Minimalne wynagrodzenie pracowników medycznych
Ostatnie lata to czas, kiedy pracownicy służby zdrowia zmuszeni byli pracować na pełnych obrotach w związku z epidemią koronawirusa, która obiegła cały świat. Niewiele osób wie o tym, że pracowników podmiotów leczniczych obowiązują odrębne zasady dotyczące ustalania ich wynagrodzenia. Ile wynosi minimalne wynagrodzenie pracowników medycznych?
Minimalne wynagrodzenie pracowników medycznych – regulacje prawne
Ustawa z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych określa sposób ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne oraz pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawody medyczne, zatrudnionych w podmiotach leczniczych, uwzględniając rodzaj wykonywanej pracy oraz sposób osiągania najniższego wynagrodzenia zasadniczego.
Podwyżki w służbie zdrowia w lipcu 2022 roku
Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych do 1 lipca 2022 roku podmiot leczniczy był obowiązany dokonać podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego będącego iloczynem współczynnika pracy określonego dla każdej kategorii pracowników i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym jego ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.
Ustawa nakazywała, aby podwyższanie wynagrodzenia zasadniczego w sposób wskazany powyżej nastąpiło w drodze porozumienia stron uprawnionych w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy. Jeśli w danym podmiocie leczniczym nie działa zakładowa organizacja związkowa, porozumienie powinno zostać zawarte z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów.
Przepisy przewidziały też sytuację, kiedy porozumienie nie zostanie zawarte. W takim przypadku sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego miał być ustalony w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia przez kierownika podmiotu leczniczego, podmiot albo organ, który utworzył podmiot leczniczy w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jednostki budżetowej albo jednostki wojskowej w przypadku podmiotów leczniczych działających w formie jednostek budżetowych i jednostek wojskowych.
Bez względu na to, czy sposób podwyższenia wynagrodzenia został ustalony w drodze porozumienia, czy zarządzenia miał on zapewnić proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia.
Zasady corocznych podwyżek wynagrodzeń w służbie zdrowia
Przepisy przewidują coroczne podwyżki w służbie zdrowia. Podwyżki pracowników medycznych i niemedycznych mają być dokonywane corocznie 1 lipca w ten sposób, że podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego dla danej kategorii pracowników wskazanego w ustawie i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym jego ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.
Podobnie jak to miało miejsce w ubiegłym roku, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego w sposób wskazany powyżej powinien nastąpić w drodze porozumienia stron uprawnionych w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy. Jeśli w danym podmiocie leczniczym nie działa zakładowa organizacja związkowa, porozumienie powinno zostać zawarte z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów.
W przypadku, kiedy porozumienie nie zostanie zawarte w wyznaczonym terminie, tj. do 31 maja każdego roku, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustalony zostanie w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia przez kierownika podmiotu leczniczego lub podmiot albo organ, który utworzył podmiot leczniczy w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jednostki budżetowej albo jednostki wojskowej w przypadku podmiotów leczniczych działających w formie jednostek budżetowych i jednostek wojskowych.
Wyjątek od powyższych reguł dotyczących ustalania wynagrodzeń dotyczy stażystów i rezydentów, których wynagrodzenia zasadnicze określa Minister właściwy do spraw zdrowia na podstawie Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W przypadku lekarzy stażystów i rezydentów ustawa również przewiduje podwyższenie ich wynagrodzenia zasadniczego do poziomu najniższego wynagrodzenia zasadniczego ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego dla danej kategorii pracowników wskazanego w ustawie i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.
Wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie może być niższe niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób wskazany wyżej od 2 lipca każdego roku.
Współczynniki pracy dla poszczególnych grup pracowników
Jak zostało wcześniej wskazane, ustawa o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych określa współczynniki pracy dla grupy zawodowych pracowników medycznych i niemedycznych według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku. Współczynniki te są stałe i przedstawiają się w następujący sposób:
współczynnik pracy dla lekarza albo lekarza dentysty ze specjalizacją wynosi – 1,45;
współczynnik pracy dla farmaceuty, fizjoterapeuty, diagnosty laboratoryjnego, psychologa klinicznego, innego pracownika wykonującego zawód medyczny z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położnej z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia wynosi – 1,29;
współczynnik pracy dla lekarza albo lekarza dentysty, bez specjalizacji wynosi - 1,19;
współczynnik pracy dla stażysty wynosi – 0,95;
współczynnik pracy dla farmaceuty, fizjoterapeuty, diagnosty laboratoryjnego, pielęgniarki, położnej, technik elektroradiologa, psychologa, innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony wyżej z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim, pielęgniarki, położnej z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją, albo pielęgniarki, położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją wynosi – 1,02;
współczynnik pracy dla fizjoterapeuty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, technika elektroradiologa, innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony wyżej wyższym wykształceniem na poziomie studiów I stopnia; fizjoterapeuty, ratownika medycznego, technika analityki medycznej, technika elektroradiologa z wymaganym średnim wykształceniem albo pielęgniarki, albo położnej z wymaganym średnim wykształceniem, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia wynosi – 0,94;
współczynnik pracy dla innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony powyżej z wymaganym średnim wykształceniem oraz opiekuna medycznego wynosi – 0,86;
współczynnik pracy dla pracownika działalności podstawowej, innej niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem wyższym wynosi – 1;
współczynnik pracy dla pracownika działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem średnim (m.in. statystyk medyczny, rejestratorka medyczna, sekretarka medyczna) wynosi – 0,78;
współczynnik pracy dla pracownika działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem poniżej średniego (m.in. sanitariusz – noszowy, salowa, fasowaczka, pomoc laboratoryjna, pomoc apteczna) wynosi – 0,65.
Wysokość wynagrodzenia po podwyżkach w 2023 roku
Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 lutego 2023 roku przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2022 roku wyniosło 6346,15 zł.
W 2023 roku wysokość wynagrodzeń wymienionych powyżej grup pracowników podmiotów medycznych będzie wynosić:
w przypadku lekarza albo lekarza dentysty ze specjalizacją – 9201,91 zł;
w przypadku farmaceuty, fizjoterapeuty, diagnosty laboratoryjnego, psychologa klinicznego, innego pracownika wykonującego zawód medyczny z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położnej z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia – 8186,53 zł;
w przypadku lekarza albo lekarza dentysty, bez specjalizacji – 7551,91 zł;
w przypadku stażysty – 6028,84 zł;
w przypadku farmaceuty, fizjoterapeuty, diagnosty laboratoryjnego, pielęgniarki, położnej, technika elektroradiologa, psychologa, innego pracownika wykonującego zawód medyczny z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim, pielęgniarki, położnej z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją, albo pielęgniarki, położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją – 6473,07 zł;
w przypadku fizjoterapeuty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, technika elektroradiologa, innego pracownika wykonującego zawód medyczny z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie studiów I stopnia, fizjoterapeuty, ratownika medycznego, technika analityki medycznej, technika elektroradiologa z wymaganym średnim wykształceniem albo pielęgniarki, albo położnej z wymaganym średnim wykształceniem, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia - 5965,38 zł;
w przypadku innego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony powyżej z wymaganym średnim wykształceniem oraz opiekuna medycznego - 5457,68 zł;
w przypadku pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem wyższym – 6346,15 zł;
w przypadku pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem średnim – 4949,99 zł;
w przypadku pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny z wymaganym wykształceniem poniżej średniego - 4124,99 zł.
Przykład 1.
Jakie wynagrodzenie brutto po podwyżkach od lipca 2023 roku otrzyma sekretarka medyczna z ukończonymi studiami licencjackimi? Otrzyma ona wynagrodzenie brutto wynoszące 6346,15 zł.
Przykład 2.
Jakie wynagrodzenie brutto po podwyżkach od lipca 2023 roku otrzyma sekretarka medyczna z ukończonymi studiami magisterskimi? Otrzyma ona wynagrodzenie brutto wynoszące 6346,15 zł.
Przykład 3.
Jakie wynagrodzenie brutto po podwyżkach od lipca 2023 roku otrzyma salowa z wykształceniem podstawowym? Otrzyma ona wynagrodzenie brutto wynoszące 4124,99 zł.
Podsumowanie
Jak widać, pracownicy podmiotów medycznych mają zagwarantowane coroczne podwyżki. Ich wynagrodzenie znacząco odbiega od pracowników innych branż, w których przypadku do podwyżek dochodzi na skutek wzrostu minimalnego wynagrodzenia.