Psychologia w biznesie – jak motywować pracowników, aby zbudować silny zespół?

Prowadzenia firmy nie można postrzegać jedynie przez pryzmat analizy danych, głównie finansowych. Największą wartością każdego przedsiębiorstwa są ludzie – to właśnie oni je tworzą i rozwijają. Jak psychologia w biznesie pomaga wykorzystać potencjał pracowników? Zobacz, jak możesz motywować swój zespół.

Psychologia w biznesie – kiedy i jak ją wykorzystać?

Prowadzenie firmy oznacza kontakt z ludźmi, głównie pracownikami, kontrahentami i klientami. Psychologia w biznesie w centralnym punkcie stawia człowieka w warunkach biznesowych. Inaczej mówiąc, nie zajmuje się ona wyłącznie kwestią motywowania pracowników – to pojęcie szersze. W organizacjach o różnym stopniu rozwoju można ją wykorzystać m.in. podczas:

• Budowy kultury organizacyjnej – pożądanych zachowań pracowników czy zasad, które będą odróżniać firmę od innych podmiotów działających na rynku.
• Rekrutacji – psychologia w biznesie to konkretne narzędzia, które ułatwiają prowadzenie rekrutacji i pozyskanie do zespołu pracowników o konkretnych, pożądanych predyspozycjach.
• Usprawniania przepływu informacji w firmie – brak komunikacji czy niezrozumiałe wytyczne prowadzą do nieporozumień i mogą być źródłem konfliktów.
• Prowadzenia działań marketingowych – psychologia w biznesie wychodzi daleko poza kwestie organizacyjne i pracownicze; jest cennym narzędziem również przy konstruowaniu przekazów do konsumentów, w tym reklam.
• Obsługi klienta – budowa wizerunku firmy to proces, który odbywa się nie tylko podczas prezentowania produktów (usług), ale również na etapie posprzedażowym.

Psychologia w biznesie to także zagadnienia charakterystyczne dla dużych organizacji, np. zarządzanie w środowisku wielokulturowym. Takie środowisko pracy wymaga wrażliwości na różnice kulturowe charakteryzujące poszczególnych członków zespołu i wypracowania modelu pracy, który będzie je uwzględniał. W przeciwnym razie firma może borykać się z problemami kadrowymi i zyskać wizerunek mało atrakcyjnego pracodawcy.

Mimo że psychologia w biznesie może być wykorzystywana w różnych obszarach prowadzenia działalności, to szczególnie często ma ona zastosowanie wewnątrz firmy – przy rozwiązywaniu konfliktów i motywowaniu pracowników. To od stopnia zmotywowania zespołu zależą m.in. wyniki finansowe oraz to, jak firma będzie postrzegana przez klientów czy kontrahentów.

Jak dobrze motywować pracowników – motywacja pozytywna i negatywna

Motywowanie pracowników to złożone zagadnienie. Cele i potrzeby każdej osoby aktywnej zawodowo zmieniają się w czasie, a to oznacza, że jednorazowa rozmowa z pracownikiem tuż po przyjęciu go do pracy nie wystarcza. W rezultacie motywowanie to proces, który wymaga od kadry menedżerskiej systematycznego badania potrzeb i oczekiwań podwładnych. Jak psychologia w biznesie pomaga w motywowaniu pracowników?

Menedżerowie mają do dyspozycji całą paletę narzędzi, z których mogą skorzystać, aby kształtować postawę swoich podwładnych i w rezultacie osiągać założone cele. Motywowanie może mieć charakter negatywny (opierać się na lękach pracownika i stosowaniu presji), może też być pozytywne (przez pochwały wzmacniać poczucie wartości i zaangażowanie pracownika w budowę firmy). Zdecydowanie lepsze rezultaty uzyskują organizacje stawiające na motywację pozytywną.

Jak motywować pracowników, aby osiągać dobre rezultaty? Psychologia w biznesie oferuje różne wypróbowane metody kształtowania postaw pracowników. 5 przykładowych sposobów motywowania podwładnych to:

1. Chwalenie pracownika – również przed innymi pracownikami

Dobrze wykonane zadanie czy znalezienie nowego klienta powinno być zauważone i docenione. Firmy, które nie mogą pozwolić sobie na finansową gratyfikację, mogą wykorzystać pochwały. To najprostszy sposób, aby docenić pracownika. Ma to też swoje daleko idące skutki – pracownik, który czuje się doceniony, jest jeszcze bardziej zaangażowany w działania na rzecz firmy.

2. Określenie miejsca pracownika w strukturze firmy i sprecyzowanie jego obowiązków

To jeden z częściej zgłaszanych problemów. Gdy pracownik nie wie, za co jest odpowiedzialny i jaki jest zakres jego obowiązków, czuje się niepewnie. To rodzi konflikty, frustrację i powoduje, że pracownicy przerzucają się odpowiedzialnością za niezrealizowane plany czy cele. Tymczasem psychologia w biznesie wskazuje, że istotne jest wytyczenie ścieżki pracownika w momencie zrekrutowania go do zespołu i określenie jego zadań na zajmowanym stanowisku.

3. Dbałość o dobry przepływ informacji wraz z feedbackiem

Dla motywacji pracowników duże znaczenie ma przepływ informacji. Jeżeli pracownik potrzebuje w określonym obszarze wsparcia, ale nie ma tego komu zasygnalizować lub otrzymuje zbyt późno kluczowe dla niego informacje, to jego motywacja do pracy spada. Podobnie rzecz ma się z brakiem odpowiedzi po zrealizowaniu określonych zdań. To może wzmagać w nim poczucie frustracji.

4. Umożliwienie pracownikowi wpływu na kształtowanie wizji i celów firmy

Niektórzy pracownicy mocno angażują się w życie firmy i chcą mieć wpływ na jej rozwój. Motywowanie takich podwładnych może polegać na konsultowaniu z nimi wybranych decyzji czy braniu pod uwagę ich zdania. Dzięki temu będą oni mieli realny wpływ na funkcjonowanie firmy i czuli się jej częścią.

5. Wdrożenie w firmie różnego rodzaju benefitów, w tym pozapłacowych

Działania motywujące pracowników mogą być prowadzone wielotorowo. Obok rozmów czy doceniania podwładnych, pracodawca może też zaproponować im benefity. Nie zawsze muszą to być dodatkowe pieniądze w postaci np. premii. Jak zresztą wynika z przeprowadzanych badań właściciele firm często odchodzą od finansowych benefitów na rzecz takich, które pozwolą pracownikowi zdobyć nowe umiejętności lub rozwinąć te już posiadane.

Nie tylko wynagrodzenie – lista pożądanych benefitów

Psychologia w biznesie wskazuje, że wdrażając w firmie benefity, warto zadbać o to, aby ich lista była zróżnicowana. Różne potrzeby pracowników w tym zakresie widać choćby w przeprowadzanych dotychczas badaniach. Przykładowo z raportu przygotowanego na zlecenie serwisu Pracuj.pl wynika, że najbardziej pożądane przez pracowników benefity to:

• Opieka medyczna – 58 proc.
• Finansowanie szkoleń – 35 proc.
• Dofinansowanie urlopów – 34 proc.
• Karta sportowa – 29 proc.
• Dofinansowanie nauki języków – 28 proc.

W przypadku prywatnej opieki medycznej sprawa jest prosta. Ciekawe są za to kolejne punkty, które znalazły się na liście. Wynika z nich, że pracownicy oczekują od swoich przełożonych, że ci będą inwestować w ich rozwój. Dużą popularnością cieszy się też karta sportowa. Trend w tym zakresie wzmocniła pandemia COVID-19.

Jak ustalić listę priorytetów pracowników w zakresie benefitów? Najprostszym rozwiązaniem jest przeprowadzenie rozmów lub ankiety. Warto też pamiętać, że pandemia COVID-19 zmieniła podejście pracowników do miejsca i czasu wykonywania pracy – wiele osób przekonało się do pracy zdalnej. Umożliwienie podwładnym pracy na odległość również może okazać się atrakcyjne i przyciągnąć do zespołu talenty, dla których istotna jest duża swoboda. 

Mimo że psychologia w biznesie to rozległa dziedzina, umiejętnie wykorzystując jej wnioski w praktyce, można stworzyć zgrany zespół. Może to być fundament, dzięki któremu z czasem firma zdobędzie przewagę konkurencyjną.