Jak ubiegać się o wizę?

Przepisy polskiego prawa przewidują kilka rodzajów dokumentów zwanych wizami. W zależności od typu wizy inny jest zakres uprawnień posiadacza. Kwestie te szczegółowo uregulowano w ustawie o cudzoziemcach i odpowiednich rozporządzeniach. Jakie zatem rozróżniamy kategorie wiz oraz jak ubiegać się o wizę – o tym poniżej.

Wizy – podstawa prawna

W przedmiocie rodzajów wiz wydawanych na podstawie polskich przepisów oraz sposobu ubiegania się o te dokumenty obowiązujący status ma Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach, zwana dalej „ustawą”.

Regulacje wykonawcze dotyczące omawianej tematyki zawarto natomiast w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 marca 2022 roku w sprawie wiz dla cudzoziemców, zwanym dalej „rozp. z dnia 22 marca 2022 roku”.

Wiza Schengen (wiza typu C)

Wizę Schengen (symbol C) wydaje się cudzoziemcowi w celu określonym w art. 60 ust. 1 ustawy. Może być to więc np. cel turystyczny, odwiedziny rodziny lub przyjaciół, prowadzenie działalności gospodarczej, wykonywanie pracy na podstawie wpisu do ewidencji, odbywanie studiów lub kształcenia w innej formie, szkolenie zawodowe, prowadzenie badań naukowych, staż, tranzyt, leczenie, korzystanie z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka, repatriacja, przejazd ze względów humanitarnych, realizacja zezwolenia na pobyt czasowy w celu łączenia rodzin itd.

Istnieje także typ wizy Schengen z ograniczeniami terytorialnymi – taka wiza zachowuje ważność w obrębie 1 lub kilku państw strefy Schengen, nie dotyczy jednak całej wspomnianej strefy. Okres ważności jest analogiczny jak w przypadku jednolitej wizy Schengen.

Wiza krajowa (wiza typu D)

Zgodnie z art. 59 ustawy wiza krajowa uprawnia do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (RP) i ciągłego pobytu na nim lub do kilku pobytów na tym terytorium następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 90 dni w okresie ważności wizy.

Okres pobytu na terytorium RP na podstawie wizy krajowej ustala się w granicach określonych powyżej – odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca.

Cel wydania wizy krajowej jest taki sam jak w przypadku wizy Schengen.

Okres ważności wizy krajowej nie przekracza 1 roku.

Dokumentacja niezbędna do uzyskania wizy Schengen

W celu uzyskania wizy Schengen należy złożyć prawidłowo wypełniony i podpisany wniosek wizowy. Do wniosku dołącza się aktualną fotografię, potwierdzenie uiszczenia opłaty wizowej oraz dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia medycznego (na kwotę co najmniej 30 000 euro) ważnego na obszarze strefy Schengen.

Załącznikami uzupełniającymi do wniosku wizowego są następujące dokumenty:

• potwierdzające cel podróży;
• dotyczące możliwości zakwaterowania lub posiadania środków przeznaczonych na pokrycie kosztów zakwaterowania;
• poświadczające posiadanie niezbędnych środków materialnych na pokrycie kosztów utrzymania przez pełny okres pobytu oraz na sfinansowanie powrotu do kraju pochodzenia lub zamieszkania albo na pokrycie kosztów tranzytu do państwa trzeciego bądź potwierdzające możliwość uzyskania przez ubiegającego się o wizę środków na pokrycie wskazanych kosztów;
• umożliwiające ocenę tego, że osoba ubiegająca się o wizę opuści strefę Schengen przed upływem terminu ważności wizy.

Dokumentacja wymagana do wydania wizy krajowej

Aby uzyskać wizę krajową, wymagane jest złożenie wypełnionego i podpisanego wniosku, do którego należy dołączyć fotografię spełniającą wymogi określone w § 4 rozp. z dnia 22 marca 2022 roku, ważny dokument podróży (paszport) oraz potwierdzenie wniesienia opłaty wizowej.

Wzór formularza wniosku o wydanie wizy krajowej został określony w załączniku nr 2 do rozp. z dnia 22 marca 2022 roku.

Niezbędne jest ponadto posiadanie podróżnego ubezpieczenia medycznego o kwocie tego ubezpieczenia wynoszącej co najmniej 30 tys. euro.

Do wniosku załącza się uzupełniające dokumenty:

• potwierdzające cel podróży oraz warunki pobytu;
• poświadczające posiadanie przez osobę ubiegającą się o wizę niezbędnych środków finansowych na pokrycie kosztów pobytu przez pełny okres oraz na opłacenie kosztów powrotu do kraju pochodzenia lub zamieszkania albo na pokrycie kosztów tranzytu do państwa trzeciego bądź potwierdzające możliwość uzyskania w legalny sposób środków na pokrycie wspomnianych kosztów;
• umożliwiające ocenę co do faktu, że dana osoba opuści terytorium RP przed upływem ważności wizy;
• potwierdzające pozostałe okoliczności wskazane we wniosku wizowym.

Podmiot właściwy w sprawie rozpatrzenia wniosku o wizę Schengen

Wizę Schengen wydaje konsul będący reprezentantem tego państwa strefy Schengen, które jest głównym celem podróży ubiegającego się o wizę. Jeżeli jednak nie ma możliwości wskazania tego państwa, konsulem właściwym do rozpatrzenia wniosku wizowego będzie przedstawiciel tego kraju, w którym obcokrajowiec ma zamiar przebywać najdłużej.

Podmiot właściwy w sprawie wydania wizy krajowej

Art. 66 ust. 1 ustawy stanowi, że wizę krajową wydaje albo odmawia jej wydania konsul. W określonych ustawą przypadkach wizę krajową wydaje także minister właściwy do spraw zagranicznych.

Jaki jest termin oczekiwania na rozpatrzenie wniosku wizowego?

Standardowym terminem na rozpatrzenie wniosku wizowego przez konsulat jest okres 15 dni kalendarzowych, licząc od dnia złożenia wniosku. W konkretnych przypadkach wskazany termin może ulec przedłużeniu do 30 dni (np. gdy potrzebna jest weryfikacja lub zaistniała potrzeba zasięgnięcia opinii państwa strefy Schengen). W szczególnych okolicznościach, jeżeli istnieje konieczność przedłożenia dodatkowych dokumentów – czas na rozstrzygnięcie wniosku może być przedłużony do 60 dni.

Jak ubiegać się o wizę? Podsumowanie

Przepisy ustawy o cudzoziemcach przewidują możliwość wydania 2 typów wiz: wizy Schengen oraz wizy krajowej. Wydanie tych dokumentów może być podyktowane w zasadzie tymi samymi okolicznościami, w szczególności może to być cel turystyczny, odwiedziny rodziny lub przyjaciół, prowadzenie działalności gospodarczej, wykonywanie pracy na podstawie wpisu do ewidencji czy odbywanie studiów lub kształcenia. Aby uzyskać wizę, należy złożyć wniosek w tej sprawie wraz z niezbędną dokumentacją. Wizę Schengen wydaje konsul będący reprezentantem tego państwa strefy Schengen, które jest głównym celem podróży wnioskodawcy. Uprawnionym do wydania wizy krajowej jest także konsul, a w niektórych przypadkach – minister właściwy do spraw zagranicznych. Wniosek o wizę jest rozpatrywany w terminie 15 dni, przy czym okres ten może zostać przedłużony, jeżeli istnieje konieczność podjęcia dodatkowej weryfikacji.