Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Czy wiesz, jakie wydatki można pokryć dodatkiem mieszkaniowym?

Zdarza się tak, że mimo najlepszych chęci czasami trudno podołać wszelkim wydatkom związanym z kosztami utrzymania. Dlatego rozwiązaniem w tym przypadku może się okazać skorzystanie z dodatku mieszkaniowego, który jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez gminę mającym na celu dofinansowanie kosztów ponoszonych w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego. Jakie wydatki można pokryć dodatkiem mieszkaniowym?

W aktualnej sytuacji niewykluczone, że grupa beneficjentów dodatku mieszkaniowego ulegnie powiększeniu.

Kto może ubiegać się o dodatek mieszkaniowy?

Zasady otrzymania dodatku mieszkaniowego uregulowane zostały w Ustawie z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych.

Osobami uprawnionymi do otrzymania dodatku mieszkaniowego po spełnieniu wymaganych do tego kryteriów są:

  • najemcy lokali mieszkalnych, zamieszkujący w tych lokalach;
  • podnajemcy lokali mieszkalnych, zamieszkujący w tych lokalach;
  • osoby mieszkające w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
  • osoby mieszkające w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność;
  • właściciele samodzielnych lokali mieszkalnych;
  • inne osoby posiadające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego, które ponoszą wydatki związane z jego zajmowaniem;
  • osoby zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekujące na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Dodatek mieszkaniowy jest przyznawany przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w drodze decyzji administracyjnej na wniosek złożony przez osobę uprawnioną do dodatku mieszkaniowego. Do wniosku należy załączyć deklarację o dochodach gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku oraz dokumenty potwierdzające wysokość poniesionych w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego.

Dodatku mieszkaniowego nie mogą otrzymać następujące osoby:

  1. przebywające w domu pomocy społecznej;
  2. przebywające w młodzieżowym ośrodku wychowawczym;
  3. przebywające w schronisku dla nieletnich;
  4. przebywające w zakładzie poprawczym;
  5. przebywające w zakładzie karnym;
  6. przebywające w szkole, w tym w szkole wojskowej.

Jakie wydatki można pokryć dodatkiem mieszkaniowym?

Wydatkami poniesionymi przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy są świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego, w tym:

  • czynsz;
  • koszty związane z instalacją i konserwacją instalacji odnawialnych źródeł energii oraz koszty zaciągniętego na te cele kredytu;
  • koszty związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego oraz koszty zaciągniętego na te cele kredytu;
  • koszty związane z realizacją inwestycji, której celem jest zapewnienie dostępności lub jej poprawy osobom ze szczególnymi potrzebami oraz koszty zaciągniętego na te cele kredytu;
  • koszty związane z realizacją przedsięwzięcia rewitalizacyjnego wpisanego na listę planowanych podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub przedsięwzięcia rewitalizacyjnego realizowanego na obszarze rewitalizacji oraz koszty zaciągniętego na te cele kredytu;
  • opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej;
  • zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną;
  • odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego;
  • inne niż wskazane wyżej opłaty za używanie lokalu mieszkalnego;
  • opłaty za energię cieplną;
  • opłaty za wodę;
  • opłaty za ścieki;
  • opłaty za odpady i nieczystości ciekłe;
  • wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału.

Wydatkami poniesionymi przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy nie są wskazane poniżej świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego:

  • wydatki poniesione z tytułu ubezpieczeń;
  • wydatki poniesione z tytułu podatku od nieruchomości;
  • wydatki poniesione z tytułu opłat za wieczyste użytkowanie gruntów;
  • wydatki poniesione z tytułu rocznych opłat przekształceniowych w przypadku przekształcenia użytkowania wieczystego;
  • wydatki poniesione z tytułu opłat za gaz przewodowy, dostarczane do lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) na cele bytowe;
  • wydatki za energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) na cele bytowe.

Zaległości w opłatach eksploatacyjnych poprzedzające złożenie wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie będą uznane za wydatki w sprawie dodatku mieszkaniowego.

Przyznanie dodatku mieszkaniowego

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód przypadający na 1 członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekroczył w gospodarstwie: jednoosobowym 40% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, a w gospodarstwie wieloosobowym 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

Postępowanie w sprawie przyznawania dodatku mieszkaniowego kończy się wydaniem decyzji administracyjnej w terminie 30 dni od daty złożenia poprawnie wypełnionego wniosku wraz z niezbędną dokumentacją.

Decyzja w sprawie przyznania dodatków mieszkaniowych nie ma charakteru uznaniowego i organy administracyjne orzekające w tych sprawach są związane szczegółowymi regulacjami ustawy o dodatkach mieszkaniowych, gdyż dodatek mieszkaniowy przyznawany jest wyłącznie osobom spełniającym warunki dotyczące: kryterium dochodowego, posiadania tytułu prawnego do zajmowanego lokalu mieszkalnego oraz normatywnej powierzchni użytkowej lokalu. Niespełnienie któregokolwiek z tych kryteriów, powoduje odmowę przyznania dodatku mieszkaniowego. 

Od decyzji przysługuje stronie prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Odwołanie nie podlega opłacie skarbowej.

Wypłata dodatku mieszkaniowego

W przypadku przyznania dodatku mieszkaniowego dodatek ten wypłaca się zarządcy budynku albo innej osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny, z góry, w terminie do 10. dnia każdego miesiąca. Gdy o przyznanie dodatku mieszkaniowego występuje właściciel domu jednorodzinnego, dodatek wypłaca się w całości do jego rąk.

W wypadku stwierdzenia, że osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, nie opłaca na bieżąco należności za zajmowany lokal mieszkalny, wypłatę dodatku mieszkaniowego wstrzymuje się do czasu uregulowania zaległości. Jeżeli uregulowanie zaległości nie nastąpi w ciągu 3 miesięcy od dnia wydania decyzji o wstrzymaniu wypłaty dodatku mieszkaniowego, decyzja o przyznaniu tego dodatku wygasa. W wypadku uregulowania należności w terminie 3 miesięcy od dnia wydania decyzji o wstrzymaniu wypłaty dodatku mieszkaniowego dodatek ten wypłaca się za okres, w którym wypłata była wstrzymana.

Kiedy organ odmówi przyznania dodatku mieszkaniowego?

Organ wyda decyzję o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego, gdy po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego ustali, że: 

  • występuje rażąca dysproporcja pomiędzy niskimi dochodami wykazanymi w złożonej do wniosku deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, wskazującym, że jest on w stanie uiszczać wydatki związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego, wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe;
  • faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji załączonej do wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego.

Decyzja o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego może zostać wydana w przypadku braku zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który przeprowadza się w toku postępowania o przyznanie dodatku.

Dodatek mieszkaniowy a pandemia

Należy pamiętać, że za okres stanu zagrożenia epidemiologicznego albo stanu epidemii, ogłoszonych z powodu COVID-19 dodatek mieszkaniowy może zostać przyznany z mocą wsteczną.

Dodatek mieszkaniowy może zostać przyznany z mocą wsteczną wyłącznie w przypadku wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego złożonego nie później niż po upływie 30 dni od dnia zakończenia obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonych z powodu COVID-19.

Dodatek mieszkaniowy przyznaje się z mocą wsteczną, jeżeli osoba uprawniona do dodatku mieszkaniowego we wniosku o przyznanie tego dodatku wskazała okres poprzedzający dzień złożenia tego wniosku jako okres objęty tym wnioskiem.

Wydatki, które mogą być pokryte dodatkiem mieszkaniowym

W praktyce wydatkiem mieszkaniowym mogą być pokryte następujące rodzaje wydatków:

  • w przypadku najemców, podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do używania lokalu: czynsz, opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych;
  • w przypadku członków spółdzielni mieszkaniowych oraz właścicieli mieszkań wykupionych w budynkach spółdzielni mieszkaniowych: opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych;
  • w przypadku właścicieli lokali mieszkalnych, domów jednorodzinnych: opłaty za energię cieplną i wodę dostarczaną do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych;
  • w przypadku zajmujących lokal bez tytułu prawnego i oczekujących na dostarczenie przysługującego im lokalu socjalnego: odszkodowanie za zajmowanie lokum bez tytułu prawnego, opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych.

Ponadto osobie, której przysługuje dodatek mieszkaniowy, a w jej lokalu nie ma centralnego ogrzewania lub ciepłej wody, gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem, przysługuje ryczałt na zakup opału, stanowiący część dodatku mieszkaniowego.