Ile wynosi dodatek za pracę w niedzielę?

W ostatnim miesiącu musiałam przyjść do pracy w niedzielę. Czy za ten dzień należy mi się dzień wolny, czy jakaś inna forma rekompensaty? Ile wynosi dodatek za pracę w niedzielę?

Antonina, Żelazno

Zgodnie z art. 151⁹ Kodeksu pracy (dalej jako kp) dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy. Natomiast za pracę w niedzielę i święto uważa się taką, która jest świadczona między godziną 6.00 w tym dniu a godziną 6.00 w dniu następnym, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Kodeks pracy w art. 151¹⁰ precyzuje okoliczności, w których świadczenie pracy w niedziele i święta jest dozwolone.

Dzień wolny czy dodatek za pracę w niedzielę

Jak wynika z art. 151¹¹ Kodeksu pracy pracownikowi, który wykonuje pracę w niedzielę, pracodawca powinien w pierwszej kolejności zapewnić inny dzień wolny od pracy. Obowiązek ten powstaje zarówno w przypadku gdy praca ta była zaplanowana, jak i gdy wynikała z nieplanowanej okoliczności. Zgodnie z przepisami oddanie dnia wolnego powinno nastąpić w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po pracującej niedzieli lub – w przypadku gdy jest to niemożliwe – do końca okresu rozliczeniowego.

Przykład 1.

Pani Karolina jest zatrudniona w podstawowym systemie czasu pracy na pełen etat. Według harmonogramu w niedzielę 9 lipca świadczyła pracę przez 8 godzin. Z tytułu takiej pracy przysługuje jej dzień wolny od pracy wyznaczony w terminie 6 dni poprzedzających lub następujących po przepracowanej niedzieli. Dlatego pracodawca w harmonogramie wyznaczył dzień wolny na 10 lipca.

Co istotne, obowiązek udzielenia dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę nie jest uzależniony od liczby faktycznie przepracowanych w tym dniu godzin.

Przykład 2.

Pani Joanna na polecenie pracodawcy pracowała 2 godziny w niedzielę, która jest dla niej dniem wolnym. Za tę pracę pracodawca udzielił jej całego dnia wolnego od pracy. W rezultacie pani Joanna nie przepracuje pełnego miesięcznego wymiaru czasu pracy, jednak otrzyma pełne wynagrodzenie.

Dzień wolny rekompensuje pracownikowi pracę w niedzielę w granicach dobowej normy czasu pracy. Praca w tym dniu powyżej tej normy jest pracą w godzinach nadliczbowych i powinna zostać pracownikowi zrekompensowana dodatkiem do wynagrodzenia albo dodatkowym czasem wolnym od pracy.

Przykład 3.

Pan Kamil jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy na pełen etat. Na polecenie pracodawcy przez 10 godzin wykonywał pracę w niedzielę. Za pierwsze 8 godzin pracy udzielono mu dodatkowego dnia wolnego. Za pozostałe 2 godziny pracy nadliczbowej wypłacono mu zwykłe wynagrodzenie za pracę, zwiększone o dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Jedynie w sytuacji, gdy okaże się, że do końca okresu rozliczeniowego nie ma możliwości odebrania dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę, pracownikowi należy wypłacić dodatek do wynagrodzenia.

Ile wynosi dodatek za pracę w niedzielę?

Dodatek za pracę w wolną niedzielę wynosi 100% wynagrodzenia. Ustalając go, pracodawca powinien sprecyzować wysokość wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką stałą lub miesięczną. Mówi o tym art. 151 (1) kp. Jest to istotne w przypadku osób wynagradzanych w innym trybie, np. prowizyjnym, ponieważ dodatek ten wynosi wtedy tylko 60% wynagrodzenia, przy czym do jego obliczenia przyjmuje się wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze. Jeżeli pracownik jest wynagradzany stałą – godzinową lub miesięczną – stawką, wówczas wynagrodzenie za jedną godzinę ustala się, dzieląc to wynagrodzenie przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Uzyskaną stawkę mnoży się przez liczbę przepracowanych godzin nadliczbowych.

Przykład 4.

Pan Karol zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzedawcy otrzymuje co miesiąc:

• wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4500 zł brutto,
• stały dodatek stażowy 200 zł brutto.

We wrześniu świadczył pracę w niedzielę przez 8 godzin. Nie było możliwe, aby pracodawca udzielił mu dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego.

W przedstawionej sytuacji pracownik otrzyma za wrzesień dodatek 100% za 8 godzin pracy przypadającej na niedzielę.

4500 zł : 168 godzin (liczba godzin we wrześniu) = 26,79 zł

26,79 zł x 8 godzin x 100% = 214,32 zł

Pracownik za przepracowane godziny nadliczbowe powinien otrzymać dodatek w wysokości 214,32 zł oraz normalne wynagrodzenie. Istotne jest, że dodatku stażowego nie wlicza się do wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania, dlatego też nie należy ujmować go w podstawie dodatku za godziny nadliczbowe.

Podsumowanie

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy za pracę w niedzielę należy otrzymać inny dzień wolny w okresie do 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Jeżeli nie ma takiej możliwości, wówczas dzień wolny za pracę w niedzielę pracownik powinien otrzymać do końca okresu rozliczeniowego, zgodnie z wytycznymi art. 151¹¹ § 2 kp. Pracodawca, udzielając dnia wolnego za pracę w niedzielę, nie ma obowiązku wypłacania dodatkowego wynagrodzenia. Jednakże w sytuacji gdy pracodawca nie ma możliwości udzielenia takiego dnia, powinien wówczas wypłacić dodatek za pracę w niedzielę.