Poradnik Pracownika

Paszport covidowy a zagraniczne podróże

Mimo iż wirusolodzy rekomendują, aby wakacje spędzić w Polsce, to wiele osób decyduje się na wyjazd za granicę. Pandemia COVID-19 jest zjawiskiem globalnym, toteż można uznać, że wyjazd taki wcale nie jest mniej bezpieczny niż ten krajowy, natomiast może się wiązać z wieloma ograniczeniami lub niedogodnościami. Testy na koronawirusa, kwarantanna, dodatkowa papierologia na lotniskach czy granicach państw trzecich to tylko niektóre sprawy, które mogą popsuć radość z wakacji. Najlepszym rozwiązaniem tego problemu jest zaszczepienie się. Po przyjęciu obu dawek szczepionki (lub jednej w przypadku szczepionek jednodawkowych) otrzymujemy tzw. paszport covidowy. Jest to Unijny Certyfikat Covid (UCC) uznawany na terenie wszystkich państw Unii Europejskiej.

Unijny Certyfikat Covid został wprowadzony 1 lipca 2021 roku. Osoby go posiadające – w większości państw UE – nie będą musiały wykonywać testów na koronawirusa oraz udawać się na kwarantannę po przekroczeniu granicy. Aby „wyrobić” UCC nie trzeba wiele. Wystarczy się zaszczepić. Reszta to już kilka „kliknięć” na swoim profilu pacjenta bądź aplikacji mojeIKP lub mObywatel. Sprawdź, czym dokładnie jest Unijny Certyfikat Covid, jakie daje korzyści i jak go otrzymać.

Czym jest paszport covidowy?

Obywatele Unii Europejskiej zaszczepieni na koronawirusa otrzymują niejako z automatu Unijny Certyfikat COVID, tzw. paszport covidowy. Paszport ten może przybrać postać elektronicznego lub papierowego zaświadczenia, który stanowi świadectwo zaszczepienia jego posiadacza. UCC ułatwia swobodne przemieszczanie się pomiędzy krajami Wspólnoty w czasie aktualnie trwającej epidemii. Dodatkowo osoba zaszczepiona po okazaniu certyfikatu nie jest wliczana do limitu osób uczestniczących w imprezach (np. weselach), wydarzeniach sportowych (np. meczach) czy kulturalnych (koncerty, teatr, kino).

Paszport covidowy jest nieodpłatny. Mogą go otrzymać wszyscy obywatele Unii Europejskiej oraz rezydenci przebywający na terenie państw wspólnoty, pod warunkiem że:

  • otrzymali przynajmniej jedną dawkę szczepionki przeciw COVID-19 – czas ważności od 14. do 365. dnia po podaniu ostatniej dawki;
  • otrzymali negatywny wynik testu na obecność koronawirusa – czas ważności certyfikatu to 48 godzin;
  • wyzdrowiały po COVID-19 (tzw. ozdrowieńcy) – czas ważności od 11. do 180. dnia od uzyskania pozytywnego wyniku testu.

Na Unijny Certyfikat Covid składa się kod QR oraz unikalny identyfikator w języku polskim i angielskim. Przyjmuje on wersję cyfrową lub papierową (wydruk). Certyfikat zawiera takie dane posiadacza, jak:

  • imię i nazwisko;
  • datę urodzenia;
  • nazwę choroby, której dotyczy szczepienie lub test;
  • dane o szczepionce lub wykonanym teście (nazwa preparatu/testu, producent);
  • numer dawki w serii szczepień/dawek (szczepienie);
  • wynik testu (test);
  • datę szczepienia lub datę i godzinę wykonania testu;
  • nazwę państwa, w którym dokonano szczepienia lub testu;
  • informację o wystawcy certyfikatu;
  • datę ważności certyfikatu.

Gdzie uzyskać paszport covidowy?

Unijny Certyfikat Covid znajduje się na:

  • profilu pacjenta na stronie pacjent.gov.pl;
  • w aplikacjach mojeIKP;
  • w aplikacji mObywatel.

Paszport można posiadać także w formie papierowej. Wydruku certyfikatu można dokonać samodzielnie lub poprosić o to w punkcie szczepień zaraz po zabiegu.

Do zalogowania się na koncie pacjenta (również w IKP i mObywatel) potrzebny jest profil zaufany ePUAP lub zarejestrowane konto na portalu Narodowego Funduszu Zdrowia (www.zip.nfz.gov.pl).

W czasie podróży po Unii Europejskiej, w trakcie kontroli granicznej, wystarczy pokazać na ekranie swojego telefonu dostępny kod QR lub wydruk certyfikatu z konta pacjenta.

Co otrzymamy dzięki paszportowi covidowemu?

Podróżowanie w czasie pandemii nie należy do najprostszych. Pojawił się nowy wariant wirusa – delta, przez który znów zaczęły wzrastać liczby zakażonych. Sytuacja jest więc dynamiczna. Stąd należy pamiętać, aby przed wyjazdem dokładnie sprawdzić, jakie obostrzenia zostały wprowadzone w kraju będącym celem naszej podróży. Wiele państw (również tych należących do UE) wymaga od turystów posiadania ważnego, negatywnego wyniku testu antygenowego na COVID-19 maksymalnie sprzed 48 godzin lub testu PCR wykonanego najwcześniej 72 godziny przed przybyciem. W niektórych krajach każdy przekraczający granicę musi przebyć 10- lub 14-dniową kwarantannę.

Na szczęście powyższe, w większości wypadków, nie dotyczy osób posiadających paszport covidowy. Osoby zaszczepione dysponujące UCC są zwolnione z obowiązku wykonywania testów oraz odbywania kwarantanny. To samo dotyczy osób, które przeszły chorobę i posiadają certyfikat. Co istotne, osoby posiadające aktualny paszport covidowy są także zwolnione z obowiązkowej kwarantanny po powrocie do Polski z państw znajdujących się na pomarańczowej i czerwonej liście (np. Wielkiej Brytanii).

Gdzie na wakacje?

Mimo że nie poradziliśmy sobie jeszcze z pandemią, wiele osób (rodzin) wybiera się w daleką podróż. Decydując się na zagraniczne wakacje, należy starannie wybierać miejsce naszej destynacji. Niektóre państwa zamykają granice dla turystów, inne wprowadzają znaczące obostrzenia, inne z kolei zmagają się ze wzrostem zakażeń.

W kwestii informacji sanitarnych Ministerstwo Spraw Zagranicznych stworzyło krótką informację dla osób planujących zagraniczne podróże. MSZ na swojej stronie internetowej, w dziale bezpieczeństwo, umieściło ostrzeżenie dla podróżujących:

  1. Zachowaj (zwykłą) ostrożność – oznacza poziom zagrożenia zbliżony do Polski.
  2. Zachowaj szczególną ostrożność – oznacza poziom zagrożenia wyższy niż w Polsce.
  3. MSZ odradza podróże, które nie są konieczne (czyli w celach turystycznych) – oznacza poziom zagrożenia znacznie wyższy niż w Polsce.
  4. MSZ odradza wszelkie podróże – oznacza najwyższy poziom zagrożenia. Odradzane są wszelkie podróże, w tym w celach zawodowych i pilnych sprawach rodzinnych.

Osoby, które mimo wszystko zdecydowały się na podróż, powinny obierać za cel wyłącznie te państwa, które radzą sobie z pandemią oraz te, które jednoznacznie otworzyły się na turystów. Wśród nich można z całą pewnością wymienić:

  • Hiszpanię, Majorkę i Wyspy Kanaryjskie – od turystów z Polski nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Włochy – w przypadku posiadania UCC nie są wymagane testy. Turyści, którzy nie mają paszportu covidowego, muszą posiadać negatywne wyniki testów PCR lub wykonać test na lotnisku po przylocie;
  • Albanię – nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Bośnię i Hercegowinę – osoby zaszczepione posiadające certyfikat zwolnione są z obowiązku przedstawiania negatywnego wyniku testu. Turyści, którzy nie mają paszportu covidowego, muszą posiadać negatywne wyniki testów PCR lub wykonać test na lotnisku po przylocie;
  • Bułgarię – osoby zaszczepione posiadające certyfikat zwolnione są z obowiązku przedstawiania negatywnego wyniku testu. Turyści, którzy nie mają paszportu covidowego, muszą posiadać negatywne wyniki testów PCR lub wykonać test na lotnisku po przylocie;
  • Chorwację – od turystów z Polski nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Grecję – osoby zaszczepione posiadające certyfikat zwolnione są z obowiązku przedstawiania negatywnego wyniku testu. Turyści, którzy nie mają paszportu covidowego, muszą posiadać negatywne wyniki testów PCR lub wykonać test na lotnisku po przylocie;
  • Cypr – od turystów z Polski nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Zanzibar – wszyscy podróżni zobowiązani są do okazania po przylocie na Zanzibar negatywnego wyniku testu RT-PCR na obecność COVID-19;
  • Dominikanę – nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Meksyk – nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Malediwy – turyści przed podróżą muszą uzupełnić online deklarację o stanie zdrowiaoraz nie wcześniej niż 96 godzin przed wylotem wykonać test RT-PCR na obecność koronawirusa;
  • Kostarykę – nie są wymagane testy ani zaświadczenia o szczepieniu;
  • Turcję, Tunezję i Egipt – osoby zaszczepione posiadające certyfikat lub inne zaświadczenie zwolnione są z obowiązku przedstawiania negatywnego wyniku testu. Turyści, którzy nie mają paszportu covidowego, muszą posiadać negatywne wyniki testów PCR lub wykonać test na lotnisku po przylocie.

Podróże osób niezaszczepionych

Unijny ustawodawca wyszedł z założenia, że szczepienie na koronawirusa jest kwestią indywidualnego podejścia obywateli unijnych do COVID-19. Stąd też uznał, że nie może dojść do dyskryminacji osób niezaszczepionych. UCC ma stanowić zachętę, a nie konieczność. Certyfikat jedynie ułatwia swobodne przemieszczanie się osobom zaszczepionym po strefie UE, lecz nie stanowi „przepustki”. Osoby niezaszczepione również mogą podróżować, jednak powinny liczyć się z większymi restrykcjami sanitarnymi – chodzi tu w szczególności o obowiązkowe testy czy okres izolacji.

Paszport covidowy a zagraniczne podróże – reasumując

Stan epidemiczny jeszcze się nie skończył, można wręcz stwierdzić, że za chwilę będziemy mieli wzrost zachorowań i kolejny lockdown. Mimo to wiele osób chce skorzystać z chwilowego rozprężenia i wyjechać na wakacje, najlepiej nad ciepłe morze, gdzieś za granicę. Większość państw otworzyła się na turystów, więc ze znalezieniem odpowiedniego kurortu czy hotelu nie powinno być problemu. Niektóre państwa jednak wciąż trzymają się ścisłych reguł sanitarnych, a co za tym idzie – nikt, kto nie wykona testu na obecność koronawirusa bądź nie odbędzie kwarantanny, nie będzie mógł przekroczyć ich granicy. W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem będzie „wyrobienie” paszportu covidowego. Wystarczy się zaszczepić. Nie dość, że zadbamy o zdrowie swoje, swoich bliskich oraz ludzi z naszego otoczenia, to dodatkowo będziemy mogli podróżować bez obawy, że nas zawrócą na granicy lub każą zostać przez całe wakacje w pokoju hotelowym na kwarantannie.