Czy należy się odszkodowanie za powikłania po szczepieniu przeciw COVID-19?

W marcu 2020 roku wraz z pojawieniem się w Polsce pierwszego pacjenta z potwierdzonym zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 życie wszystkich osób w kraju się zmieniło. Z każdym dniem liczba zakażonych rosła, pojawiały się różnego rodzaju ograniczenia, a dodatkowo przyszło długo czekać na pierwsze szczepionki mające uodpornić społeczeństwo na koronawirusa.
W grudniu 2020 roku rozpoczęły się pierwsze szczepienia osób przeciwko zakażeniu koronawirusem dopuszczonymi do tego celu preparatami, jednak dopiero pod koniec 2021 roku uchwalono regulacje pozwalające uzyskać odszkodowanie za powikłania po szczepieniu.

Prawo do świadczenia kompensacyjnego w związku z powikłaniami po szczepieniu

Świadczenie kompensacyjne wypłacane jest ze specjalnie do tego celu stworzonego Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych, który początkowo obejmie świadczenia z tytułu powikłań wynikłych na skutek szczepienia przeciwko COVID-19, które były realizowane od rozpoczęcia akcji szczepień w grudniu 2020 roku.

Dysponentem Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych jest Rzecznik Praw Pacjenta.

Świadczenie kompensacyjne jest przyznawane przez Rzecznika Praw Pacjenta.

Wysokość odszkodowanie za powikłania po szczepieniu

Wysokość świadczenia kompensacyjnego określa ustawa, przy czym łączna suma świadczenia przysługującego danej osobie nie może być wyższa niż 100 000 zł.

Wysokość świadczenia kompensacyjnego przedstawia się następująco:

1. w wypadku obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego pacjent otrzyma 3000 zł,
2. w wypadku hospitalizacji w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego trwającej krócej niż 14 dni pacjent otrzyma 10 000 zł,
3. w wypadku hospitalizacji trwającej od 14 do 30 dni pacjent otrzyma proporcjonalnie do okresu hospitalizacji kwotę od 10 000 zł do 20 000 zł,
4. w wypadku hospitalizacji trwającej od 31 do 50 dni pacjent otrzyma proporcjonalnie do okresu hospitalizacji kwotę od 21 000 zł do 35 000 zł,
5. w wypadku hospitalizacji trwającej od 51 do 70 dni pacjent otrzyma proporcjonalnie do okresu hospitalizacji kwotę od 36 000 zł do 50 000 zł,
6. w wypadku hospitalizacji trwającej od 71 do 90 dni pacjent otrzyma proporcjonalnie do okresu hospitalizacji kwotę od 51 000 zł do 65 000 zł,
7. w wypadku hospitalizacji trwającej od 91 do 120 dni pacjent otrzyma proporcjonalnie do okresu hospitalizacji kwotę od 66 000 zł do 89 000 zł,
8. w wypadku hospitalizacji trwającej powyżej 120 dni pacjent otrzyma kwotę 100 000 zł.

Wniosek o wypłatę świadczenia kompensacyjnego 

Świadczenie kompensacyjne wypłacone zostanie na wniosek pacjenta, który na skutek szczepienia doznał powikłań.

Wnioski do Rzecznika Praw Pacjenta o przyznanie świadczenia kompensacyjnego można składać od 12 lutego 2022 roku.

Należy pamiętać, aby pacjent przed złożeniem wniosku o wypłatę świadczenia kompensacyjnego dokładnie zweryfikował, czy doznane dolegliwości po przyjęciu szczepionki uprawniają do uzyskania świadczenia.

Rzecznik Praw Pacjenta, wydając decyzję przyznającą prawo do świadczenia kompensacyjnego, opiera się na opinii medycznej wydanej przez działający przy nim Zespół ds. świadczeń, składający się z doświadczonych lekarzy specjalistów posiadających wiedzę w zakresie szczepień ochronnych.

Zespół ds. świadczeń wydaje opinię w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego w składzie 3 członków.

W przypadku powikłań po szczepieniu, które miały miejsce po wejściu ustawy w życie, wniosek o odszkodowanie za powikłania po szczepieniu należy złożyć w terminie roku, licząc od dnia, który był ostatnim dniem obserwacji albo hospitalizacji, ale nie później niż po upływie 5 lat od dnia przeprowadzenia szczepienia.

Osoba składająca wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego musi wskazać w nim następujące informacje:

1. dane wnioskodawcy, czyli imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano numeru PESEL serię i numer paszportu albo numer identyfikacyjny innego dokumentu, na podstawie którego jest możliwe ustalenie danych osobowych; 
2. imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego, jeżeli występuje; 
3. adres korespondencyjny; 
4. numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, jeżeli wnioskodawca je posiada; 
5. dane o stanie zdrowia oraz inne informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku; 
6. numer rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który mają być przekazane świadczenie kompensacyjne i zwrot opłaty albo adres, na który ma być dokonany przekaz pocztowy; 
7. określenie rodzaju i wskazanie daty wykonania szczepienia ochronnego; 
8. wskazanie daty obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć albo okresu hospitalizacji; 
9. opis stanu faktycznego sprawy.

Załącznikami do wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego są: 

• kopia zaświadczenia o wykonaniu szczepienia ochronnego lub karty uodpornienia bądź kopia książeczki szczepień, a także dokumentacji medycznej, w której zostało odnotowane szczepienie;
• kopia karty informacyjnej z leczenia szpitalnego oraz pozostałej posiadanej dokumentacji medycznej;
• kopia dokumentacji dalszego leczenia lub rehabilitacji wraz z dokumentacją potwierdzającą poniesione koszty;
• potwierdzenie wniesienia opłaty;
• oświadczenie, że w sprawie objętej wnioskiem nie toczy się lub nie zostało zakończone postępowanie przed sądem cywilnym w sprawie o zadośćuczynienie bądź odszkodowanie związane z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach.

Gdy wniosek jest niekompletny lub nieopłacony, Rzecznik Praw Pacjenta wzywa wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania ze wskazaniem stwierdzonych w nim braków pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

W toku prowadzonego postępowania o przyznanie świadczenia kompensacyjnego Rzecznik Praw Pacjenta może wezwać wnioskodawcę lub podmiot leczniczy, w którym przeprowadzono szczepienie ochronne lub który udzielał świadczeń zdrowotnych wnioskodawcy, do przedłożenia w określonym terminie dokumentacji medycznej dotyczącej tego szczepienia ochronnego, obserwacji lub hospitalizacji, której dotyczy wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, lub stanu zdrowia wnioskodawcy przed przeprowadzeniem szczepienia ochronnego bądź po nim.

Przyznane świadczenie kompensacyjne zostanie zaliczone na poczet zadośćuczynienia lub odszkodowania w postępowaniu cywilnym związanym z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach.

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku o odszkodowanie za powikłania po szczepieniu, świadczenie oraz zwrot opłaty powinno zostać wypłacone w terminie 14 dni od dnia upływu terminu zaskarżenia decyzji.