Bezrobocie frykcyjne - co warto wiedzieć?

Zjawisko bezrobocia nie ma jednolitego charakteru. Oprócz bezrobocia strukturalnego, koniunkturalnego i technologicznego, ekonomiści mówią o bezrobociu frykcyjnym, określanym też jako przejściowe. Poniżej opisujemy, czym jest i kogo może dotyczyć właśnie ten rodzaj bezrobocia. 

Bezrobocie frykcyjne – co trzeba wiedzieć?

Bezrobocie frykcyjne, znane też jako bezrobocie krótkookresowe, jest wywołane procesem naturalnego dopasowywania się podaży pracy i popytu na nią. Ekonomiści mówią o nieredukowalnym minimum bezrobocia, powstającym w związku z wolnym tempem przystosowywania się struktury popytu i podaży siły roboczej na rynku pracy, który ze swej natury nie może funkcjonować doskonale.  W związku z tym, bezrobocie frykcyjne w krajach rozwiniętych stanowi ok. 2-3 % siły roboczej. Właśnie taką stopę bezrobocia można uznać za stan pełnego zatrudnienia, a co za tym idzie realnym problemem staje się dopiero przekroczenie tego odsetka. Wskazuje to na pojawienie się dekoniunktury lub, co gorsza, kształtowanie się bezrobocia strukturalnego.  

Bezrobocie frykcyjne jest wywołane stałym i pożądanym w każdej gospodarce ruchem pracowników, zmieniających miejsce zamieszkania, zakład pracy i przechodzących kolejne fazy życia ludzkiego. Właśnie z bezrobociem frykcyjnym mamy do czynienia w przypadku absolwentów w czasie między ukończeniem szkoły a otrzymaniem pierwszej pracy, osób powracających na rynek po rehabilitacji lub dłuższej chorobie lub urlopie wychowawczym. Podobna jest sytuacja niepełnosprawnych fizycznie lub intelektualnie, którzy wymagają ze względu na swój stan zdrowia specjalnych warunków pracy. Bezrobocie krótkookresowe dotyczy również osób pracujących sezonowo, np. w hotelach, rolnictwie i budownictwie oraz kobiet, które powracają na rynek pracy po urodzeniu dziecka.

Od czego zależy wysokość bezrobocia frykcyjnego?

Stopa bezrobocia wynikająca z bezrobocia frykcyjnego jest tym niższa, im lepiej funkcjonuje rynek pracy, a osoby szukające zatrudnienia mają jak najlepsze informacje o ofertach. Oprócz tego, dla kształtowania bezrobocia frykcyjnego kluczowe znaczenie ma związane z koniunkturą tempo likwidacji i powstawania nowych miejsc pracy oraz zależna od sytuacji demograficznej liczba osób wchodzących i odchodzących z rynku zatrudnienia. Bezrobocia frykcyjnego nie da się wyeliminować. Wynika to z dynamiki rynku pracy, na którym stale ma miejsce przemieszczanie się pracowników między regionami gospodarczymi, między przedsiębiorstwami i sektorami gospodarki oraz w ramach struktury stanowisk pracy (awans, stabilizacja zawodowa, degradacja).

Brak pracy wśród ludzi młodych to w dużej mierze bezrobocie frykcyjne

Chociaż część mediów przedstawia bezrobocie wśród młodych dorosłych jako katastrofę społeczną porównywalną do dwucyfrowego bezrobocia strukturalnego, realia są bardziej złożone. Wśród młodzieży krajów rozwiniętych znaczna część bezrobocia to nie bezrobocie koniunkturalne lub strukturalne, lecz właśnie bezrobocie frykcyjne. Kończąc szkołę średnią lub studia, młodzi ludzie poszukują zwykle pracy, która nie tylko zapewniłaby im utrzymanie, lecz również spełniała ich, czasem wygórowane i nieco naiwne, ambicje. Pracując na próbę i zmieniając często pracodawcę, coraz lepiej orientują się w swych możliwościach i preferencjach, zdobywając przy tym doświadczenie i cenne kontakty. Rezultatem, czasami dopiero po kilku latach, jest większa atrakcyjność ich CV na rynku pracy, a w konsekwencji awans zawodowy i stabilizacja życiowa.