Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe to system gromadzenia oszczędności przeznaczenia emerytalnego dla pracowników podlegających ubezpieczeniom emerytalno-rentowym. W myśl ustawy o PPK oszczędności zgromadzone na koncie uczestnika są jego własnością prywatną i podlegają dziedziczeniu. Na jakich zasadach przebiega dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK w przypadku śmierci uczestnika? Podpowiadamy w artykule!

Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK w przypadku śmierci uczestnika

Środki zgromadzone przez uczestnika PPK po jego śmierci podlegają dziedziczeniu. Osobą lub osobami dziedziczącymi zgromadzone przez zmarłego środki są osoby wskazane przez niego w dyspozycji lub w przypadku gdy uczestnik nie wydał dyspozycji, spadkobiercy. 

Środki mogą zostać przekazane osobom upoważnionym lub spadkobiercom w formie:

• wypłaty transferowej na konto PPK, PPE lub IKE;
• przekazu pieniężnego.

Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK na zasadach określonych w ustawie o Pracowniczych Planach Kapitałowych

Uczestnik PPK ma możliwość wskazania osoby lub osób upoważnionych do środków zgromadzonych przez niego na koncie w PPK po jego śmierci. W tym celu powinien złożyć pisemne oświadczenie w instytucji finansowej, która zarządza środkami na jego rachunku PPK.

Uczestnik PPK może w każdej chwili dowolnie zmodyfikować listę osób upoważnionych poprzez zgłoszenie nowych lub odwołanie wcześniej wskazanych osób, zmianę udziałów w środkach uprawnionych osób oraz rezygnację ze wskazywania osób upoważnionych poprzez odwołanie wszystkich wskazanych w dyspozycji osób.

Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK po śmierci uczestnika pozostającego w związku małżeńskim 

W przypadku, gdy uczestnik PPK w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, połowa środków zgromadzonych na jego rachunku zostanie odziedziczona przez jego małżonka, w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej.

Aby otrzymać środki zgromadzone przez zmarłego na koncie w PPK, małżonek powinien przedstawić odpisu aktu zgonu, aktu małżeństwa oraz oświadczenie w postaci papierowej o stosunkach majątkowych, które istniały między nim a zmarłym uczestnikiem PPK.

Pozostałe środki zgromadzone na rachunku uczestnika PPK są przekazywane osobom wskazanym przez niego w dyspozycji. Jeśli uczestnik PPK nie wydał dyspozycji w sprawie osób uprawnionych, pozostała część środków zostanie włączona do spadku po zmarłym i będzie podlegać dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

Przykład 1. 

Uczestnik PPK pozostający w związku małżeńskim zmarł przed ukończeniem 60. roku życia. W dyspozycji wskazał dwie osoby uprawnione do środków zgromadzonych przez niego w PPK. Kto i w jakiej wysokości odziedziczy w tym przypadku środki zgromadzone przez zmarłego uczestnika?

Jeżeli uczestnik pozostawał w związku małżeńskim w chwili śmierci oraz wskazał dwie osoby w dyspozycji bez oznaczenia ich procentowego udziału, wówczas:

• małżonka odziedziczy 50% środków zgromadzonych przez niego w PPK,
• każda z osób wskazanych w dyspozycji odziedziczy po 25% środków zgromadzonych przez tego uczestnika.

Przykład 2.

Uczestnik PPK pozostający w związku małżeńskim zmarł przed ukończeniem 60. roku życia i nie wskazał w dyspozycji żadnej osoby uprawnionej do otrzymania zgromadzonych przez niego środków w razie śmierci. Kto i w jakiej wysokości odziedziczy w tym przypadku środki zgromadzone przez zmarłego uczestnika?

Jeśli uczestnik pozostawał w związku małżeńskim w chwili śmierci i nie wskazał w dyspozycji żadnej osoby uprawnionej do jego środków, wówczas:

• małżonka odziedziczy 50% środków zgromadzonych przez niego w PPK,
• 50% środków trafi do masy spadkowej i będzie podlegać dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK po śmierci uczestnika niepozostającego w związku małżeńskim

Środki zgromadzone na koncie uczestnika PPK, który w chwili śmierci nie pozostawał w związku małżeńskim, zostaną przekazane osobom upoważnionym w dyspozycji, a w przypadku braku wydania dyspozycji będą podlegać dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

Przykład 3.

Uczestnik PPK niepozostający w związku małżeńskim zmarł przed ukończeniem 60. roku życia. W dyspozycji wskazał cztery osoby uprawnione do jego środków w razie śmierci ze wskazaniem ich procentowego udziału w tych środkach, według których:

• jedna z osób otrzyma 40% środków;
• jedna z osób otrzyma 10% środków,
• dwie osoby uzyskają po 25% środków.

W związku z tym, że uczestnik nie pozostawał w związku małżeńskim w chwili śmierci, całość środków zostanie rozdzielona i wydana poszczególnym osobom według procentowego zapisu w dyspozycji.

Pracownicze Plany Kapitałowe mają za zadanie zmobilizować pracowników do dodatkowego gromadzenia środków na emeryturę. Niewątpliwą zaletą tego systemu oszczędzania jest możliwość dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK przez uczestnika w razie jego śmierci. PPK daje więc możliwość zabezpieczenia finansowego nie tylko własnej osoby, lecz także najbliższych w przypadku śmierci.