Poradnik Pracownika

Urlop podczas kwarantanny? Tylko w jednym przypadku!

Pandemia koronawirusa nie opuszcza naszego kraju już od ponad roku. Do tej pory zachorowało już ponad 2 200 000 obywateli Polski. A wiele niestety jeszcze przed nami. Od marca zeszłego roku jedną z pierwszych czynności podejmowanych w stosunku do osoby zakażonej jest nałożenie na nią obowiązku izolacji. Z kolei wszystkie osoby, które miały bezpośredni kontakt z osobą zakażoną, trafiają na kwarantannę. Jakie są zasady przebywania na kwarantannie? Co wolno, a czego nie? Czy urlop podczas kwarantanny jest dozwolony? Odpowiadamy.

Świadczenia chorobowe za czas kwarantanny

Pracownik może zostać skierowany na kwarantannę (jako osoba, która miała kontakt z kimś zakażonym) lub na izolację domową (jako osoba zakażona). Oba przypadki odnotowywane są na koncie płatnika składek (pracodawcy) w systemie ZUS PUE w zakładce „Kwarantanna, izolacja domowa”. Czas kwarantanny (tak samo jak izolacji) według przepisów jest nieobecnością usprawiedliwioną pracownika, za która przysługuje mu świadczenie chorobowe. Tym samym okres kwarantanny traktowany jest jak czas choroby pracownika i rozlicza się to w taki sam sposób, jak w przypadku zwykłego zwolnienia lekarskiego.

Przypomnijmy, że pracownikowi objętemu ubezpieczeniem chorobowym za okres niezdolności do pracy przysługuje wynagrodzenie chorobowe przez 33 dni w roku lub 14 (w przypadku osób powyżej 50. roku życia) w wysokości 80% podstawy wynagrodzenia chorobowego. Po przekroczeniu limitu wynagrodzenia chorobowego finansowanie świadczenia chorobowego – w tym przypadku zasiłku chorobowego – przejmuje ZUS. Wysokość zasiłku również wynosi 80% podstawy.

Czy można pracować na kwarantannie?

Zanim dowiemy się, czy podczas kwarantanny można skorzystać z urlopu wypoczynkowego, należy ustalić, czy w tym samym czasie można pracować. Stanowiska w tym zakresie zmieniały się wraz z rozwijającą się i przedłużającą pandemią koronawirusa. Początkowo czas kwarantanny był czasem choroby pracownika, za który przysługiwało wynagrodzenie/zasiłek chorobowy i nie można było w tym czasie wykonywać pracy zarobkowej. Jednak z czasem sytuacja zmieniła się. Wynikało to przede wszystkim z lawinowo przybywających przypadków objęcia pracowników kwarantanną.

31 grudnia 2020 roku Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii wydało komunikat, w którym wskazano, że dopuszczalne jest świadczenie pracy zdalnej przez pracownika poddanego kwarantannie. Zgodnie z tą decyzją pracownik może zdecydować, że podczas przebywania na kwarantannie będzie wykonywał pracę zdalną. Z kolei wykonywanie pracy zdalnej daje pracownikowi pełne prawo do korzystania z wszystkich praw pracowniczych.

Decyzja pracownika o wykonywaniu pracy zdalnej w czasie przebywania na kwarantannie nie zwalnia go z przestrzegania wszystkich wytycznych związanych z pozostawaniem w odosobnieniu i wszystkich pozostałych obostrzeń z tym związanych.

Przykład 1.

Pan Kamil jest grafikiem i wykonuje swoją pracę zdalnie już od marca 2020 roku. 5 lutego otrzymał informację o nałożeniu na niego kwarantanny w związku z tym, że mieszka z osobą, która otrzymała pozytywny wynik na zakażenie SARS-CoV-2. Pan Kamil poinformował swojego pracodawcę i kadrową, że w czasie przebywania na kwarantannie będzie pracował w pełnym wymiarze godzin i nie będzie korzystał z pobierania świadczeń chorobowych za ten okres. W takiej sytuacji pracodawca za ten czas naliczy pracownikowi wynagrodzenie w pełnej kwocie.

Przykład 2.

Pani Basia jest księgową i wykonuje swoją pracę w siedzibie firmy. W czasie pracy otrzymała telefon z sanepidu o tym, że została skierowana na kwarantannę. W porozumieniu z pracodawcą pani Basia zdecydowała, że w okresie przebywania na kwarantannie będzie wykonywała swoją pracę zdalnie z domu. Tym samym nie będzie korzystała z wynagrodzenia chorobowego.

Urlop podczas kwarantanny

Urlop wypoczynkowy jest jednym z podstawowych praw pracowniczych wynikających z przepisów Kodeksu pracy. Dotyczy pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Urlop wypoczynkowy jest udzielany pracownikowi na jego wniosek, w określonym przez niego terminie, ale za zgodą pracodawcy. Zatem czy w czasie przebywania na kwarantannie można korzystać z urlopu wypoczynkowego? Należy tu rozważyć dwie sytuacje.

Przykład 3.

Pan Marian złożył wniosek o 5 dni urlopu wypoczynkowego, który rozpoczął się 8 marca 2021 roku. 10 marca sanepid poinformował pana Mariana o objęciu go kwarantanną. W tej sytuacji urlop pracownika został przerwany i pozostałe dni jego nieobecności zostały rozliczone jak choroba, czyli otrzymał za nie wynagrodzenie chorobowe. Niewykorzystany urlop wypoczynkowy pozostał w puli urlopu do zrealizowania przez pracownika.

Z powyższego przykładu wynika, że urlop wypoczynkowy nie może być udzielony pracownikowi, który w chwili objęcia kwarantanną właśnie przebywał na urlopie wypoczynkowym. Urlop ten musi zostać przerwany, a pozostałe jego dni, niewykorzystane, wracają do wymiaru urlopu możliwego do zrealizowania w danym roku. Wynika to wprost z Kodeksu pracy: 

Art. 166 k.p. Część urlopu niewykorzystaną z powodu:

1) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
3) odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,
4) urlopu macierzyńskiego

pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym.

Okres kwarantanny mieści się w pkt 2 powyższego przepisu.

Podobna sytuacja zaistniałaby, gdyby pracownik miał zaplanowany urlop w określonym terminie i został on potwierdzony złożonym wnioskiem o udzielenie urlopu wypoczynkowego, ale jeszcze przed jego rozpoczęciem pracownik zostanie skierowany na kwarantannę – w takim przypadku urlop również nie zostanie wykorzystany (art. 165 k.p.).

Przykład 4.

Pan Kamil z przykładu 1. wykonuje swoją pracę zdalnie od dłuższego czasu. 5 lutego poinformowano go o nałożeniu na niego kwarantanny. Jednak pan Kamil zdecydował, że chciałby w tym czasie zamiennie skorzystać z kilku dni urlopu wypoczynkowego, w trakcie których będzie przestrzegał zasad dotyczących kwarantanny. Pracodawca wyraził na to zgodę.

Jak już zostało wspomniane, pracownik wykonujący pracę zdalną nie może zostać pozbawiony żadnych praw pracowniczym, w tym prawa do urlopu wypoczynkowego. Tym samym, jeśli decyduje się na wykonywanie pracy zdalnej w czasie kwarantanny, tak samo może w tym czasie skorzystać ze swojego prawa do urlopu wypoczynkowego.

W przypadku gdy charakter pracy uniemożliwia pracę zdalną (np. stanowisko magazyniera), pracownik nie może, rzecz jasna, skorzystać z urlopu wypoczynkowego w czasie kwarantanny, tłumacząc, że wykonuje pracę zdalną, ponieważ takowa nie jest możliwa do zrealizowania.

Pracownicy decydują się na urlop podczas kwarantanny przeważnie ze względów ekonomicznych. Za czas urlopu przysługuje bowiem takie wynagrodzenie, jakie pracownik otrzymałby, gdyby był w tym samym czasie w pracy. Z kolei za czas kwarantanny, jak już zostało wspomniane na początku artykułu, przysługuje świadczenie chorobowe w wysokości tylko 80% podstawy.

Obecnie okres kwarantanny trwa 10 dni. Osoby, których charakter pracy nie pozwala wykonywać pracy zdalnej, nie mają możliwości zrealizowania urlopu wypoczynkowego w czasie kwarantanny. Jednak w przypadku pracowników pracujących z domu jest to prawo, z którego mogą korzystać.