Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Płaca minimalna w 2024 r. – jak wyliczona będzie Twoja wypłata?

Od 1 stycznia 2024 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 4 242,00 zł, a od 1 lipca – do 4 300,00 zł. Są to kwoty brutto, dlatego pracownicy zastanawiają, jakie wynagrodzenie otrzymają „na rękę”. Czy wyższa płaca minimalna w 2024 roku sprawi, że w kieszeniach Polaków zostanie więcej pieniędzy?

Co wpływa na to, co otrzymujesz „na rękę”?

Wynagrodzenie netto, czyli tzw. wynagrodzenie na rękę, zależy w głównej mierze od wysokości obowiązkowych potrąceń z wynagrodzenia, czyli składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, zaliczek na podatek dochodowy oraz wpłat na PPK. Jak je wyliczyć, gdy znamy kwotę brutto?

Składki ZUS

Część składek stanowi bezpośrednio koszt osoby zatrudnionej. Ich rodzaje i wysokość wyglądają następująco:

  • emerytalna 9,76%
  • rentowa 1,5%
  • chorobowa 2,45%
  • zdrowotna 9%*

*gdy składka zdrowotna jest wyższa od obliczonego podatku, należy zastosować obniżenie składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości zaliczki na podatek. Do poprawnego wyliczenia kwoty składki zdrowotnej stosuje się zasady podatkowe aktualne na dzień 31.12.2021 roku.

Wpłaty na PPK

Jeżeli pracownik przystąpił do PPK, wówczas z jego wynagrodzenia mogą być potrącane wpłaty w wysokości:

  • podstawowa 2%*
  • dodatkowa 2%

*gdy w danym miesiącu wynagrodzenie jest nie większe niż 1,2-krotność minimalnego wynagrodzenia, pracownik ma możliwość obniżenia stopy procentowej wpłaty podstawowej maksymalnie do 0,5% wynagrodzenia.

Zaliczki na podatek

Od lipca 2022 roku zaliczki na podatek dochodowy u pracowników obliczane są według skali podatkowej, która kształtuje się następująco:

  • przy pierwszym progu wynosi 12%;
  • przy drugim progu wynosi 32%.

Od 1 stycznia 2023 roku kwotę zmniejszającą podatnik można podzielić między 2 lub 3 płatników, składając im stosowne oświadczenia PIT-2. W przypadku:

  • jednej umowy kwota zmniejszająca podatek wyniesie 300,00 zł,
  • dwóch umów – po 150,00 zł;
  • trzech umów – po 100,00 zł.

Przy wyliczaniu podatku pod uwagę bierze się również koszty uzyskania przychodu, które wynoszą:

  • 250,00 zł (pracownik, który mieszka w miejscowości, w której znajduje się zakład pracy);
  • 300,00 zł (pracownik dojeżdżający z innej miejscowości – stosowane na wniosek pracownika).

Z kosztów uzyskania przychodów można także zrezygnować.

Pracownik może korzystać ze zwolnień z podatku do kwoty 85 528,00 zł. Wymienić tu można następujące ulgi:

  • dla rodziców (4+) – z której mogą skorzystać rodzice i opiekunowie wychowujący co najmniej 4 dzieci (po złożeniu wniosku PIT-2);
  • na powrót – z której mogą korzystać osoby zmieniające rezydencję podatkową na polską po co najmniej 3-letnim przebywaniu i pracy za granicą (po złożeniu wniosku PIT-2);
  • dla pracującego emeryta – z której może skorzystać osoba po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, która ma przyznane prawo do emerytury, ale jej nie pobiera i jednocześnie jest zatrudniona (po złożeniu wniosku PIT-2);
  • dla młodych – z ulgi może skorzystać osoba, która nie ukończyła 26. roku życia.

Dodatkowo jeżeli pracownik przystąpił do PPK, wówczas wpłaty dokonywane przez pracodawcę podwyższają podstawę opodatkowania.

Płaca minimalna w 2024 roku – 6 przykładów wyliczeń

Jak widać, na wynagrodzenie „na rękę” wpływa wiele zmiennych. Dlatego przy ustalaniu tej kwoty należy wziąć pod uwagę wszystkie wymienione składniki. Aby lepiej to zrozumieć, wyliczenie pensji netto przedstawimy na przykładach.

Przykład 1. 

Ile będzie wynosić wynagrodzenie netto w styczniu 2024 roku, jeżeli pani Anna:

  • jest zatrudniona na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • ma powyżej 26 lat i nie korzysta z ulg zwalniających z podatku;
  • nie przystąpiła do Pracowniczych Planów Kapitałowych;
  • korzysta z podstawowych kosztów uzyskania przychodów;
  • złożyła PIT-2 z zaznaczeniem, że korzysta z 1/12 kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę na podatek?

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 242,00 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 300,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 414,02 
  • Składka rentowa (1,50%): 63,63 
  • Składka chorobowa (2,45%): 103,93 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 366,42 zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 329,44 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 250,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 3 410,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 109,20 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 109,00 zł
  • Do wypłaty: 3 221,98 zł

Można uznać, że powyższy przypadek jest najczęściej występującą sytuacją i większość pracowników zarabiających minimalną pensję otrzyma taką kwotę wynagrodzenia.

Przykład 2.

Ile będzie wynosić wynagrodzenie netto w marcu 2024 roku, jeżeli pani Kornelia:

  • jest zatrudniona na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • ma powyżej 26 lat i nie korzysta z ulg zwalniających z podatku;
  • nie przystąpiła do Pracowniczych Planów Kapitałowych;
  • korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów;
  • złożyła PIT-2 z zaznaczeniem, że korzysta z 1/12 kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową?

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 242,00 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 300,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 414,02 
  • Składka rentowa (1,50%): 63,63 
  • Składka chorobowa (2,45%): 103,93 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 366,42 zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 329,44 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 300,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 3 410,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 103,20 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 103,00 zł
  • Do wypłaty: 3 227,98 zł

Jak widać, zmiana kosztów uzyskania przychodu ze zwykłych na podwyższone wpływa na wzrost wynagrodzenia do wypłaty.

Przykład 3.

Jakie wynagrodzenie otrzyma w lutym 2024 roku pan Jan, jeżeli:

  • jest zatrudniony na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • korzysta z ulgi dla pracującego emeryta;
  • nie przystąpił do PPK?

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 242,00 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 300,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 414,02 
  • Składka rentowa (1,50%): 63,63 
  • Składka chorobowa (2,45%): 103,93 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 366,42 zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 329,44 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 0,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 0,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 0,00 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 0,00 zł
  • Do wypłaty: 3 330,98 

Jak wynika z tego przypadku, osoba korzystająca ze zwolnienia z PIT będzie otrzymywać wyższe wynagrodzenie (w tej sytuacji jest to ulga dla emeryta, ale w przypadku pozostałych ulg będzie to wyglądać tak samo).

Przykład 4.

Ile będzie wynosić wynagrodzenie netto w lipcu 2024 roku, jeśli pani Agata:

  • jest zatrudniona na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • ma powyżej 26 lat i nie korzysta z ulg zwalniających z podatku;
  • przystąpiła do Pracowniczych Planów Kapitałowych, dokonując wpłaty podstawowej 2% (pracodawca także dokonuje jedynie wpłat podstawowych);
  • korzysta ze zwykłych kosztów uzyskania przychodów;
  • złożyła PIT-2 z zaznaczeniem, że korzysta z 1/12 kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową.

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 300,00 zł
  • Wpłata PPK pracownika: 86,00 zł
  • Wpłata PPK pracodawcy: 64,50 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 300,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 419,68 zł
  • Składka rentowa (1,50%): 64,50,00 zł
  • Składka chorobowa (2,45%): 105,35 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 3 710,47zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 333,94 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 250,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 3 525,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 123,00 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 123,00 zł
  • Do wypłaty: 3 167,53 zł

Od lipca 2024 roku wynagrodzenie minimalne wzrasta, co sprawi, że na rękę pracownicy otrzymają więcej. Natomiast w poprzednim przykładzie możemy zauważyć, że przystąpienie do PPK znacząco obniża wynagrodzenie do wypłaty, a jest to spowodowane zwiększeniem podstawy opodatkowania o wpłatę na PPK finansowaną przez pracodawcę, która stanowi przychód pracownika.

Przykład 5.

Ile będzie wynosić wynagrodzenie netto w lipcu 2024 roku, jeżeli pan Kamil:

  • jest zatrudniony na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • ma powyżej 26 lat i nie korzysta z ulg zwalniających z podatku;
  • przystąpił do Pracowniczych Planów Kapitałowych;
  • korzysta ze zwykłych kosztów uzyskania przychodów;
  • złożył PIT-2 z zaznaczeniem, że korzysta z 1/36 kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową?

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 300,00 zł
  • Wpłata PPK pracownika: 86,00 zł
  • Wpłata PPK pracodawcy: 64,50 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 100,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 419,68 zł
  • Składka rentowa (1,50%): 64,50,00 zł
  • Składka chorobowa (2,45%): 105,35 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 3 710,47zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 333,94 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 250,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 3 525,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 323,00 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 323,00 zł
  • Do wypłaty: 2 967,53 zł

Osoby, które w PIT-2 oświadczyły o chęci korzystania z 1/24 lub 1/36 kwoty zmniejszającej podatek lub że nie chcą z niej korzystać w ogóle, przy wypłacie mogą być zdziwione, że jest ona tak niska. Kwota zmniejszająca podatek znacząco wpływa na wysokość podatku, a tym samym na wypłatę.

Przykład 6.

Ile będzie wynosić wynagrodzenie netto roku pana Leona we wrześniu 2024, w przypadku gdy:

  • jest zatrudniony na umowie o pracę;
  • otrzymuje minimalne wynagrodzenie;
  • ma powyżej 26 lat i nie korzysta z ulg zwalniających z podatku;
  • przystąpił do Pracowniczych Planów Kapitałowych, dokonując wpłaty podstawowej 2% (pracodawca także dokonuje jedynie wpłat podstawowych);
  • korzysta ze zwykłych kosztów uzyskania przychodów;
  • nie korzysta z kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową.

Wyliczenie będzie wyglądać następująco:

  • Wynagrodzenie brutto: 4 300,00 zł
  • Wpłata PPK pracownika: 86,00 zł
  • Wpłata PPK pracodawcy: 64,50 zł
  • Kwota zmniejszająca podatek: 300,00 zł
  • Składka emerytalna (9,76%): 419,68 zł
  • Składka rentowa (1,50%): 64,50,00 zł
  • Składka chorobowa (2,45%): 105,35 zł
  • Podstawa składki zdrowotnej: 3 710,47zł
  • Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%): 333,94 zł
  • Koszty uzyskania przychodu: 250,00 zł
  • Podstawa obliczenia zaliczki: 3 525,00 zł
  • Zaliczka na podatek (12%): 423,00 zł
  • Zaliczka do urzędu skarbowego: 423,00 zł
  • Do wypłaty: 2 867,53 zł

Podsumowując, osoby zarabiające minimalne wynagrodzenie mogą otrzymywać różne kwoty na „rękę”. Wszystko zależy od oświadczeń, jakie złożą, i od tego, czy przystąpią do PPK.