Wypłata z tytułu umowy zlecenia przynajmniej raz w miesiącu

Jestem zatrudniony na umowę zlecenie, która jest zawierana na dwa miesiące i odnawiana już od jakiegoś czasu. Dotychczas wynagrodzenie wypłacano mi po zakończeniu umowy zlecenia, czyli w praktyce raz na dwa miesiące. Czy wypłata z tytułu umowy zlecenia nie powinna być przekazywana raz w miesiącu? Czy mogę liczyć na częstsze wypłaty?

Leszek, Gdańsk

Umowa zlecenie zalicza się do grona umów cywilnoprawnych, których szczegółowa charakterystyka została zawarta w przepisach Kodeksu cywilnego. Umowa zlecenie podpisywana jest przez strony, tj. zleceniodawcę oraz zleceniobiorcę, na określony czas, a jej celem jest wykonanie konkretnej usługi w należyty, staranny sposób.

Podstawowa charakterystyka umowy zlecenia

Umowa zlecenie jest popularną formą współpracy, często mającą na celu zastąpienie umowy o pracę, co z definicji jest błędne i niezgodne z przepisami.

• zleceniobiorca ma praktycznie pełna swobodę w ramach organizacji własnej pracy – jest do tego samodzielny, czyli nie wykonuje poleceń przełożonego, ponieważ takowego posiadać nie może;
• nie występuje ścisłe określenie wymiaru czasu pracy, co w praktyce oznacza, że zleceniodawca nie może nakazać zleceniobiorcy realizowania prac w odgórnie narzuconym przedziale czasowym;
• występuje minimalna stawka godzinowa. 

Patrząc z perspektywy zleceniodawcy, kluczową zaletą umów zleceń są m.in. nieobowiązujące w tym wypadku przepisy Kodeksu pracy, które dotyczą umów o pracę. Natomiast z perspektywy zleceniobiorcy do zalet można zaliczyć:

• wspomnianą już wcześniej swobodę działania;
• wyższe niż w przypadku umów o pracę koszty uzyskania przychodu, bo aż 20-procentowe;
• brak składek ZUS w przypadku uczących się zleceniobiorców do 26. roku życia;
• zwolnienie z PIT dla młodych zleceniobiorców do 26. roku życia;
• prawo do niektórych świadczeń gwarantowanych w ramach umów o pracę, np. te związane z podróżami służbowymi.

Jednakże umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne określa się często mianem „umów śmieciowych” i nie wzięło się to znikąd. Umowy cywilnoprawne nie gwarantują stabilności, ochrony zatrudnienia, ochrony wynagrodzenia czy prawa do urlopu. Zleceniobiorcy mogą mieć w dłuższej perspektywie problemy związane np. z ubieganiem się o kredyty czy inne formy finansowania. Umowy śmieciowe służą najczęściej pracodawcom, którzy dążą do ograniczania kosztów prowadzonej działalności.

Umowa zlecenie – wynagrodzenie

Przepisy zakładają możliwość podpisania nieodpłatnej umowy zlecenia lub umowy zlecenia z określoną stawką. Od 1 stycznia 2017 roku w życie weszły przepisy ustanawiające funkcjonowanie minimalnej stawki godzinowej przy umowach zleceniach.

Minimalna stawka godzinowa w 2024 r. wynosi: 

• od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. – 27,70 zł brutto, 
• od 1 lipca 2024 r. – 28,10 zł brutto.

Niewywiązywanie się z zapisów dotyczących minimalnej stawki godzinowej w przypadku umów zleceń oraz o świadczenie usług może skutkować dla osoby odpowiedzialnej karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 2000 zł. Sprawa taka może zostać również skierowana do sądu, który w toku postępowania może wymierzyć maksymalną karę 30 000 zł.

Kolejną zmianą powiązaną z wprowadzeniem minimalnej stawki godzinowej jest konieczność ewidencjonowania godzin pracy zleceniobiorcy. Ma to na celu udokumentowanie stosowania minimalnej stawki godzinowej, szczególnie w przypadku umów, w których nie ma określonej stawki godzinowej, a jest na przykład kwota za całość wykonanego zlecenia.

Jednakże, co istotne, zapisy o minimalnej stawce godzinowej nie mają swojego zastosowania w przypadku nieodpłatnych umów zleceń. Umowa zlecenie może przybrać formę nieodpłatnego świadczenia usług, fakt ten jednak powinien zostać dokładnie omówiony w zapisach umowy bądź wynikać z okoliczności towarzyszących.

Wypłata z tytułu umowy zlecenia

Umowa zlecenie regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego. Regulacje te nie przewidują częstotliwości wypłat innej niż zostanie to zapisane w samej umowie. Jednak po zmianach wypłata z tytułu umowy zlecenia zawartej na okres dłuższy niż jeden miesiąc powinna zostać dokonana przynajmniej raz w miesiącu.

Przykład 1.

Pani Anna wykonuje usługi krawieckie na podstawie umowy zlecenia. Aktualnie umowa zleceniobiorcy obejmuje okres od 15 lipca do 31 sierpnia 2024 roku. Kiedy pani Anna powinna otrzymać swoje wynagrodzenie?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zleceniobiorca, z którym podpisano umowę dłuższą niż na okres 1 miesiąca, ma prawo do otrzymania wynagrodzenia w każdym miesiącu świadczenia usług. Dlatego najbezpieczniej jest, aby pierwsza wypłata z tytułu umowy zlecenia nastąpiła do 31 lipca, a kolejna do 31 sierpnia 2024 roku.

Wypłata z tytułu umowy zlecenia, gdy nie doszło do świadczenia usług

Tak jak to już zostało określone powyżej, zleceniodawca zobowiązany jest do dokonywania wypłat zleceniobiorcy zatrudnionemu na okres dłuższy niż miesiąc w każdym miesiącu pracy. Jednak co w przypadku, gdy w danym okresie zleceniobiorca nie świadczył swoich usług? W takiej sytuacji zleceniodawca może żądać złożenia oświadczenia przez zleceniobiorcę o nieprzepracowaniu ani jednej godziny w danym miesiącu.

Zleceniobiorca ma prawo do otrzymywania wynagrodzenia za wykonywane usługi regularnie, jako że umowy, jakie podpisuje ze swoim zleceniodawcą, opiewają na okres dłuższy niż 1 miesiąc. Przepisy gwarantują wypłatę wynagrodzenia co najmniej raz w miesiącu.