Poradnik Pracownika

Rezygnacja z PPK w 2024 – jakich formalności powinien dopełnić pracownik?

Od 2021 roku firmy zatrudniające pracowników muszą podpisać umowy o prowadzenie i zarządzanie PPK. Pracownicze Plany Kapitałowe mają wspomóc pracowników w oszczędzaniu środków na emeryturę. Wiele osób ma jednak obawy przed przystąpieniem do tego programu. Rezygnacja z PPK powinna zostać złożona na piśmie.

Co da pracownikowi oszczędzanie w ramach PPK

Nie jest tajemnicą, że emerytury wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są niewysokie. Prognozy OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) dotyczące tzw. „wskaźnika zastąpienia” pokazują, że młode osoby, które obecnie zaczynają swoją karierę zawodową, będą mogły liczyć jedynie na ⅓ wartości swojej pensji. Jest to bardzo niepokojąca perspektywa, która przyczyniła się do uruchomienia programu wspomagającego gromadzenie środków na zabezpieczenie bytu po zaprzestaniu aktywności zawodowej. Obowiązek tworzenia systemu PPK dla pracowników spoczywa na pracodawcy wspieranym także przez państwo.

Po wdrożeniu u pracodawcy Pracowniczych Planów Kapitałowych programem automatycznie zostaną objęci pracownicy pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, pod warunkiem że nie złożyli deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Na wniosek do programu mogą przystąpić osoby w wieku od 55 do 70 lat. Nie mogą z niego skorzystać zatrudnieni powyżej 70. roku życia.

Wpłaty na konta uczestników programów będą pochodziły z trzech źródeł, czyli od:

  • pracownika,
  • pracodawcy,
  • państwa.

Składki pracownika i pracodawcy zostaną naliczone od wynagrodzenia odpowiednio w wysokości 2% i 1,5%. Są to wpłaty obowiązkowe. Oprócz tego strony mogą się zdecydować na przekazanie dodatkowych środków: pracownik do 2%, a pracodawca do 2,5%. Wpłaty od państwa będą pochodziły z Funduszu Pracy – uczestnik może liczyć na wpłatę powitalną w wysokości 250 zł (ma ona charakter jednorazowy) oraz dopłaty roczne w kwocie 240 zł. Oba te bonusy można otrzymać wyłącznie po spełnieniu odpowiednich warunków.

Formalności związane z rezygnacją z PPK

Jak już wspomniano, niektóre grupy pracowników zostaną objęte programem oszczędzania automatycznie. Nie oznacza to jednak, że rezygnacja z PPK nie jest możliwa.

Pracownik, który nie chce skorzystać z programu oszczędzania na przyszłą emeryturę, powinien złożyć taką dyspozycję u pracodawcy. Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat na PPK powinna mieć formę pisemną.

Wzór deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK

Do pobrania:

pdf
Rezygnacja z PPK.pdf druk do ręcznego wypełnienia

Pracownik może złożyć ten dokument w dowolnym momencie – zarówno przed wdrożeniem przez pracodawcę programu w firmie, jak i już po przystąpieniu. Zakład pracy jest zobligowany do przekazania instytucji finansowej informacji o odstąpieniu od PPK przez zatrudnionego w ciągu 7 dni. W miesiącu złożenia przez pracownika dyspozycji z jego wynagrodzenia nie powinny zostać pobrane składki.

Przykład 1.

Pracownik złożył deklarację o rezygnacji z udziału w PPK 17 stycznia. Pracodawca musi przekazać tę informację do instytucji finansowej maksymalnie 24 stycznia. Przy naliczaniu wynagrodzenia za październik nie powinny już zostać pobrane składki.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że dyspozycja o rezygnacji z oszczędzania jest ważna tylko przez 4 lata. Pracodawca jest zobligowany do poinformowania pracownika o fakcie zakończenia tego okresu w terminie do końca lutego danego roku. Jeśli uczestnik w dalszym ciągu nie będzie chciał skorzystać z programu, powinien ponownie złożyć deklarację o rezygnacji. Dokładnie wyjaśnione to zostało w art. 23 ust. 5–6 ustawy o PPK.

Art. 23 ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych:
Pkt 5. Co 4 lata, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, podmiot zatrudniający informuje uczestnika PPK, który złożył deklarację, o której mowa w ust. 2, o ponownym dokonywaniu wpłat za tego uczestnika zgodnie z ust. 6.
Pkt 6. Co 4 lata, od dnia 1 kwietnia, podmiot zatrudniający dokonuje wpłat za uczestnika PPK, o którym mowa w ust. 2, chyba że uczestnik PPK ponownie zrezygnuje z dokonywania wpłat do PPK, składając podmiotowi zatrudniającemu deklarację, o której mowa w ust. 2. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

W razie zmiany pracodawcy pracownik, który nie chce korzystać z PPK (a jest objęty programem automatycznie ze względu na wiek), musi pamiętać o złożeniu deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat każdorazowo w nowym zakładzie pracy.

Ponowne autozapisy do PPK mają miejsce co 4 lata - ostatni odbył się w 2023 roku. Pracodawca zobowiązany był zatem od 1 kwietnia, dokonywać wpłat do PPK za wszystkie osoby, które wcześniej złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, chyba, że osoby te ponownie zrezygnowały z dokonywania wpłat do PPK.

Jak wypełnić deklarację rezygnacji z PPK w 2024 roku?

Wzór deklaracji o odstąpieniu od dokonywania wpłat na PPK jest bardzo prosty w wypełnieniu. Konieczne jest uzupełnienie w nim zaledwie:

  1. danych uczestnika PPK;
  2. nazwy zakładu pracy;
  3. oświadczenia o rezygnacji z PPK i świadomości konsekwencji z tym związanych;
  4. daty i podpisu uczestnika PPK;
  5. daty złożenia dokumentu pracodawcy.

W części dotyczącej składania oświadczeń przez pracownika musi znaleźć się jego odręczny podpis. Tylko wtedy rezygnacja z PPK będzie skuteczna.

Pracownik, który zrezygnuje z gromadzenia środków na emeryturę w ramach PPK, w każdej chwili może ponownie przystąpić do programu. Aby rozpocząć oszczędzanie, musi złożyć u pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat na PPK.

Jakie skutki niesie za sobą rezygnacja z PPK?

Wiele osób z obawy przed zagarnięciem zgromadzonych na rachunku środków przez państwo, tak jak stało się to w przypadku OFE, postanawia wycofać się z programu. Mimo że zamysł tego rozwiązania przedstawia się bardzo korzystnie, większość osób woli odkładać na emeryturę samodzielnie, dokonując wpłat na Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) czy Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), gwarantujące całkowitą prywatność zebranych sum.

Rezygnacja z PPK niesie za sobą konsekwencje w postaci pozbawienia pracownika dodatkowych środków pochodzących od pracodawcy oraz od wpłaty powitalnej i dopłat rocznych państwa.

Ponadto oszczędzanie w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych uprawnia do skorzystania ze zgromadzonych środków w celu pokrycia wkładu własnego przy kredycie na zakup mieszkania lub domu, czy w razie choroby swojej lub osób bliskich. Rezygnacja z PPK jest jednoznaczna z brakiem takiej możliwości.

Rezygnacja z PPK – podsumowanie

Przystąpienie do Pracowniczych Planów Kapitałowych wydaje się dobrym rozwiązaniem, jednak niesie za sobą również pewne ryzyko. Rezygnacja z PPK może nastąpić w dowolnym momencie. Taka decyzja pozbawia jednak pracownika dodatkowych środków pochodzących od pracodawcy i od państwa.