800 plus zastępuje 500 plus - czyli wyższe świadczenie wychowawcze

Świadczenie wychowawcze, czyli tzw. 500 plus zostało wprowadzone w kwietniu 2016 roku w ramach rządowego programu „Rodzina Plus”. Świadczenie to przysługuje rodzicom i opiekunom wychowującym niepełnoletnie dzieci jako wsparcie finansowe na pokrycie potrzeb tych dzieci. Jak od tego roku 800 plus zastępuje 500 plus? Sprawdź!

Prawo do świadczenia wychowawczego

Prawo do otrzymania świadczenia wychowawczego przysługuje następującym podmiotom:

1. matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca, chyba że jest ono umieszczone w pieczy zastępczej, ponieważ wówczas uprawnionymi do świadczenia wychowawczego są odpowiednio rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, albo
2. opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu opiekuna faktycznego, albo
3. opiekunowi prawnemu dziecka, albo
4. dyrektorowi domu pomocy społecznej, albo
5. rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, o których mowa w Ustawie z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Świadczenie wychowawcze przysługuje wskazanym wyżej osobom do dnia ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Zmiana wysokości świadczenia wychowawczego

Dotychczas wysokość świadczenia wychowawczego określona została w Ustawie z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci na kwotę 500 zł miesięcznie na dziecko. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał obowiązek udostępnienia osobie pobierającej świadczenie wychowawcze informacji o wysokości świadczenia wychowawczego na jej profilu informacyjnym. Informacja ta może zostać przesłana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobie pobierającej świadczenie wychowawcze na wskazany we wniosku o ustalenie prawa do tego świadczenia adres poczty elektronicznej lub numer telefonu. Nieodebranie powyższych informacji nie wstrzymuje wypłaty świadczenia wychowawczego.

Należy pamiętać, że wypłata świadczenia wychowawczego w podwyższonej wysokości następuje do 29 lutego 2024 roku z wyrównaniem od 1 stycznia 2024 roku.

Przyznanie prawa do świadczenia wychowawczego za niepełny miesiąc

Prawo do świadczenia wychowawczego jest przyznane na roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca każdego roku do 31 maja następnego roku kalendarzowego.

Bez zmian pozostają zasady wypłacania świadczenia dziecku w przypadku urodzenia dziecka albo ukończenia przez dziecko 18. roku życia za niepełny miesiąc. W takiej sytuacji kwotę świadczenia wychowawczego ustala się, dzieląc jego kwotę przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Przy czym otrzymaną kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 gr w górę. 

Przykład 1. 

Jaką kwotę świadczenia wychowawczego otrzyma po zmianach pani Joanna, która 11 kwietnia 2024 roku urodziła syna, na którego wypłacane ma być świadczenie wychowawcze? W tym przypadku kwotę świadczenia obowiązującego w kwietniu 2024 roku, czyli 800 zł, należy podzielić przez 30, czyli liczbę dni miesiąca. Tak otrzymaną stawkę dzienną trzeba pomnożyć przez liczbę dni miesiąca pozostałych do końca danego miesiąca od dnia narodzin dziecka. 800 : 30 = 26,66 zł; 26,66 × 19 = 506,54 zł. Po zaokrągleniu kwota do wypłaty dla pani Joanny będzie wynosiła 506,60 zł.

Przykład 2. 

Jaką kwotę świadczenia wychowawczego otrzyma po zmianach pani Jadwiga, której córka, na którą wypłacane jest świadczenie wychowawcze, 13 maja 2024 roku osiągnie pełnoletność? W tym przypadku kwotę świadczenia obowiązującego w maju 2024 roku, czyli 800 zł, należy podzielić przez 31, czyli liczbę dni miesiąca. Tak otrzymaną stawkę dzienną trzeba pomnożyć przez liczbę dni od początku miesiąca pozostałych do dnia poprzedzającego dzień urodzin. 800 : 31 = 25,80 zł; 25,80 × 12 = 309,60 zł. Kwota do wypłaty dla pani Jadwigi będzie wynosiła 309,60 zł.

Opieka naprzemienna a wysokość świadczenia wychowawczego

Podobnie nie ulega zmianom wypłata świadczenia wychowawczego w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach. W tym przypadku kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty świadczenia wychowawczego przysługującego za dany miesiąc. 

Przykład 3. 

Jaką kwotę świadczenia wychowawczego po zmianach otrzymają pani Irena i pan Łukasz sprawujący opiekę naprzemienną nad małoletnim synem Jakubem? W takim przypadku każdy z rodziców otrzyma miesięcznie świadczenie wychowawcze w kwocie 400 zł.

Przykład 4. 

Jaką kwotę świadczenia wychowawczego otrzymają po zmianach pani Jadwiga i pan Janusz sprawujący opiekę naprzemienną nad córką, na którą wypłacane jest świadczenie wychowawcze, która 13 maja 2024 roku osiągnie pełnoletność? W tym przypadku kwotę świadczenia obowiązującego w maju 2024 roku, czyli 800 zł, należy podzielić przez 31, czyli liczbę dni miesiąca. Tak otrzymaną stawkę dzienną trzeba pomnożyć przez liczbę dni od początku miesiąca pozostałych do dnia poprzedzającego dzień urodzin. 800 : 31 = 25,80 zł; 25,80 × 12 = 309,60 zł. Tak otrzymaną kwotę należy podzielić po połowie 309,60 zł : 2 =  154,80 zł. Kwota do wypłaty zarówno dla pani Jadwigi, jak i dla pana Janusza będzie wynosiła 154,80 zł.

Forma wypłaty świadczenia wychowawczego

Należy mieć świadomość, że wypłata świadczenia wychowawczego może mieć formę inną niż pieniężna. Świadczenie wychowawcze może przybrać formę rzeczową lub formę opłacania usług, jeśli osoba do niego uprawniona marnotrawi wypłacane jej świadczenie wychowawcze lub wydatkuje je niezgodnie z celem. W takiej sytuacji należne świadczenie może być w całości lub w części przekazywane odpowiednio przez kierownika ośrodka pomocy społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług. 

Świadczenie wychowawcze dla dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych

Dzieci umieszczone w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego, placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu interwencyjnego, placówkach opiekuńczo- -wychowawczych typu specjalistyczno-terapeutycznego, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych albo interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych również otrzymują świadczenie wychowawcze. 

W przypadku takich osób świadczenie wychowawcze przeznacza się w szczególności na rozwój zainteresowań oraz zwiększanie szans edukacyjnych i rozwojowych lub gromadzi jako oszczędności. O dysponowaniu zgromadzonymi oszczędnościami pochodzącymi ze świadczenia wychowawczego w przypadku powrotu dziecka do rodziny biologicznej rozstrzyga sąd. 

Wypłata świadczenia wychowawczego

Obecnie to Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi postępowanie w sprawie świadczenia wychowawczego oraz je wypłaca. 

Wniosek o świadczenie wychowawcze i dokumenty składa się co roku, aby otrzymywać je w kolejnym okresie świadczeniowym. Wniosek o świadczenie wychowawcze na kolejny okres można składać elektronicznie od 1 lutego każdego roku do 30 czerwca każdego roku. Złożenie wniosku w tym czasie gwarantuje skorzystanie ze świadczenia wychowawczego od początku okresu świadczeniowego, który rozpoczyna się 1 czerwca. Wniosek o świadczenie wychowawcze na dany rok świadczeniowy można złożyć także po 30 czerwca. Jednak w tym wypadku świadczenie obejmie miesiąc złożenia wniosku i kolejne miesiące, do końca trwania tego okresu świadczeniowego.

Przykład 5. 

Za jaki okres i w jakiej wysokości otrzyma świadczenie wychowawcze pani Bożena, która 16 czerwca 2023 roku złożyła wniosek o jego wypłatę na córkę Adriannę? Pani Bożena otrzyma świadczenie wychowawcze za okres od 1 czerwca 2023 roku do 31 maja 2024 roku. Za okres od 1 czerwca do 31 grudnia 2023 roku będzie to kwota 500 zł miesięcznie, a za okres od stycznia do maja 2024 roku będzie to kwota 800 zł. 

Przykład 6. 

Za jaki okres i w jakiej wysokości otrzyma świadczenie wychowawcze pani Marlena, która 17 października 2023 roku złożyła wniosek o jego wypłatę na syna Michała? Pani Marlena otrzyma świadczenie wychowawcze za okres od 1 października 2023 roku do 31 maja 2024 roku. Za okres od 1 października do 31 grudnia 2023 roku będzie to kwota 500 zł miesięcznie, a za okres od stycznia do maja 2024 roku będzie to kwota 800 zł. 

W sprawie przyznania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wychowawczego nie ma wymogu wydania decyzji. Decyzję wydaje się w sprawach odmowy przyznania świadczenia wychowawczego, uchylenia lub zmiany prawa do tego świadczenia oraz jego nienależnego pobrania.

800 plus zastępuje 500 plus - podsumowanie

Podsumowując, wyższa kwota świadczenia wychowawczego nie wymaga, aby uprawnieni podejmowali działania o jego przyznanie. Wypłata wyższego świadczenia odbywa się z mocy prawa. Do grudnia 2023 roku jest ono wypłacane w dotychczasowej kwocie 500 zł, a od stycznia 2024 roku jest wypłacane w wyższej kwocie, czyli 800 zł miesięcznie.