Ubezpieczenie grupowe w pracowniczym przychodzie

Ubezpieczenia na życie oferowane w zakładach pracy są spotykane dosyć często. O ich atrakcyjności decyduje przede wszystkim wysokość składki ubezpieczeniowej oraz stosunkowo szeroki zakres ochrony ubezpieczonego i jego rodziny. W jaki sposób ubezpieczenie grupowe wpływa na przychód pracowniczy?

Składki ubezpieczeniowe pracowników

Osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę podlegają nie tylko pod obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, ale także i dobrowolne ubezpieczenia na życie. Pracodawca ma bowiem możliwość zaoferowania takiego ubezpieczenia wszystkim chętnym pracownikom – z reguły następuje to na bardzo korzystnych warunkach. Im większa grupa zatrudnionych zdecyduje się przystąpić do takiego ubezpieczenia, tym większa szansa, że składka ubezpieczeniowa będzie niższa dla każdego objętego polisą.

Ubezpieczenia na życie mogą przybierać postać ubezpieczeń indywidualnych lub grupowych. Co ciekawe, nie ma przeszkód, aby dana osoba posiadała dwie takie polisy – indywidualną, którą zawarła samodzielnie, i grupową oferowaną przez zakład pracy. Pamiętajmy jednak, że ubezpieczenie grupowe jest możliwe tylko na czas zatrudnienia w danym zakładzie pracy. Gdy ubezpieczony zmieni pracodawcę, traci możliwość ubezpieczenia grupowego w tym konkretnym miejscu (może jednak przystąpić do ubezpieczenia grupowego u nowego pracodawcy, o ile oczywiście będzie ono dostępne).

Ubezpieczenie grupowe

W ramach pracowniczego ubezpieczenia grupowego pracownik wraz z innymi zatrudnionymi korzysta z ochrony zdrowia i życia na podobnych zasadach, jak przy ubezpieczeniu indywidualnym. Główną różnicą jest tutaj wysokość składki ubezpieczeniowej (miesięcznej lub rocznej), która jest zdecydowanie niższa niż przy ubezpieczeniu prywatnym. Jednocześnie taka składka jest najczęściej pobierana z wynagrodzenia pracownika.

Przy ubezpieczeniach grupowych zatrudniony ma możliwość wyboru oferty, która będzie go interesowała najbardziej. Ubezpieczyciel nie powinien stosować jednego rodzaju polisy względem wszystkich pracowników, szczególnie gdy znajdują się oni w różnym przedziale wiekowym. Korzystnym rozwiązaniem grupowej polisy jest możliwość objęcia jej zakresem także członków najbliższej rodziny pracownika – małżonka i dzieci, a niekiedy także i partnerów życiowych (również po preferencyjnych stawkach).

Składka ubezpieczenia grupowego będąca przychodem

Składka na ubezpieczenie grupowe pracownika może być opłaca na dwa różne sposoby:

• poprzez odciąganie odpowiedniej kwoty z wynagrodzenia osoby zatrudnionej – w rozliczeniu miesięcznym lub rocznym;
• poprzez przelewy dokonywane na rzecz ubezpieczyciela przez zatrudniającego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami składka ubezpieczenia grupowego na rzecz zarówno pracowników, jak i ich małżonków lub partnerów życiowych stanowi przysporzenie ze stosunku pracy, a tym samym jest to pracowniczy przychód podatkowy. W związku z powyższym wysokość takiej składki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

Jeśli pracodawca decyduje się opłacać swoim pracownikom składki ubezpieczenia grupowego, to takie wydatki mogą być wliczane w koszty uzyskania przychodów. Aby było to jednak możliwe, polisa ubezpieczeniowa musi mieścić się w zakresie co najmniej jednego z poniższych ubezpieczeń oznaczonych w załączniku do Ustawy z dnia 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej:

• ubezpieczenia na życie (dział I, grupa 1);
• ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a także ubezpieczenia na życie, w których świadczenie zakładu ubezpieczeń jest ustalane w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe (dział I, grupa 3);
• ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeżeli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach 1–4 (dział I, grupa 5);
• ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej (dział II, grupa 1);
• ubezpieczenia choroby (dział II, grupa 2).

Jeśli ubezpieczenie grupowe obejmuje inny zakres niż określony powyżej, a składki były opłacane przez pracodawcę, to nie będzie on mógł zaliczyć takich wydatków do kosztów uzyskania swoich przychodów.

Przykład 1.

Czy pracodawca opłacający składki na ubezpieczenia grupowe swoich pracowników może zaliczyć je jako koszt uzyskania przychodów w sytuacji, gdy ubezpieczenia te nie mają charakteru ubezpieczenia na życie?

Nie, nie może tego zrobić, o ile oczywiście nie mieszczą się w pozostałym zakresie wskazanym w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.

Przykład 2.

Czy pracodawca opłacający składki na ubezpieczenia grupowe swoich pracowników i członków ich rodzin może zaliczyć je jako koszt uzyskania przychodów w sytuacji, gdy ubezpieczenia te mają charakter ubezpieczenia na życie?

Tak, ponieważ fakt podlegania pod takie ubezpieczenia członków rodzin ubezpieczonych pracowników nie wpływa na kwestię odliczania składek jako kosztów uzyskania przychodów. Rodzina ubezpieczonego pracownika nie musi więc pracować w tym samym zakładzie pracy, aby pracodawca mógł dokonać omawianego odliczenia.

Aby koszt uzyskania przychodu mógł zostać zaliczony jako właśnie taki, musi spełniać następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik);
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
• został właściwie udokumentowany;
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Przykład 3.

Czy niepotwierdzone na piśmie pracownicze ubezpieczenie grupowe opłacane przez pracodawcę może stanowić koszt uzyskania przychodu zatrudniającego?

Co do zasady nie, chyba że pracodawca będzie w stanie wykazać, iż polisa ubezpieczeniowa została w ogóle zawarta. Można to zrobić np. poprzez dowody zapłaty składek ubezpieczeniowych z odpowiednim tytułem przelewu.

Częściowe opłacanie ubezpieczenia grupowego przez pracodawcę

Czasami zdarza się, że pracownicze ubezpieczenie grupowe jest opłacane zarówno przez pracodawcę, jak i samych zatrudnionych (według ustalonych proporcji). Aby część składki można było pokryć z wynagrodzenia pracowniczego, niezbędna staje się zgoda ubezpieczonego pracownika – bez niej pracodawca nie może dokonywać nawet najmniejszych potrąceń z wypłacanej pensji. Gdy uprawnionym do otrzymania świadczenia z umowy ubezpieczenia jest pracownik, to część składek finansowanych przez pracodawcę stanowi dla niego przychód ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatrudniający ma obowiązek doliczyć ten przychód do wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za dany miesiąc i od łącznej kwoty obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

W zakresie opłacanej przez siebie składki ubezpieczeniowej może zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem że dana polisa będzie wchodziła w zakres ubezpieczeń umożliwiających takie rozwiązanie.

Podsumowanie

Pracodawca ma możliwość samodzielnego opłacania składek na ubezpieczenia grupowe swoich pracowników oraz członków ich najbliższej rodziny. W takim przypadku może zaliczyć swoje wydatki do kosztów uzyskania przychodu, jednak tylko wtedy, gdy dane ubezpieczenie będzie mieściło się w kategorii ubezpieczeń wskazanych w załączniku do Ustawy z dnia 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Gdy dane ubezpieczenie grupowe nie będzie wchodziło w zakres ustawowy, wówczas pracodawca nie może zaliczyć opłacanych przez siebie składek do kosztów uzyskania przychodu.