Jaki wpływ ma choroba na premię, którą otrzymuje pracownik?

Na moją wypłatę składa się wynagrodzenie zasadnicze i premia regulaminowa. Gdy w zeszłym miesiącu przebywałam jeden dzień na zwolnieniu chorobowym, nie otrzymałam premii. Jaki wpływ ma choroba na premię? Czy zgodnie z prawem mogę utracić całą premię, gdy przebywam na chorobowym?

Karolina, Kudowa

Pracownik przebywający na zwolnieniu chorobowym za ten okres otrzymuje świadczenie chorobowe, jednak jego wynagrodzenie i dodatki zostają pomniejszone. W niektórych przypadkach pracodawca w miesiącu wypłaty w ogóle ich nie wypłaca.

Choroba pracownika a wynagrodzenie zasadnicze

W sytuacji gdy pracownik był nieobecny w pracy przez część miesiąca, a za pozostałą część otrzymał wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy, wówczas wynagrodzenie określone stawką miesięczną w stałej wysokości za przepracowaną część miesiąca wylicza się w następujący sposób:

1. pełne miesięczne wynagrodzenie należy podzielić przez 30,
2. otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni choroby wynikającą ze zwolnienia lekarskiego,
3. otrzymaną kwotę należy odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Przykład 1.

Pan Karol otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 6000 zł. Jednak w maju przebywał 5 dni na zwolnieniu chorobowym (1–5.05). Jest to jego pierwsze zwolnienie lekarskie w tym roku, więc za okres 1–5.05 otrzyma wynagrodzenie chorobowe. Natomiast za pozostałą część miesiąca dostanie wypłatę w wysokości 5000 zł, która została wyliczona w następujący sposób:

1. 6000 zł / 30 = 200 zł
2. 200 zł x 5 dni = 1000 zł
3. 6000 zł – 1000 zł = 5000 zł

Czym jest premia regulaminowa?

Premia jest pewnym dodatkiem do wynagrodzenia zasadniczego. Jednym z jej rodzajów pozostaje premia regulaminowa. O takiej premii mówimy wówczas, gdy przepisy obowiązujące w obrębie danego zakładu pracy przyznają pracownikowi prawo do premii w wyniku spełnienia przez niego określonych jasno warunków. Ważne jest, by wszystkie zasady uzyskiwania i przydzielania premii były jasne i klarowne.

Jaki wpływ ma choroba na premię?

Choroba pracownika może mieć wpływ na wypłaconą premię, a nawet spowodować, że w ogóle nie dostanie się tego dodatku. Premia regulaminowa jest składnikiem wynagrodzenia wypłacanym pracownikowi za spełnienie warunków, które powinny zostać określone w przepisach płacowych danej firmy. Może być to więc uregulowane w regulaminie premiowania, w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub w umowie o pracę danego pracownika.

Pracodawca, wprowadzając premię regulaminową, wskazuje kryteria i warunki, które musi spełnić pracownik, aby ją otrzymać. Istotne jest to, że kryteria powinny być takie same dla wszystkich pracowników lub ich grupy (np. na tych samych stanowiskach). Przepisy muszą regulować częstotliwość wypłacania premii, np. miesięcznie, kwartalnie, co pół roku. Przy premii regulaminowej powinny zostać określone zasady jej wypłacania, czyli sposób naliczania jej podstawy oraz zasady jej pomniejszania za okresy absencji.

Przepisy wewnątrzzakładowe mogą zatem w różny sposób określać, jaki wpływ ma choroba na premię, którą otrzymuje pracownik. Mogą zdarzyć się sytuacje, że choroba nie pomniejsza premii pracownika lub zmniejsza w taki sam sposób jak wynagrodzenie zasadnicze, albo pracownik nie otrzymuje jej wcale za miesiące, w których wystąpiła choroba.

Przykład 2.

Pan Adam otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 3000 zł oraz premię regulaminową w kwocie 1000 zł, która zgodnie z regulaminem premiowania nie jest obniżana za okresy nieobecności spowodowane chorobą. W czerwcu pan Adam przebywał 2 dni na zwolnieniu lekarskim. Dlatego oprócz świadczenia chorobowego otrzyma premię regulaminową w pełnej wysokości (1000 zł) oraz wynagrodzenie zasadnicze obniżone za czas choroby (2800 zł).

Przykład 3.

Pan Julian otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze 3000 zł oraz premię regulaminową 300 zł. W maju przebywał 5 dni na zwolnieniu lekarskim. Premia regulaminowa jest obniżona za czas choroby w ten sam sposób, co wynagrodzenie zasadnicze, w związku z czym w maju oprócz świadczenia chorobowego pan Julian otrzyma 2500 zł wynagrodzenia zasadniczego oraz 250 zł premii regulaminowej.

Przykład 4.

Pani Julia otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4500 zł oraz premię regulaminową w kwocie 500 zł. Zgodnie z regulaminem wynagradzania pracownicy nie otrzymują premii, jeżeli w miesiącu chorowali dłużej niż 15 dni; w innym przypadku otrzymują ją w pełnej wysokości. Pani Julia zachorowała i przebywała na zwolnieniu od 15 kwietnia do 3 maja. W tej sytuacji:

• za kwiecień oprócz świadczenia chorobowego otrzyma wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze pomniejszone za czas choroby 1800 zł;
• za maj oprócz świadczenia chorobowego otrzyma wynagrodzenie zasadnicze pomniejszone za czas choroby 4050 zł oraz premię w wysokości 500 zł.

Przykład 5.

Pani Karolina oprócz wynagrodzenia zasadniczego otrzymuje premię regulaminową. Zgodnie z przepisami wewnątrzzakładowymi premia regulaminowa nie przysługuje, jeżeli pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim choć jeden dzień. W tej sytuacji gdy pani Karolina w marcu przebywała na zwolnieniu lekarskim 1 dzień, otrzyma wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze obniżone za czas choroby oraz świadczenie chorobowe za 1 dzień zwolnienia lekarskiego.

Co ważne, jeśli przewidziano, że premie mają nie być wypłacane za okres choroby, wówczas wlicza się je do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego, czyli pracownik otrzymuje wyższe wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy. Natomiast gdy premia przysługuje pracownikowi także w okresie absencji, to nie wlicza się jej do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego.

Podsumowując, pracodawca określa w przepisach zakładowych zasady przyznawania premii. Powinien w nich również ustalić, jaki wpływ ma choroba na premię. Premię można ukształtować jako dodatek przysługujący pracownikom ze 100% frekwencją, którzy w ogóle nie korzystali ze zwolnień lekarskich. Dzieje się tak, ponieważ premie nie są uregulowane prawnie, tak jak np. dodatek za nadgodziny.