Wakacje kredytowe w aspekcie wnioskowania oraz konsekwencji

Systematyczny wzrost inflacji oraz regularna podwyżka stóp procentowych doprowadziły do sytuacji, w której posiadacze kredytów hipotecznych znaleźli się w trudnym położeniu. Rząd zaproponował przepisy wprowadzające tzw. wakacje kredytowe. Dopiero dłuższa perspektywa czasowa pokaże, na ile to rozwiązanie będzie stanowić ulgę dla kredytobiorców. Teraz warto się jednak przyjrzeć, jakie są konsekwencje skorzystania ze wspomnianej pomocy. Piszemy na ten temat poniżej.

Wakacje kredytowe – podstawa prawna

Przepisy dotyczące wakacji kredytowych zostały zawarte w Ustawie z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. poz. 1488), zwanej dalej „ustawą z dnia 7 lipca 2022 roku”. Wskazany akt prawny wszedł w życie 29 lipca 2022 roku.

Jakie są warunki skorzystania z wakacji kredytowych?

Zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku na wniosek konsumenta kredytodawca zawiesza spłatę kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska.

W związku z tym wakacje kredytowe można zastosować do umowy o kredyt hipoteczny, w ramach której kredytodawca udziela konsumentowi kredytu lub daje mu przyrzeczenie udzielenia kredytu zabezpieczonego hipoteką lub innym prawem związanym z nieruchomością mieszkalną albo przeznaczonego na sfinansowanie niezwiązanego z działalnością gospodarczą bądź prowadzeniem gospodarstwa rolnego nabycia lub utrzymania:

• prawa własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, a także ich budowy lub przebudowy w rozumieniu art. 3 pkt 6 i 7a Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane;
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
• prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części;
• udziału we współwłasności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w nieruchomości gruntowej.

Wszelkie inne umowy, których nie wymieniono wyżej, nie mogą być przedmiotem zawieszenia spłaty rat kredytu na podstawie art. 73 ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku.

Umowy o kredyt hipoteczny objęte wakacjami kredytowymi

Jak wynika z postanowień art. 74 ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku, przepisy dotyczące wakacji kredytowych mają zastosowanie do umów zawartych przed 1 lipca 2022 roku, w tym również do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy o kredycie hipotecznym, jeżeli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.

Okres zawieszenia rat kredytu oraz liczba umów objętych wakacjami kredytowymi

Przepisy dotyczące wakacji kredytowych mają epizodyczny charakter, co oznacza, że możliwość ich stosowania jest ograniczona w czasie – dotyczy mianowicie pozostałej części 2022 roku oraz roku 2023.

Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresie:

• od 1 sierpnia 2022 roku do 30 września 2022 roku – w wymiarze 2 miesięcy;
• od 1 października 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku – w wymiarze 2 miesięcy;
• od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku – w wymiarze 1 miesiąca w każdym kwartale.

W konsekwencji nie ma możliwości zawieszenia płatności zobowiązań w odniesieniu do więcej niż jednej umowy o kredyt hipoteczny – nawet wówczas, gdy każda z umów dotyczy uzyskania pożyczki na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych.

Wniosek o zawieszenie spłaty kredytu

Wniosek o zawieszenie spłat kredytu należy złożyć w banku, który udzielił klientowi kredytu hipotecznego. Dokument ten składa się w formie papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Należy podkreślić, że nie ma urzędowego formularza takiego wniosku, istnieje jednak możliwość udostępnienia jego wzoru w postaci opracowanej przez bank.

Wniosek o zawieszenie spłat kredytu powinien obejmować co najmniej następujące informacje:

• oznaczenie konsumenta;
• oznaczenie kredytodawcy;
• oznaczenie umowy;
• wskazanie wnioskowanego okresu lub okresów zawieszenia spłaty kredytu;
• oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Konsekwencje złożenia wniosku o zawieszenie spłat kredytu

Z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie spłat kredytu spłata zobowiązania ulega zawieszeniu na okres wskazany we wniosku.

Kredytodawca w terminie 21 dni od dnia doręczenia wniosku o zawieszenie spłaty rat kredytu potwierdza jego otrzymanie na trwałym nośniku w rozumieniu przepisów ustawy o kredycie hipotecznym i przekazuje potwierdzenie konsumentowi. Zgodnie z ustawą o kredycie hipotecznym trwałym nośnikiem jest materiał lub urządzenie służące do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt hipoteczny, przez okres odpowiedni do celów, jakim informacje te służą, oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci. Kredytodawca wskazuje w potwierdzeniu okres, na który została zawieszona spłata kredytu, oraz wysokość ewentualnych opłat z tytułu ubezpieczeń, przy czym brak potwierdzenia nie wpływa na rozpoczęcie zawieszenia spłaty kredytu.

Warto podkreślić, że zmiana okresu kredytowania w wyniku zawieszenia spłaty kredytu nie wymaga zgody osób, które ustanowiły zabezpieczenie kredytu, ani jej ujawnienia w treści hipoteki stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu. Kredytobiorca zamierzający skorzystać z wakacji kredytowych nie musi więc uzyskać zgody na to działanie np. ze strony poręczyciela.

Wakacje kredytowe w aspekcie wnioskowania oraz konsekwencji – podsumowanie

Rosnące nieustannie stopy procentowe NBP wpływają negatywnie – z punktu widzenia klientów banków – na wysokość rat kredytów hipotecznych ze zmiennym oprocentowaniem. To z kolei powoduje niepożądane skutki o charakterze społecznym, naruszające bezpieczeństwo ekonomiczne wielu rodzin. Antidotum na taką sytuację mają być przepisy o tzw. wakacjach kredytowych. Konsument posiadający kredyt hipoteczny w złotówkach będzie mógł zawiesić spłatę w sumie 8 rat kredytowych w skali roku 2022 i 2023. Zainteresowana osoba musi złożyć w tej sprawie wniosek do banku, w którym się zadłużyła. Wniosek może dotyczyć tylko jednej umowy kredytowej dotyczącej pożyczki na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych. Okres kredytowania oraz terminy przewidziane w umowie ulegają przedłużeniu o czas zawieszenia spłaty kredytu.