni oni podjąć bezpośrednio po stłuczce, a jakie przy zgłoszeniu szkody do ubezpieczyciela. Co zrobić w razie stłuczki? Jak uniknąć późniejszych problemów z ubezpieczycielem? Odpowiedź poniżej.

Kolizja/stłuczka samochodowa a wypadek drogowy

Podstawowa różnica między kolizją/stłuczką a wypadkiem drogowym jest charakter uszkodzeń pojazdów oraz osób biorących udział w takim zdarzeniu drogowym.

Uznaje się, że kolizja to zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem są straty materialne (uszkodzenie pojazdu, płotu, urządzenia drogowego, bagażu itp. lub doznanie przez jednego z uczestników obrażeń ciała powodujących naruszenie czynności jakiegoś narządu bądź rozstrój zdrowia trwające poniżej 7 dni).

Natomiast w przypadku wypadku drogowego, uznaje się, że jest to zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciała powodujące naruszenie czynności jakiegoś narządu bądź rozstrój zdrowia trwające dłużej niż 7 dni.

Stosowne rozróżnienie ww. zdarzeń drogowych zawiera art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Kierujący pojazdem w razie uczestniczenia w wypadku drogowym jest obowiązany:

1. zatrzymać pojazd, nie powodując przy tym zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2. przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku;
3. niezwłocznie usunąć pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodował zagrożenia lub tamowania ruchu, jeżeli nie ma zabitego lub rannego;
4. podać swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz dane dotyczące zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.

Jeżeli w wypadku jest zabity lub ranny, kierujący pojazdem jest obowiązany ponadto:

1. udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać zespół ratownictwa medycznego i policję;
2. nie podejmować czynności, które mogłyby utrudnić ustalenie przebiegu wypadku;
3. pozostać na miejscu wypadku, a jeżeli wezwanie zespołu ratownictwa medycznego lub policji wymaga oddalenia się  –  niezwłocznie powrócić na to miejsce.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, o którym mowa w art. 4 pkt 1 – 3, osoba uczestnicząca w nim, z uwzględnieniem ust. 2, jest obowiązana do:

1. przedsięwzięcia wszystkich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu zdarzenia, starania się o złagodzenie skutków zdarzenia oraz zapewnienia pomocy lekarskiej poszkodowanym, jak również w miarę możliwości zabezpieczenia mienia osób poszkodowanych;
2. zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody;
3. niezwłocznego powiadomienia policji o zdarzeniu, o ile doszło do wypadku z ofiarami w ludziach lub do wypadku powstałego w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że zostało popełnione przestępstwo.

W aktualnym stanie prawnym odjazd z miejsca zdarzenia bez podania stosownych danych w sytuacji, gdy żądanie podania owych danych nie padło, stanowi jedynie  –  jak się wydaje  –  naruszenie art. 16 ust. 2 Ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ten przepis nakłada bowiem na kierowcę uczestniczącego w zdarzeniu objętym ubezpieczeniem obowiązkowym wymóg udzielenia stosownych danych, nie uzależniając jednak tej powinności od żadnego uprzedniego żądania.

Oświadczenie sprawcy kolizji/stłuczki

Oświadczenie sprawcy kolizji/stłuczki powinno uwzględniać:

1. dane osobowe uczestników stłuczki: imiona i nazwiska, adresy zamieszkania, numery telefonów, numer prawa jazdy, datę jego wydania i ważności;
2. dane dotyczące pojazdów: marka, model, numer tablicy rejestracyjnej;
3. data i miejsce stłuczki, dokładny adres;
4. dane firmy ubezpieczeniowej: informacje o polisie sprawcy kolizji, nazwa ubezpieczyciela, numer polisy OC, data ważności;
5. szczegółowy opis stłuczki: okoliczności, warunki pogodowe i prędkość uczestniczących w niej pojazdów, stan nawierzchni drogi, znaki drogowe i oznaczenia poziome;
6. szkic sytuacyjny zawierający układ drogi oraz położenie samochodów w trakcie zdarzenia; dodatkowo można wykonać dokumentację fotograficzną miejsca zdarzenia, położenia pojazdów, uszkodzeń;
7. dane ewentualnych świadków;
8. podpisy uczestników stłuczki.

Przeważnie podczas ubezpieczenia pojazdu ubezpieczający otrzymuje blankiet oświadczenia sprawcy, aby w razie konieczności można było go wykorzystać bez konieczności sporządzenia oświadczenia od początku.

Zgłoszenie szkody

Szkodę można zgłosić zazwyczaj na kilka sposobów:

1. telefonicznie,
2. osobiście w siedzibie oddziału ubezpieczyciela,
3. listownie przesyłką poleconą,
4. faksem lub wiadomością e-mail.

Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie sprawcy, wykonaną dokumentację fotograficzną lub podać numer sprawy w przypadku gdy na miejsce stłuczki został wezwany patrol policji.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w przypadku zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, o którym mowa w art. 4 pkt 1 – 3, uczestnicząca w nim osoba objęta tym ubezpieczeniem jest ponadto obowiązana do:

1. udzielenia pozostałym uczestnikom zdarzenia niezbędnych informacji koniecznych do identyfikacji zakładu ubezpieczeń, łącznie z podaniem danych dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia;
2. niezwłocznego powiadomienia o zdarzeniu zakładu ubezpieczeń, udzielając mu niezbędnych wyjaśnień i przekazując posiadane informacje.

Osoby zgłaszające roszczenie są zobowiązane do współpracy z ubezpieczycielem poprzez przedstawienie posiadanych dowodów dotyczących szkody i zdarzenia, ułatwienie ustalenia okoliczności zdarzenia, identyfikacji sprawy, rozmiaru szkody i do takich osób nie należy wyręczanie ubezpieczyciela w jego ustawowych obowiązkach.

Jednakże ubezpieczyciel jako profesjonalista posiadający odpowiednie środki zarówno organizacyjne, jak i osobowe powinien dbać o to, aby na etapie likwidacji szkody z możliwie najwyższą starannością dokonywać czynności zmierzających do udokumentowania szkody oraz okoliczności z nią związanych, ponieważ dokumentacja ta, w razie ewentualnego sporu, może stanowić podstawowy dowód istnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia. Konsekwencje wadliwego sporządzenia takiej dokumentacji powinien ponosić ubezpieczyciel, a nie osoba poszkodowana (art. 6 Kodeksu cywilnego).