Wypalenie zawodowe - czy dotyczy także Ciebie?
Wypalenie zawodowe może dopaść każdego z nas niezależnie od rodzaju wykonywanej pracy. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że nasze samopoczucie fizyczne i psychiczne może mieć ścisły związek właśnie z tym, co robimy zawodowo. Dlatego, jeżeli zauważamy u siebie niepokojące objawy, przemęczenie, niechęć i apatię, które wcześniej nie miały miejsca, zastanówmy się, czy wypalenie zawodowe nie dotyczy także nas.
Wypalenie zawodowe - przyczyny
Dlaczego dopadło nas wypalenie zawodowe? Przyczyn może być kilka. Być może nasza praca jest stresujące, wymaga maksymalnego skupienia przez długi czas, jesteśmy odpowiedzialni za wiele rzeczy i ludzi, przez co ciągle żyjemy w napięciu, którego w pewnym momencie nie jesteśmy już w stanie dusić w sobie.
Zdarza się również tak, że zaczynając pracę, wyobrażamy ją sobie w najdrobniejszych szczegółach i jeżeli rzeczywistość nie zgadza się z naszymi oczekiwaniami, czujemy zniechęcenie i niemoc. W końcu nie tak miało być i tkwimy w miejscu, które w naszych myślach obrazowało się zupełnie inaczej. To może być frustrujące.
Wypalenie zawodowe może być również spowodowane ciągłym porównywaniem się z innymi. Z jakiegoś powodu nie potrafimy docenić naszych osiągnięć, ponieważ ktoś robi znacznie więcej, a dodatkowo znajduje czas na wymagające hobby. Warto jednak przyglądać się przede wszystkim swoim sukcesem. Nie musimy robić stu rzeczy jednocześnie, żeby osiągać sukces za sukcesem. Jednak tego rodzaju zadręczanie siebie jest częste i równie często może przemienić się w wypalenie zawodowe.
Wypalenie zawodowe - objawy
Jak może objawiać się wypalenie zawodowe? Na początku warto zaznaczyć, że u każdego może przybrać inną postać, jednak wiele symptomów się powtarza. Najczęściej początkowo zaczyna się od permanentnego zmęczenia, którego nie można zwalczyć. Nie pomagają tutaj weekendy, odespanie, dużo godzin snu. I tak czujemy się wykończeni, marzymy tylko o tym, żeby się położyć, i wydaje nam się, że na nic nie mamy już siły.
Pojawić się może również irytacja, która odbija się na otoczeniu. Zaczynamy traktować współpracowników z dystansem, odzywamy się do nich cynicznie, obalamy każdy ich argument, nawet jeżeli się z nim zgadzamy czy łatwo popadamy w konflikty, mimo że wcześniej ze wszystkimi żyliśmy w zgodzie. Takie zachowanie i zirytowanie przenosi się także do życia prywatnego i wpływa na kontakty z bliskimi.
Jak już wspominaliśmy, często wypalenie zawodowe wiąże się z tym, że niepotrzebnie porównujemy się do innych. Jednym z objawów może być więc również coraz mniejsza pewność siebie i wiara we własne możliwości. Wydawać nam się może, że niczego nie potrafimy i wszystko, za co się bierzemy, nam po prostu nie wychodzi, nawet jeżeli nie jest to do końca prawdą.
Wypalenie zawodowe sprawia również, że coraz rzadziej angażujemy się w życie firmy, jesteśmy raczej na uboczu. Może się to przenieść także do życia prywatnego. W zasadzie wszystko, co robiliśmy do tej pory, wydaje nam się miałkie i pozbawione sensu.
Powinniśmy również zwrócić uwagę na to w jaki sposób pracujemy. Być może zadania, które kiedyś nie sprawiały nam żadnego problemu, dzisiaj są górą nie do pokonania lub idą nam zdecydowanie oporniej? To również może być jeden z objawów wypalenia. Może zmniejszyć się także nasza produktywność i efektywność.
Czy wypalenie zawodowe można zwalczyć?
Z wypaleniem zawodowym można, a nawet trzeba walczyć! Ważna w tym przypadku jest samoświadomość. Musimy wiedzieć, że coś jest nie tak, że praca wywołuje w nas stan ciągłego przygnębienia, nic nam się nie chce, czujemy się trochę jak w innym wymiarze. Jeżeli to sobie uświadomimy, pierwszy krok do zwalczenia wypalenia mamy już właściwie za sobą.
Przede wszystkim pamiętajmy, że urlop to coś, co nam się absolutnie należy i wykorzystajmy ten czas na odpoczynek. Zapomnijmy o sprawdzaniu służbowego maila, nie bierzmy dodatkowych zleceń, nie zajmujmy się rzeczami, które zamiast rozluźnić - zmęczą nas jeszcze bardziej. Niezmiernie ważne jest zrelaksowanie się w pełni.
Wysypiajmy się i dbajmy o zdrowy sen, postarajmy się przesypiać w ciągu doby 7-8 godzin (oczywiście wszystko zależy od naszego organizmu, ale zazwyczaj to właśnie ta granica jest zalecana), rozluźnijmy się przed położeniem, wyłączmy elektronikę, poczytajmy coś, porozmawiajmy z domownikami, weźmy długą kąpiel i postarajmy się oderwać od naglących spraw.
Podczas pracy róbmy przerwy, popatrzmy przez okno, opowiedzmy współpracownikom coś zabawnego - przerwy i śmiech mogą naprawdę pomóc i sprawić, że dzień od razu stanie się lepszy, a pracować będzie się przyjemniej.
Nie zapominajmy też o ruchu. Aktywność fizyczna pomoże nam rozładować napięcie i nabrać potrzebnej energii do działania. Poza tym zmęczenie po ćwiczeniach wielu osobom przynosi dużą satysfakcję.
Pamiętajmy również o tym, by się nie przepracowywać. Oczywiście, czasami trzeba zabrać pracę do domu, ale musimy mieć też czas na odpoczynek i oddzielenie życia prywatnego od zawodowego. Tylko dzięki temu zachowamy zdrową równowagę.
W wyzwoleniu się od wypalenia zawodowego może pomóc również hobby. Znajdźmy coś, co nas szczególnie interesuje i pogłębiajmy swoją wiedzę czy umiejętności. Zajmiemy myśli czymś innym niż pracą, będziemy się spełniać, rozwijać i przede wszystkim - lepiej czuć!
Wypalenie zawodowe jest naprawdę poważne i choć często można usłyszeć osoby, które wypowiadają się o nim dość lekceważąco, pogłębiający się stan niechęci i otępienia może mieć bardzo złe skutki. Jego następstwem mogą być nawet problemy ze zdrowiem lub depresja. Jeżeli nie potrafimy sobie z nim poradzić samodzielnie - koniecznie wybierzmy się do specjalisty.