Poradnik Pracownika

Pierwszy dzień w nowej pracy - jakie informacje powinien otrzymać pracownik?

Pierwszy dzień w nowej pracy może być dla nas stresujący. Jednakże jest to dzień ważny, ponieważ to wtedy poruszane są najistotniejsze kwestie dotyczące tego, jak będzie wyglądało zatrudnienie i czego można się spodziewać. Jakie informacje powinieneś otrzymać? Przeczytaj!

Szkolenie BHP i badania lekarskie

Przed podjęciem się jakichkolwiek zadań w nowym miejscu pracy kandydat na dane stanowisko musi odbyć badania u lekarza medycyny pracy. Służy to potwierdzeniu, czy stan zdrowia danej osoby pozwala na wykonywanie obowiązków w określonych warunkach. Jeżeli pracownik otrzyma stosowne orzeczenie, dopiero wtedy może podjąć zatrudnienie. W niektórych przypadkach ważne będzie również orzeczenie od byłego pracodawcy – warunki, jakie powinny zostać spełnione, aby tak było, są następujące:

  • nie minęło 30 dni od dnia zakończenia poprzedniego zatrudnienia;
  • pracownik przedstawi aktualne orzeczenie lekarskie razem ze skierowaniem na badania, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie lekarskie;
  • pracodawca uzna, że warunki pracy opisane w skierowaniu na badania lekarskie są zgodne z warunkami proponowanymi;
  • pracownik nie będzie wykonywał prac szczególnie niebezpiecznych.

Przed rozpoczęciem pracy każdy z pracowników powinien przejść również szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instruktaż stanowiskowy. Konieczne jest, aby pracownik znał zagrożenia, jakie może napotkać podczas wykonywania swojej pracy.

Pierwszy dzień w nowej pracy a podpisanie umowy

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownik przed podjęciem pracy musi otrzymać w formie pisemnej potwierdzenie warunków wcześniej zawartej umowy. W razie braku takiego potwierdzenia przed dopuszczeniem pracownika do pracy na pracodawcę może zostać nałożona kara grzywny.

Art. 29 § 2 Kodeksu pracy

Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Jakie informacje powinieneś otrzymać w pierwszym tygodniu pracy?

W myśl art. 29 § 3 Kodeksu pracy pracownik w ciągu 7 dni od rozpoczęcia pracy powinien otrzymać kluczowe informacje związane z jego zatrudnieniem. Obecnie przepisy wymieniają ich niewiele, jednak zmieni się to po nowelizacji związanej z dostosowaniem polskich przepisów do unijnych dyrektyw.

Dobowa i tygodniowa norma czasu pracy

W Kodeksie pracy jest wprost wskazana informacja dotycząca podstawowej normy czasu pracy pracownika. Zgodnie z art. 129 § 1 kp czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Pracodawca powinien również określić, w jakich godzinach występuje pora nocna.

Termin wypłaty wynagrodzenia

Pracodawca musi wskazać pracownikowi częstotliwość wypłat oraz dokładny termin, w jakim pracownik otrzyma wynagrodzenie. Wypłatę wynagrodzenia za przepracowanie danego miesiąca zatrudniony powinien dostać w terminie nie późniejszym niż 10. dnia następnego miesiąca kalendarzowego, przy czym musi to być konkretny dzień. Pracodawca nie może wskazać zakresu daty, do jakiej nastąpi wypłata. Co ważne, jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie pracodawca ma obowiązek wypłacić w ostatnim dniu roboczym przed upływem wspomnianego terminu. Domyślnie wynagrodzenie powinno zostać przelane na wskazany rachunek bankowy – wypłata w formie gotówkowej możliwa jest wyłącznie na wniosek pracownika.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Podejmując umowę o pracę, zyskujemy prawo do urlopu wypoczynkowego. W pierwszym dniu powinniśmy dostarczyć pracodawcy dyplomy ukończenia szkoły oraz świadectwa pracy potwierdzające nasz staż urlopowy. Od tego bowiem zależy, jaki wymiar urlopu będzie pracownikowi przysługiwał. Roczny wymiar może wynosić:

  • 20 dni – jeżeli pracownik posiada staż urlopowy mniejszy niż 10 lat;
  • 26 dni – jeżeli pracownik posiada staż urlopowy wyższy niż 10 lat.

Istotne jest to, że w przypadku zatrudnienia krótszego niż pełny rok pracownik powinien mieć wskazany wymiar urlopu proporcjonalny do okresu zatrudnienia, przy czym zawsze niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę. W razie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy urlop będzie ustalony w wysokości adekwatnej do etatu.

Długość okresu wypowiedzenia

Kolejna z informacji, jaką powinien otrzymać pracownik w pierwszym tygodniu pracy, to ta o długości okresu wypowiedzenia, który zgodnie z przepisami zależny jest od rodzaju umowy oraz czasu, na jaki została ona zawarta.

Wypowiedzenie umowy na czas określony i czas nieokreślony wynosi:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

  • 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
  • 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
  • 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Sposób potwierdzania obecności w pracy i usprawiedliwiania nieobecności

Ważna dla nowego pracownika jest także informacja, w jaki sposób powinien potwierdzać swoją obecność w pracy. W większości zakładów pracy służą temu listy obecności. Może się to jednak odbywać w formie zgłoszenia takiego faktu u bezpośredniego przełożonego czy „odbicia się” w systemie przeznaczonym do rejestrowania czasu pracy.

Pracownik musi również mieć wiedzę na temat przyjętego w organizacji sposobu potwierdzania nieobecności.

Dodatkowe informacje, jakie będzie musiał uzyskać pracownik w pierwszym tygodniu pracy

26 kwietnia 2023 roku nastąpiła nowelizacja kodeksu pracy wprowadzająca przepisy wynikające z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 roku w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej. W związku z nią pracodawca otrzymał dodatkowe obowiązki informacyjne względem pracownika oprócz tych wcześniej wymienionych. W ciągu 7 dni od dopuszczenia pracownika do pracy konieczne jest przekazanie mu zasad dotyczących:

  • przysługujących mu przerw w pracy;
  • przysługującego mu dobowego i tygodniowego odpoczynku;
  • pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią;
  • przechodzenia ze zmiany na zmianę – w przypadku pracy zmianowej;
  • przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy – w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy;
  • innych niż określone w umowie o pracę składników wynagrodzenia oraz świadczeń pieniężnych lub rzeczowych;
  • obowiązującej procedury rozwiązania stosunku pracy, w tym wymogów formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminu odwołania się do sądu pracy lub, jeżeli nie jest możliwe określenie długości okresów wypowiedzenia w dacie przekazywania pracownikowi tej informacji, sposobu ustalania takich okresów wypowiedzenia;
  • prawa pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia, w szczególności ogólnych zasad polityki szkoleniowej pracodawcy;
  • układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, którym pracownik jest objęty, a w przypadku zawarcia porozumienia zbiorowego poza zakładem pracy przez wspólne organy lub instytucje – nazwy takich organów lub instytucji.

Inne informacje

Warto również pamiętać, że pracodawca powinien przekazać pracownikowi informację na temat administrowania jego danymi osobowymi, a w niej o celu przetwarzania tych danych, odbiorcach danych, okresie ich przechowywania, prawach osoby, której dane dotyczą. Dobrą praktyką jest też przekazanie pracownikowi informacji w zakresie równego traktowania w zatrudnieniu.

Pierwszy dzień w nowej pracy - jakie informacje powinien otrzymać nowy pracownik?

Pierwszy tydzień pracy w nowej firmie zwykle jest stresującym wydarzeniem w naszym życiu. Dobrze jest jednak kierować się swoim dobrem i dopilnować, by pracodawca przedstawił nam wszelkie informacje dotyczące naszego zatrudnienia, abyśmy w późniejszych jego etapach nie byli zaskoczeni tym, jak funkcjonuje firma.