Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Jak sporządzić wniosek o egzekucję wyroku?

Celem artykułu jest przekazanie informacji osobom, na których rzecz zasądzono na mocy wyroku sądowego środki pieniężne, rzeczy ruchome lub inne świadczenia. Niejednokrotnie bowiem, pomimo wyroku zasądzającego, dłużnik nie płaci lub nie wykonuje wyroku, który nakłada na niego jakieś obowiązki. Co w takiej sytuacji? Do kogo się zwrócić, jakie należy mieć dokumenty, jak sformułować wniosek o to, by wykonano wyrok? Kiedy można złożyć wniosek o egzekucję wyroku? Na te pytania zostanie udzielona odpowiedź poniżej.

Kiedy można złożyć wniosek o egzekucję wyroku? Czym jest tytuł wykonawczy?

Wniosek o egzekucję można złożyć wyłącznie wówczas, gdy dysponuje się tytułem wykonawczym.

Tytuł wykonawczy to tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Wydawana jest ona na żądanie strony, a nie z urzędu!

Co się dzieje po uprawomocnieniu się wyroku sądu?:

  • jeśli nikt nie składa wniosku o uzasadnienie – po upływie 7 dni od ogłoszenia lub doręczenia wyroku stronom;
  • jeśli strony składają wniosek o uzasadnienie – po upływie 14 dni od doręczenia uzasadnienia wyroku, jeżeli w tym czasie nie wpłynie apelacja

– sąd, na żądanie strony, przesyła jej odpis wyroku zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Jeśli wpłynie apelacja, wyrok uprawomocni się automatycznie po wydaniu go przez sąd II instancji. Już w tej chwili rozstrzygnięcie tego sądu jest prawomocne, nawet jeśli zmienia rozstrzygnięcie sądu I instancji.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności oraz wydanie odpisu wyroku zaopatrzonego w klauzulę podlega opłacie w kwocie 20 zł. Jeżeli jednak o klauzulę występuje strona wszczynająca proces, zgodnie z art. 77a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie jest obciążona opłatą – jednak dotyczy to wyłącznie pierwszego wniosku.

Tytułem wykonawczym, poza wyrokami, może być także:

  • ugoda zawarta przed sądem;
  • prawomocne orzeczenie referendarza sądowego (lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu);
  • akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo określonych albo rzeczy indywidualnie oznaczonej, jeśli w akcie wskazano termin wykonania tego obowiązku lub zdarzenie, od którego jest uzależnione wykonanie;
  • akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości określonej w akcie albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, jeżeli w akcie wskazano zdarzenie, od którego jest uzależnione wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
  • akt notarialny określony powyżej, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.

Wierzyciel to osoba, która wszczyna egzekucję, ma roszczenie, natomiast dłużnik to ten, który ma obowiązek zapłaty, wydania rzeczy lub świadczenia na rzecz wierzyciela.

Do jakiego organu składa się wniosek o egzekucję?

Wniosek o wszczęcie egzekucji, w celu zrealizowania wyroku sądu, kierowany jest do komornika sądowego.

Przy każdym sądzie rejonowym dostępna jest lista komorników sądowych, którzy działają na terenie obszaru działalności tego sądu.

Co do zasady wierzyciel powinien kierować wniosek do tego komornika, w którego okręgu mieszka dłużnik. Jeżeli mieszka on w Tychach, komornik powinien działać przy Sądzie Rejonowym w Tychach. Jeśli dłużnik pochodzi z Warszawy, należy zweryfikować, z jakiej dzielnicy i jaki komornik jest dla niego właściwy.

Odstępstwo możliwe jest jedynie w sytuacji, gdy egzekucja nie jest prowadzona z nieruchomości, a komornik prowadzi kancelarię na terenie apelacji, w której mieszka lub ma siedzibę dłużnik.

Wyznacznikiem może być zatem nie właściwość sądu rejonowego, a sądu apelacyjnego, w którego okręgu mieszka dłużnik. W takim przypadku dla dłużnika mieszkającego w Warszawie można wybrać każdego komornika z Warszawy, a z Tych także komornika z – na przykład – Katowic.

W takiej sytuacji niezbędne jest jednak zawarcie oświadczenia o wyborze komornika innego niż działającego na terenie sądu rejonowego, w którego okręgu mieszka lub ma siedzibę dłużnik.

Z czego można prowadzić egzekucję?

Egzekucja może być skierowana do następujących składników majątku dłużnika:

  • nieruchomości;
  • ruchomości znajdujących się w miejscu zamieszkania lub siedzibie dłużnika;
  • rachunków bankowych dłużnika – w przypadku przedsiębiorców w internecie prowadzona jest tzw. biała lista podatników VAT, na której znajdują się informację o numerach rachunków bankowych tych podmiotów, które są czynnymi podatnikami podatku VAT;
  • wierzytelności dłużnika;
  • wynagrodzenia za pracę dłużnika;
  • emerytury, renty dłużnika;
  • innych praw majątkowych dłużnika;
  • statków morskich.

Komornik stosuje sposób egzekucji, który jest najmniej uciążliwy dla dłużnika – jeżeli zajęcie jego wynagrodzenia za pracę i wierzytelności, jego rachunku bankowego, jest wystarczające dla zabezpieczenia roszczenia wierzyciela, nie ma potrzeby prowadzenia egzekucji z nieruchomości i jest to niecelowe.

Koszty postępowania egzekucyjnego

Wnioskodawca, czyli wierzyciel, jest zobowiązany do zapłacenia zaliczki komornikowi na poczet podjętych przez niego czynności związanych z poszukiwaniem majątku dłużnika oraz podejmowaniem czynności w zakresie zajmowania jego majątku – zajmowaniem rachunków bankowych, ruchomości, nieruchomości.

Najbardziej kosztowne jest prowadzenie egzekucji z nieruchomości, gdyż wymaga sporządzenia opinii przez biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Jednocześnie często jest to jedyny sposób na wyegzekwowanie wierzytelności, zwłaszcza jeśli są to znaczne wartości pieniężne.

Po zakończeniu egzekucji, jeśli jest ona skuteczna, te koszty dłużnik zwraca wierzycielowi.

Elementy formalne wniosku o egzekucję wyroku

W pierwszej kolejności we wniosku należy wskazać osobę wierzyciela i dłużnika, oznaczyć ich adresy zamieszkania lub siedzibę, a także wskazać numery PESEL, NIP lub KRS, w zależności od tego, czy są to osoby fizyczne, czy prawne. Przy wydawaniu klauzuli wykonalności sąd wskazuje dane PESEL, NIP lub KRS zarówno dłużnika, jak i wierzyciela.

Następnie należy zgłosić żądanie prowadzenia egzekucji przeciwko oznaczonemu dłużnikowi na podstawie tytułu wykonawczego i w sposób szczegółowy opisać ten tytuł wykonawczy (data wydania wyroku, sygnatura, sąd, który wydał wyrok, numer aktu notarialnego, data sporządzenia ugody sądowej) oraz wskazanie, co ma wyegzekwować komornik od dłużnika.

We wniosku można zgłosić także prośbę o zasądzenie kosztów postępowania egzekucyjnego, w tym również zastępstwa procesowego, jeśli wierzyciel jest zastępowany przez adwokata lub radcę prawnego, od dłużnika na rzecz wierzyciela.

Następnie należy podać, z czego komornik ma prowadzić egzekucję przeciwko dłużnikowi, z jakich jego składników majątku i czy są one znane, czy też ma to ustalić komornik.

W dalszej kolejności należy obligatoryjnie podać, w jaki sposób komornik ma przekazać wierzycielowi wyegzekwowane kwoty – na przykład wskazując numer konta bankowego.

Jeżeli wierzyciel dokonuje wyboru komornika spoza rejonu sądu rejonowego, w którego okręgu przebywa dłużnik, należy dopisać oświadczenie o wyborze komornika na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o komornikach sądowych. 

Do wniosku należy dołączyć, obligatoryjnie, oryginał tytułu wykonawczego, zatem wyrok, ugodę lub inny tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Istotne jest, aby dołączyć oryginał tego dokumentu, a nie kserokopię!