Bon zatrudnieniowy – co to takiego?
Osoba bezrobotna, która posiada bon zatrudnieniowy ma większe możliwości na uzyskanie pracy. Na jakiej zasadzie działa ten rodzaj zachęty oraz jakie przynosi korzyści? Czy każdy bezrobotny może otrzymać wspomniany bon? Odpowiadamy na te pytania w artykule.
Bon zatrudnieniowy – podstawa prawna
Zasady przyznawania bonu zatrudnieniowego zostały uregulowane w przepisach Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwanej dalej ustawą o promocji zatrudnienia.
Czym jest bon zatrudnieniowy?
Bon zatrudnieniowy stanowi instrument aktywizacyjny, którego celem jest zachęta dla bezrobotnych w młodym wieku (do 30. roku życia) do samodzielnego podjęcia działań na rzecz uzyskania zatrudnienia. Wspomniany bon jest gwarancją dla pracodawcy dokonania refundacji części nakładów poniesionych na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne osoby bezrobotnej posiadającej bon.
Podstawa przyznania bonu zatrudnieniowego oraz termin jego ważności
Przyznanie bonu następuje na wniosek bezrobotnego do 30. roku życia na podstawie indywidualnego planu działania (IPD). Czym jest ten plan? Jest to forma pomocy bezrobotnemu udzielana przez powiatowy urząd pracy (PUP). Urząd przygotowuje IPD, dostosowując jego treść do indywidualnych potrzeb i możliwości bezrobotnego, z uwzględnieniem jego wykształcenia, doświadczenia zawodowego oraz możliwości podjęcia pracy lub działalności gospodarczej. Przygotowanie IPD następuje nie później niż w terminie 60 dni od dnia rejestracji bezrobotnego.
Przykład 1.
Pan Jacek jest osobą bezrobotną w wieku 29 lat. W związku ze swoją sytuacją zarejestrował się w PUP i zwrócił się do urzędu z wnioskiem o pomoc w aktywizacji zawodowej. Urząd pracy opracował dla pana Jacka indywidualny plan działania. Bezrobotny zaznaczył, że jest zainteresowany otrzymaniem bonu zatrudnieniowego, postulat ten uwzględniono więc w IPD. Bon zatrudnieniowy został przyznany panu Jackowi, gdyż ten znalazł pracodawcę oferującego zatrudnienie przez minimalny ustawowy okres (18 miesięcy).
Podstawa realizacji bonu zatrudnieniowego oraz minimalny okres zatrudnienia bezrobotnego
Jak wynika z brzmienia art. 66m ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia, realizacja bonu zatrudnieniowego następuje na podstawie umowy zawieranej przez starostę z pracodawcą.
Korzyści pracodawcy zatrudniającego bezrobotnego w ramach bonu zatrudnieniowego
Korzyści wynikające z zatrudnienia bezrobotnego posiadającego bon zatrudnieniowy polegają na refundowaniu przez starostę części kosztów płacowych i składkowych w odniesieniu do nowego pracownika.
Co to oznacza w praktyce? Pracodawca, który spełnił warunki ustawowe do otrzymania pomocy finansowej – wymienione powyżej – może liczyć na refundację kosztów wynagrodzenia i oskładkowania od zatrudnionego bezrobotnego w wysokości 1491,90 zł przez okres pierwszych 12 miesięcy zatrudnienia tej osoby.
Refundacja pracodawcy części kosztów zatrudnienia bezrobotnego jako pomoc de minimis
Refundacja przewidziana w art. 66m ust. 7 ustawy o promocji zatrudnienia jest kwalifikowana jako pomoc udzielana zgodnie z warunkami dopuszczalności pomocy de minimis, co wymaga od beneficjenta tej pomocy przedłożenia stosownej dokumentacji. Limit tej pomocy stanowi równowartość 200 000 euro w okresie kolejnych 3 lat obrotowych.
W związku z tym faktem pracodawca ubiegający się o refundację części kosztów zatrudnienia bezrobotnego powinien dołączyć do umowy o refundację dokumenty przewidziane w art. 37 Ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, obejmujące w szczególności:
wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis oraz pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat podatkowych, albo oświadczenia o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie lub oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie;
informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, dotyczące w szczególności wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, na których pokrycie ma być przeznaczona pomoc de minimis.
Przykład 2.
Przedsiębiorca ubiegający się o refundację części kosztów zatrudnienia skierowanego bezrobotnego posiadającego bon zatrudnieniowy jest beneficjentem pomocy w rozumieniu ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. W związku z tym do umowy ze starostą dołącza zaświadczenia o uzyskanej pomocy de minimis oraz informacje niezbędne do przyznania takiej pomocy, które określono w art. 37 wskazanej ustawy oraz w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Okoliczności powodujące konieczność zwrotu otrzymanej refundacji
Ustawa o promocji zatrudnienia określa także przypadki, w których pracodawca będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanej refundacji. Stosownie zatem do brzmienia art. 66m ust. 9 ustawy o promocji zatrudnienia w razie niewywiązania się pracodawcy z obowiązku zatrudniania bezrobotnego przez okres 18 miesięcy pracodawca zwraca:
kwotę otrzymanej refundacji wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia otrzymania pierwszej refundacji, jeżeli niespełnienie obowiązku nastąpiło w okresie do 12 miesięcy od dnia zatrudnienia bezrobotnego lub
kwotę ustaloną proporcjonalnie do okresu nieutrzymania zatrudnienia wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia otrzymania pierwszej refundacji, jeżeli niespełnienie obowiązku nastąpiło w okresie 6 miesięcy po zakończeniu okresu refundacji, czyli pomiędzy 13 a 18 miesiącem zatrudnienia bezrobotnego.
Przypadki, w których zwrot refundacji nie jest wymagany
W ustawie o promocji zatrudnienia przewidziano także sytuację, w której – pomimo rozwiązania stosunku pracy z bezrobotnym – nie powstanie obowiązek zwrotu otrzymanej refundacji.
W przypadku rozwiązania umowy o pracę przez skierowanego bezrobotnego, rozwiązania z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy (w trybie natychmiastowym) lub wygaśnięcia stosunku pracy skierowanego bezrobotnego pracodawca nie zwraca refundacji otrzymanej za okres zatrudnienia skierowanego bezrobotnego.
Przykład 3.
Pracodawca przyjął skierowanego bezrobotnego w ramach umowy ze starostą przewidującej refundację kosztów zatrudnienia przez okres 12 miesięcy. Z pracownikiem rozwiązano jednak umowę w trybie natychmiastowym na podstawie art. 52 Kodeksu pracy z przyczyn leżących po jego stronie. Zwolnienie pracownika było całkowicie uzasadnione i nastąpiło po 3 miesiącach zatrudnienia. Refundacja otrzymana za okres pracy skierowanej osoby bezrobotnej nie musi być zwracana.
Bon zatrudnieniowy – co to takiego? Podsumowanie
Bon zatrudnieniowy jest instrumentem aktywizacyjnym, którego celem jest zachęta dla bezrobotnych w wieku do 30. roku życia do samodzielnego podjęcia działań na rzecz uzyskania pracy. Bon zatrudnieniowy stanowi jednocześnie gwarancję otrzymania przez pracodawcę refundacji części nakładów poniesionych na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne bezrobotnego. Oznacza to, że starosta refunduje pracodawcy część kosztów zatrudnienia bezrobotnego przez okres 12 miesięcy. W określonych przypadkach może powstać konieczność zwrotu środków przekazanych przez starostę.
