Praca i zarobki dyspozytora kolejowego. Jak nim zostać?

Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, jaki wpływ ma nasze życie praca innych osób. Oczywiście wiemy, że w trudnych sytuacjach możemy liczyć na straż pożarną, policję bądź pogotowie ratunkowe. Jednak nie tylko w tych zawodach nasz los może być w rękach drugiej osoby. Dobrze by więc było pamiętać o tych, którzy pracują i czuwają nad naszym bezpieczeństwem, a nie są doceniani tak jak służby mundurowe. Jednym z takich zawodów jest właśnie dyspozytor kolejowy.

Praca dyspozytor kolejowy

Zacznijmy może od wyjaśnienia pojęcia dyspozytor. Jest to osoba, która ma za zadanie planować, rozdzielać zadania, nadzorować pracę innych oraz bardzo często musi reagować w trudnych sytuacjach. Jeśli chodzi o dyspozytora kolejowego, to ma on trochę trudniejsze zadanie. Tutaj kluczową rolę odgrywa monitorowanie ruchu pociągów. Może się nam wydawać, że takie zajęcie to nic trudnego, jednak jest to bardzo mylne podejście. W przypadku, gdy określona trasa pociągu przebiega bez zakłóceń, to wszystko przechodzi bardzo sprawnie. Niestety na los nie mamy wpływu. Czasami na torach dochodzi do uszkodzeń trakcji, wypadków bądź unieruchomienia składów. W tej sytuacji dyspozytor musi podjąć natychmiastowe kroki, które pozwolą pasażerom bezpiecznie i w miarę możliwości szybko dotrzeć do celu, ponieważ ma świadomość tego, jaką wartość ma zdrowie i życie ludzkie. Pośrednio - to od dyspozytora zależy co dalej stanie się z pasażerami podczas jakiegokolwiek wypadku na kolei. 

Głównym narzędziem, jakie wykorzystuje dyspozytor w swojej pracy jest mapa, na której prezentowany jest ruch wszystkich pociągów w Polsce. W przypadku pojawienia się koloru czerwonego na mapie, który informuje o pojawiającej się sytuacji alarmowej, dyspozytor powinien zacząć interwencję. Istotną rolę w pracy dyspozytora odgrywa  kontakt z konduktorami, innymi przewoźnikami, a także dyspozytorem zmianowym i zarządcą infrastruktury, zwłaszcza podczas jakiegoś incydentu.  

Jakie cechy powinien mieć dyspozytor

W pracy dyspozytora kolejowego, ważne są odpowiednie cechy charakteru. Główną jest  przede wszystkim umiejętność pracy pod presją, a także odporność na stres, ponieważ to wiąże się z podejmowaniem szybkich, czasami trudnych decyzji, które stanowią nieodzowny element w pracy dyspozytora. Opanowanie oraz umiejętność koncentracji to kolejne dwie istotne cechy, o których  należy wspomnieć. Wiąże się z nimi również podzielność uwagi, która jest kluczowa podczas wykonywania wielu czynności na raz w sytuacjach kryzysowych.

Zarobki dyspozytora kolejowego

Podobnie jak w przypadku innych zawodów zarobki dyspozytora kolejowego mogą być zróżnicowane. Spowodowane jest to przede wszystkim doświadczeniem zawodowym, wykształceniem i stażem pracy. Dyspozytor to osoba, która powinna posiadać wiedzę o każdym stanowisku związanym z pracą na kolei. Często dyspozytorzy to osoby, które wcześniej obejmowały takie stanowiska jak dróżnik przejazdowy, kasjer biletowy, czy konduktor.  Ponadto wypłata może być zależna od tego, w jakiej firmie transportowej zatrudniony jest dyspozytor. W 2021 roku średnia pensja wynosi od 4810 do 5860 zł brutto. Oczywiście nie jest to wyznacznik, ponieważ niektóre firmy mogą oferować niższe lub wyższe stawki.

Jak zostać dyspozytorem kolejowym?

Co prawda do podjęcia zatrudnienia jako dyspozytor nie ma sztywnych wytycznych, które określają wykształcenie. Jednak jest to bardzo odpowiedzialna praca, więc są też konkretne wymagania. Podstawą do rozpoczęcia kariery w dyspozytorni kolejowej jest wiedza. Nie mówimy tutaj o wiedzy ogólnej, ale tej dotyczącej linii kolejowych. Do objęcia tego stanowiska wybierane są najczęściej osoby, które pracowały już na kolei, ale w innym zawodzie. Podczas pierwszych dni pracy zatrudniony przygląda się pracy dotychczasowego dyspozytora. Po upływie pewnego czasu zatrudniony dyspozytor podejmuje pierwsze decyzje pod czujnym okiem bardziej doświadczonego pracownika. Jeśli nie widać żadnych przeszkód dyspozytor kolejowy może zostać sam na stanowisku i działać zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Powinniśmy jednak wspomnieć, że jest to praca, w której trzeba być dyspozycyjnym. Bardzo często pracownik nie może opuszczać dyspozytorni przez 24 godziny w ciągu doby. W tym zawodzie pracuje się również w święta i niedziele, w zamian dostając dni wolne w tygodniu. Poza tym jest to praca dla osób, które nie boją się wyzwań i umieją szybko reagować. Dodatkowo do cech dobrego depozytora kolejowego należą: sumienność, terminowość, punktualność, odpowiedzialność i pełne zaangażowanie. W przypadku braku tych cech bardzo prawdopodobne jest to, że dany pracownik nie sprawdzi się na powierzonym stanowisku.