Płaca minimalna – co to jest i ile wynosi w tym roku?

Jak wskazują przepisy Kodeksu pracy, pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za swoją pracę. Zasada ta jest realizowana za sprawą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która gwarantuje pracownikowi wynagrodzenie nie niższe niż pensja minimalna ustalona na dany rok kalendarzowy. Ile wynosi płaca minimalna w 2020 roku i co się na nią składa? Odpowiadamy poniżej.

Czym jest płaca minimalna?

Płaca minimalna to minimalna kwota, za jaką może zostać zatrudniony pracownik w ramach umowy o pracę na pełen etat w danym roku kalendarzowym. Jej wysokość jest ustalana co roku w efekcie negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego.

Do podstawy płacy minimalnej oprócz wynagrodzenia zasadniczego zalicza się w szczególności:

• dodatki do wynagrodzenia za szczególne właściwości pracy, szczególne kwalifikacje lub warunki pracy;

• premie oraz nagrody regulaminowe i uznaniowe;

• wynagrodzenie za czynności przewidziane do wykonywania poza normalnymi godzinami pracy, np. wynagrodzenie za pełnienie dyżuru lub pogotowia domowego;

• wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy finansowane przez pracodawcę, np. wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy;

• świadczenia o charakterze deputatowym lub ich ekwiwalenty pieniężne, np. deputaty węglowe;

• świadczenia odszkodowawcze.

Zgodnie z art. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się:

• nagrody jubileuszowej;

• odprawy emerytalnej i rentowej;

• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych;

• dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej;

• dodatku za staż pracy.

Ponadto wyłączeniu z płacy minimalnej podlegają świadczenia z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, takie jak zasiłki chorobowe czy macierzyńskie, świadczenia finansowane z Funduszu Świadczeń Socjalnych i świadczeń urlopowych, a także należności z tytułu delegacji, ekwiwalent za użytkowanie własnego sprzętu do wykonywania obowiązków służbowych itp.

Ile wynosi płaca minimalna w 2020 roku?

Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 roku została uregulowana Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. W myśl § 1 rozporządzenia płaca minimalna od 1 stycznia 2020 r. wynosi 2 600 zł brutto. Oznacza to, że w stosunku do roku ubiegłego wzrosła ona o 350 zł.

Przykład 1.

Pan Adam jest zatrudniony na pełny etat za wynagrodzeniem w wysokości 2200 zł brutto. Dodatkowo co miesiąc otrzymuje premię regulaminową w kwocie 400 zł. Oznacza to, że łączna suma składników wynagrodzenia pana Adama wynosi 2600 zł. Pan Adam otrzymuje więc płacę odpowiadającą wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 roku.

Minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na część etatu

W przypadku pracowników zatrudnionych w ramach stosunku pracy na część etatu wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę należy proporcjonalnie obniżyć do wymiaru etatu.

Przykład 2.

Pani Małgorzata została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na pół etatu za wynagrodzeniem minimalnym. Ile wyniesie wynagrodzenie pani Małgorzaty w 2020 roku?

2 600 zł : 2 = 1 300 zł

Pani Małgorzata otrzyma więc wynagrodzenie w kwocie 1 300 zł brutto miesięcznie.

Wysokość wynagrodzenia minimalnego brutto w zależności od wymiaru etatu została przedstawiona w poniższej tabeli:

Ile wynosi wynagrodzenie netto pracownika zatrudnionego za wynagrodzeniem minimalnym?

Pracownik zatrudniony na podstawie stosunku pracy podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki na ubezpieczenia są finansowane zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę. Wysokość składek w części finansowanej z wynagrodzenia pracownika zależy od ich rodzaju:

• składka na ubezpieczenie emerytalne – 9,76% podstawy wymiaru składek,

• składka na ubezpieczenie rentowe – 1,5% podstawy wymiaru składek,

• składka na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy wymiaru składek,

• składka na ubezpieczenie zdrowotne – 9% podstawy wymiaru składek.

Oprócz składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne z wynagrodzenia pracownika jest naliczana i pobierana zaliczka na podatek dochodowy. Co istotne, w przypadku pracownika do 26. roku życia zaliczki na podatek dochodowy pobiera się wyłącznie na jego wniosek.

Przykład 3. 

Pani Joanna ma 36 lat i jest zatrudniona na pełny etat za wynagrodzeniem minimalnym w wysokości 2 600 zł. Ile wynosi wynagrodzenie netto pani Joanny?

Wynagrodzenie brutto: 2 600 zł

Składki na ubezpieczenia społeczne:

• składka na ubezpieczenie emerytalne: 2 600 zł * 9,76% = 253,76 zł

• składka na ubezpieczenie rentowe: 2 600 zł * 1,5% = 39 zł

• składka na ubezpieczenie chorobowe: 2 600 zł * 2,45% = 63,70 zł

Suma składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika: 356,46 zł

Składka na ubezpieczenie zdrowotne:

• podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne: 2 600 zł − 356,46 zł = 2243,54 zł

• składka na ubezpieczenie zdrowotne: 2243,54 zł * 9% = 201,92 zł

• składka zdrowotna do odliczenia od podatku: 2243,54 zł * 7,75% = 173,87 zł

Podatek dochodowy:

• koszty uzyskania przychodu: 250 zł

• ulga podatkowa: 43,76 zł

• podstawa opodatkowania: 2 600 zł − 356,46 zł − 250 zł = 1 993,54 zł ~ 1 994 zł

• zaliczka na podatek dochodowy: 1 994 zł * 17% − 43,76 zł = 338,98 zł − 43,76 zł = 295,22 zł 

• podatek dochodowy do urzędu skarbowego: 295,22 zł − 173,87 zł = 121,35 zł ~ 121 zł

Wynagrodzenie netto: 2 600 zł − 356,46 zł − 201,92 zł − 121 zł = 1 920,62 zł

Pani Joanna z tytułu umowy o pracę otrzyma 1920,62 zł netto.

Płaca minimalna – podsumowanie

W 2020 roku odnotowaliśmy rekordowy wzrost płacy minimalnej. W odniesieniu do roku ubiegłego płaca minimalna wzrosła o ponad 15%. Co istotne, do podstawy płacy minimalnej oprócz wynagrodzenia zasadniczego wlicza się szereg dodatków i innych świadczeń pracowniczych. W przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu wynagrodzenie minimalne jest wyznaczane proporcjonalnie do wymiaru etatu zatrudnionego.