Świadczenie 800 plus dla dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych
Świadczenie wychowawcze przysługuje poza wyjątkami na dzieci do ukończenia przez nie 18. roku życia. Czasem sytuacja małoletniego wymaga umieszczenia go w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Takie dziecko również jest uprawnione do otrzymywania świadczenia wychowawczego. Czy świadczenie 800 plus dla dzieci w placówkach opiekuńczych jest również przyznawane?
Kiedy, komu i w jakiej wysokości przysługuje świadczenie wychowawcze?
Świadczenie wychowawcze przysługuje rodzicom i opiekunom wychowującym niepełnoletnie dzieci jako wsparcie finansowe na pokrycie potrzeb tych dzieci.
Prawo do otrzymania świadczenia wychowawczego przysługuje następującym podmiotom:
- matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca, chyba że jest ono umieszczone w pieczy zastępczej, ponieważ wówczas uprawnionymi do świadczenia wychowawczego są odpowiednio rodzina zastępcza, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, albo
- opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu opiekuna faktycznego, albo
- opiekunowi prawnemu dziecka, albo
- dyrektorowi domu pomocy społecznej, albo
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, o których mowa w Ustawie z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie przysługiwało w następujących sytuacjach:
- dziecko, na które miałoby być wypłacane świadczenie, pozostaje w związku małżeńskim;
- dziecko, na które miałoby być wypłacane świadczenie, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
- pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko;
- członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Instytucją zapewniającą całodobowe nieodpłatne utrzymanie jest:
- młodzieżowy ośrodek wychowawczy,
- schronisko dla nieletnich,
- zakład poprawczy,
- areszt śledczy,
- zakład karny,
- szkoła wojskowa,
- inna szkoła zapewniająca nieodpłatnie całodobowe utrzymanie.
Przykład 1.
Czy świadczenie wychowawcze będzie mogło być wypłacane, jeśli małoletni Julian został umieszczony w zakładzie poprawczym, gdzie zapewnione ma całodobowe nieodpłatne utrzymanie? W tym przypadku świadczenie wychowawcze nie będzie przysługiwało.
Umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej a wypłata świadczenia wychowawczego
Uprawnionymi do świadczenia wychowawczego są także dzieci umieszczone:
- w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego,
- placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu interwencyjnego,
- placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu specjalistyczno-terapeutycznego,
- regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych,
- interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych.
O dysponowaniu zgromadzonymi oszczędnościami pochodzącymi ze świadczenia wychowawczego w przypadku powrotu dziecka do rodziny biologicznej rozstrzyga sąd.
Okresy świadczeniowe
Prawo do świadczenia wychowawczego jest przyznane na roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca każdego roku do 31 maja następnego roku kalendarzowego.
Bez zmian pozostają zasady wypłacania świadczenia dziecku w przypadku urodzenia dziecka albo ukończenia przez dziecko 18. roku życia za niepełny miesiąc. W takiej sytuacji kwotę świadczenia wychowawczego ustala się, dzieląc jego kwotę przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Przy czym otrzymaną kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 gr w górę.
Wypłata świadczenia wychowawczego dla dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo-wychowawczej
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze na dziecko umieszczone w placówce opiekuńczej konieczne jest złożenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku SW-D przez dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego czy domu pomocy społecznej.
Wniosek ten można złożyć tylko elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych PUE ZUS.
Dyrektor placówki może upoważnić inną osobę do złożenia wniosku o świadczenie wychowawcze w jego imieniu na małoletnich umieszczonych w placówce.
Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
- zaświadczenie z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie albo od innego organizatora pieczy zastępczej, które potwierdza umieszczenie dziecka w pieczy w placówce opiekuńczo-wychowawczej, w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
- upoważnienie do złożenia wniosku od dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej, jeśli zostało udzielone.
We wniosku wskazuje się następujące dane:
określenie wnioskodawcy w tym:
- dane dyrektora,
- dane placówki,
- adres placówki;
rachunek bankowy, na jaki ma być wypłacane świadczenie;
dane dziecka lub dzieci obejmujące:
- PESEL, a w przypadku gdy dziecko nie ma nadanego numeru PESEL, rodzaj dokumentu oraz jego serię i numer,
- datę urodzenia,
- imię lub imiona i nazwisko,
- stan cywilny,
- obywatelstwo;
oświadczenia co do zapoznania się z pouczeniami i oświadczeniami oraz klauzulą RODO obejmujące:
- oświadczenie o zapoznaniu się z treścią pouczenia,
- oświadczenie o prawdziwości danych podanych we wniosku,
- oświadczenie co do tego, że dziecko, na które składany jest wniosek, nie przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, tj. młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie,
- oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia,
- oświadczenie, że dziecko, na które składany jest wniosek, nie pozostaje w związku małżeńskim,
- oświadczenie, że pełnoletnie dziecko, na które składany jest wniosek, nie jest uprawnione do świadczenia wychowawczego na własne dziecko.
ZUS wymaga, aby w przypadku gdy dziecko nie ma nadanego numeru PESEL, dołączyć do wniosku jego akt urodzenia. A jeśli akt urodzenia został wystawiony w innym państwie niż UE/EFTA albo w Wielkiej Brytanii, do wniosku konieczne jest dołączenie tłumaczenia uwierzytelnionego aktu urodzenia na język polski.
Do wniosku należy załączyć wspomniane wcześniej załączniki.
Wniosek musi zostać także odpowiednio podpisany. Można go podpisać za pomocą:
- profilu PUE,
- kwalifikowanego podpisu elektronicznego,
- profilu zaufanego (PZ ePUAP),
- podpisu osobistego (e-dowodu).
W przypadku wybrania wariantu obejmującego podpis profilem PUE nie trzeba podawać żadnych dodatkowych danych. Wystarczające jest to, że wnioskodawca jest zalogowany do profilu PUE ZUS.
Podpis kwalifikowany mają jedynie wybrane podmioty, ponieważ jest to usługa płatna. Jeśli wnioskodawca, w tym przypadku dyrektor placówki lub osoba przez niego upoważniona, ma taki podpis w okresie ważności certyfikatu podpisu kwalifikowanego, może podpisać wniosek w ten sposób.
Wniosek można podpisać profilem zaufanym, który jest bezpłatny. Nie każdy ma taki profil, ale może go założyć i następnie potwierdzić swoją tożsamość za pośrednictwem:
- bankowości elektronicznej,
- e-dowodu,
- podczas rozmowy wideo z urzędnikiem,
- osobiście w placówce ZUS-u,
- w urzędzie miasta lub gminy.
Podpis osobisty to zaawansowany podpis elektroniczny. Certyfikat podpisu osobistego zawiera imię (imiona), nazwisko, obywatelstwo oraz numer PESEL. Podpis osobisty znajdzie się w dowodzie osobistym, jeżeli przy składaniu wniosku o wydanie dowodu wnioskodawca wyrazi na to zgodę. W relacjach z podmiotami publicznymi podpis osobisty wywołuje taki sam skutek prawny jak podpis własnoręczny. Aby podpisać wniosek w ten sposób, konieczne jest posiadanie czytnika NFC do e-dowodu oraz zainstalowanie na komputerze odpowiedniego oprogramowania.
Świadczenie 800 plus dla dzieci w placówkach opiekuńczych - podsumowanie
Podsumowując, świadczenie wychowawcze nie przepada w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Powinno ono być przeznaczane na jego potrzeby lub gromadzone jako jego oszczędności.