Jak wyglądają badania psychologiczne do pracy?
Przed rozpoczęciem wykonania pewnych zawodów obligatoryjnie należy przejść badania psychologiczne. W pracownikach mogą one wywoływać stres - nie wiemy bowiem często, na czym mają one polegać, co z nich można wywnioskować i jak będą przebiegać. Oczywiście badania psychologiczne na odmienne stanowiska mogą różnić się od siebie, jednak warto wiedzieć, czego można się spodziewać, by zmniejszyć zdenerwowanie.
Kto musi przejść badania psychologiczne?
W załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej znajduje się lista zawodów, które obligatoryjnie muszą przejść badania psychologiczne przed przystąpieniem do wykonywania swoich obowiązków. Tak naprawdę jednak również zawody spoza 36-punktowej listy mogą być nimi objęte.
W przypadku jednak, kiedy nasze stanowisko nie znajduje się we wspomnianym załączniku, musimy pamiętać, że możemy odmówić przeprowadzenia badań, nawet jeśli pracodawca ich wymaga.
Badania psychologiczne obligatoryjne obejmują między innymi takie zawody, jak pracowników policji, wojska, kierowców, kontrolerów ruchu, pilotów, pilotów morskich, pracowników pracujących z materiałami wybuchowymi, kaskaderów, maszynistów, nawigatorów itp.
Dlaczego pracownicy muszą przejść badania psychologiczne?
Przede wszystkim, jak można się domyślić, pracownicy na powyższych stanowiskach muszą być bardzo opanowani, szybko reagować, podejmować decyzje, nie ulegać emocjom czy po prostu doskonale koncentrować się na powierzonych im zadaniach.
Często od tego, jak będą je wykonywać, zależeć może zdrowie, a nawet życie innych ludzi, dlatego też rekruter musi mieć pewność, że jest to odpowiednia osoba na odpowiednim miejscu.
Badania psychologiczne przeprowadzane są również u pracowników spoza wymienionych zawodów i wówczas badane są najczęściej: koncentracja pracowników, ich kreatywność, zdolność współodczuwania, umiejętność radzenia sobie ze stresem, pracy w grupie czy rozwiązywania konfliktów.
Badania często co jakiś czas są powtarzane (okres ich ważności jest ustalany na przykład w aktach prawnych), ponieważ z wiekiem pewne zdolności mogą się obniżyć, należy się więc przekonać, czy mimo obniżenia sprawności dana osoba nadal może wykonywać swoje zadania.
Czasami zdarza się, że pracownik ma ważne badania psychologiczne i zmienia pracę. Nawet jeśli będzie pracował na takim samym stanowisku, pracodawca ma prawo zażądać ponownego ich przeprowadzenia.
Badania psychologiczne - przebieg
Kiedy już mamy przebyć badania psychologiczne, często chcemy się w jakiś sposób do nich przygotować, wiedzieć, czego możemy się spodziewać, by nieco zmniejszyć towarzyszący im stres. Jak więc one przebiegają?
Należy podkreślić, że badania mogą różnić się między sobą. Zazwyczaj jednak składają się z dwóch części: testowej (podczas której badane są na przykład typ osobowości czy sprawność intelektualna bądź odporność na stres) i sprawnościowej (podczas której badana jest szybkość reakcji, koncentracja, sprawność i koordynacja wzroku i słuchu). Przeprowadzona może być również rozmowa z psychologiem - jako druga część badań.
Testy osobowości bardzo często polegają na ustosunkowaniu się do pewnych stwierdzeń poprzez odpowiedzi TAK bądź NIE lub skalę na przykład zawierającą różne stopnie od NIGDY do ZAWSZE. Uwaga czy stopień sprawności intelektualnej badane są na przykład testem matryc Ravena, który polega na dopasowaniu odpowiedzi do rozpoznanej reguły. Czas reakcji z kolei może sprawdzić na przykład test R-W, który polega na ustaleniu stosunku kuli białej do czarnej.
Część sprawnościowa często odbywa się za pomocą urządzeń w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu. Dzięki sprzętom, które są udostępniane, można badać na przykład szybkość reakcji, koordynację wzrokowo-ruchową, widzenie po zmroku, określenie odległości przedmiotu itp. Używany jest na przykład aparat Piórkowskiego, na którym badany musi nacisnąć przycisk, który znajduje się pod zapalonym przyciskiem. Badania mają określony czas lub czas dowolny.
Badanie obejmuje wywiad i obserwację zachowania osoby, na której są one przeprowadzane, a kończą się one oceną kandydata do pracy: jego sprawności fizycznej i psychicznej czy osobowości.
Czy do badania można się przygotować?
Czy do badania psychologicznego można się przygotować? W pewnym sensie na pewno tak. Przede wszystkim, aby nasza sprawność była jak najwyższa, powinniśmy być wypoczęci, nie przeciążać dzień wcześniej wzroku, nie zapomnieć okularów, być zdrowi, nie spożywać wcześniej alkoholu czy innych środków psychoaktywnych.
Ważne jest również odsunięcie od siebie niepotrzebnego stresu. Na testach nic złego nie może nam się stać, nic nam nie grozi, do ich wyników można się odwoływać, w związku z tym postarajmy się zrelaksować.
Pamiętajmy również o tym, jak istotna jest szczerość. Zakłamanie rzeczywistości z pewnością w niczym nam nie pomoże.
