Poradnik Pracownika

Dodatki do zasiłków rodzinnych – sprawdź, co możesz otrzymać

Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku to świadczenia pieniężne, które mają na celu wsparcie finansowe rodzin z dziećmi. Zasiłek rodzinny przysługuje wszystkim rodzinom z dziećmi po spełnieniu kryterium dochodowego, natomiast dodatki do niego przysługują tylko w określonych przypadkach. Ile wynoszą dodatki do zasiłków rodzinnych? Jak je otrzymać? Wyjaśniamy w tym artykule.

Zasiłek rodzinny 

Zasiłek rodzinny to świadczenie pieniężne, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dzieci. Przysługuje on rodzicowi lub opiekunowi prawnemu dziecka, które nie ukończyło 18. rok życia (lub 24. rok życia w określonych przypadkach).

Wysokość zasiłku rodzinnego zależy od liczby dzieci w rodzinie i ich wieku. W 2024 roku wynosi on:

  • 95 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;
  • 124 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia;
  • 135 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia, które kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej.

Aby otrzymać zasiłek rodzinny, rodzina musi spełniać kryterium dochodowe. Kryterium to określa, ile może wynosić jej dochód, aby mogła ona ubiegać się o świadczenie.

Kryterium dochodowe zasiłku rodzinnego

Jak już wspomniano, zasiłku rodzinnego nie otrzymują wszystkie rodziny, a tylko te najbardziej potrzebujące. Istnieje bowiem kryterium dochodowe, które w 2024 roku wynosi:

  • 674 zł na osobę w rodzinie;
  • 764 zł na osobę w rodzinie, w której jest dziecko z niepełnosprawnością.

Niestety kryterium dochodowe nie jest waloryzowane już od kilku lat, co z kolei ma negatywny wpływ na dostępność zasiłku rodzinnego. Wraz z rosnącą inflacją coraz mniej rodzin spełnia kryterium dochodowe i nie może ubiegać się o świadczenie. Takie rodziny nie tracą automatycznie prawa do zasiłku rodzinnego. Od 2016 roku obowiązuje bowiem tzw. mechanizm „złotówka za złotówkę”. Polega on na tym, że rodzina, która przekroczy kryterium dochodowe, otrzyma zasiłek rodzinny w wysokości proporcjonalnie mniejszej do wysokości przekroczenia.

Mechanizm „złotówka za złotówkę” dotyczy zarówno zasiłku rodzinnego, jak i dodatków do zasiłku rodzinnego. Mechanizm ten obowiązuje, jeżeli dochód rodziny przekracza kwotę kryterium dochodowego o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym.

Dodatki do zasiłków rodzinnych

Dodatki do zasiłku rodzinnego to ważny instrument wsparcia dla rodzin z dziećmi. Dzięki nim mogą one pokryć część wydatków związanych z wychowaniem dzieci, takich jak koszty utrzymania dziecka, koszty edukacji i rehabilitacji dziecka z niepełnosprawnością. Niektóre dodatki są jednorazowe, ale są też takie, które przysługują okresowo.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Jest to dodatek, który ma na celu pokrycie kosztów związanych z narodzinami dziecka, takich jak zakup wyprawki czy koszty opieki nad dzieckiem. Jest on wypłacany jednorazowo, zaraz po urodzeniu dziecka i wynosi 1000 zł. Dodatek ten przysługuje niezależnie od kryterium dochodowego. Ponadto dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka przysługuje na dziecko urodzone lub przyjęte na wychowanie przed ukończeniem 18. roku życia, bez względu na to, czy rodzina pobiera zasiłek rodzinny.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Jest to dodatek, który ma na celu wsparcie rodzin z większą liczbą dzieci. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95 zł miesięcznie na trzecie i kolejne dziecko w rodzinie niezależnie od dochodu rodziny. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej jest wypłacany co miesiąc, razem z zasiłkiem rodzinnym.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Przysługuje na dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia, jeśli jego matka lub ojciec nie żyje lub przebywa na urlopie wychowawczym. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka wynosi 193 zł miesięcznie, nie więcej jednak niż 386 zł miesięcznie na wszystkie dzieci. Przysługuje on na każde dziecko w rodzinie niezależnie od dochodu i jest wypłacany co miesiąc, razem z zasiłkiem rodzinnym.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Przysługuje na dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia, jeśli jego rodzice korzystają z urlopu wychowawczego. Jest to dodatek, który ma na celu wsparcie rodziców w okresie, w którym nie pracują zawodowo. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego wynosi 400 zł miesięcznie i jest wypłacany co miesiąc, nie jest więc świadczeniem jednorazowym.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Przysługuje na dziecko z niepełnosprawnością w wieku do ukończenia 24. roku życia. Jest to dodatek, który ma na celu wsparcie rodzin z dziećmi z niepełnosprawnościami w zakresie kosztów związanych z edukacją i rehabilitacją dziecka. Wynosi 90 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia i 110 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia. Przysługuje on na dziecko, które ma orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego nie stanowi samoistnego świadczenia, a zatem można go otrzymać tylko razem z zasiłkiem rodzinnym. Nie jest świadczeniem jednorazowym, lecz okresowym. 

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Przysługuje na dziecko, które kontynuuje naukę w szkole poza miejscem zamieszkania. Jest to dodatek, który ma na celu wsparcie rodzin w zakresie kosztów związanych z dojazdem dziecka do szkoły. Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania wynosi 69 zł miesięcznie na dziecko (113 zł na dziecko ze stopniem niepełnosprawności) w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej. Nie stanowi samoistnego świadczenia, a zatem można go otrzymać tylko razem z zasiłkiem rodzinnym. Nie jest zatem świadczeniem jednorazowym.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Przysługuje na dziecko w wieku szkolnym. Jest to dodatek, który ma na celu wsparcie rodzin w zakresie kosztów związanych z rozpoczęciem roku szkolnego. Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego wynosi 100 zł na dziecko. Jest on wypłacany raz w roku szkolnym, w wysokości 100 zł na dziecko. Stanowi świadczenie niezależne od zasiłku rodzinnego, ale obowiązuje kryterium dochodowe. 

Zasiłek rodzinny a dodatki do zasiłków – czy jedno wynika drugiego?

Aby otrzymywać dodatki do zasiłku rodzinnego, nie zawsze trzeba też mieć prawo i pobierać zasiłek rodzinny. Dodatki są przyznawane na podstawie odrębnych kryteriów, które nie zawsze pokrywają się z kryteriami dochodowymi zasiłku rodzinnego.

Dodatki, które można otrzymywać bez zasiłku rodzinnego, to:

  • dodatek wychowawczy – przysługuje na dziecko w wieku od 12. do 18. roku życia, bez względu na to, czy rodzina pobiera zasiłek rodzinny;
  • dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka – przysługuje na dziecko urodzone lub przyjęte na wychowanie przed ukończeniem 18. roku życia, bez względu na to, czy rodzina pobiera zasiłek rodzinny;
  • dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – przysługuje na dziecko w wieku szkolnym, bez względu na to, czy rodzina pobiera zasiłek rodzinny;
  • dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole lub szkole wyższej – przysługuje na dziecko w wieku szkolnym lub wyższym, bez względu na to, czy rodzina pobiera zasiłek rodzinny.

Jak wnioskować o dodatki do zasiłków?

Wniosek o dodatki do zasiłków rodzinnych można złożyć w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Można to zrobić osobiście, za pośrednictwem poczty lub przez internet. Nie trzeba składać oddzielnego wniosku na każdy dodatek do zasiłku. Można złożyć jeden wniosek o wszystkie dodatki, o które się ubiega. 

Dodatki do zasiłków rodzinnych - podsumowanie

Dodatki do zasiłku rodzinnego to istotne wsparcie dla rodzin z dziećmi. Świadczenia te mogą pomóc w pokryciu kosztów związanych z wychowaniem i wykształceniem dzieci.

Aby uzyskać dodatki do zasiłku rodzinnego, należy spełnić określone warunki, w tym kryterium dochodowe. Wnioski o dodatki można składać w urzędzie gminy lub miasta, pocztą lub online. Dodatki do zasiłku rodzinnego można podzielić na dwie kategorie: jednorazowe, które przysługują tylko raz, w określonej sytuacji lub okresowe, które przysługują przez określony czas. Niektóre dodatki są zupełnie niezależne od zasiłku rodzinnego i przyznaje się je bez względu na dochody rodziny.