Renta inwalidzka dla inwalidy wojennego

Artykuł zajmie się wyjaśnieniem, czym jest zagadnienie renty dla inwalidy wojennego, a także inwalidy wojskowego. Wskazane zostanie, jaka jest podstawa normatywna, a także kto może uzyskać taką rentę. Gdzie złożyć taki wniosek, w jaki sposób, a także jak odwołać się od ewentualnej negatywnej decyzji w tym zakresie? Na co zwrócić uwagę w celu wykazania, że wnioskującemu należy się renta inwalidzka? Przekonaj się!

Renta inwalidzka - podstawa prawna

Przepisy dotyczące rent i emerytur są uregulowane w Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zagadnienie renty dla inwalidy wojennego oraz wojskowego zostało jednak uregulowane w odrębnej ustawie – z dnia 29 maja 1974 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Jest to akt normatywny, który istniał w momencie uchwalania ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z tą ustawą zaopatrzeniem inwalidów wojennych i wojskowych jest świadczenie pieniężne w postaci renty inwalidzkiej. Przysługuje ona z funduszy państwowych.

Prawo do tego świadczenia ustalają oraz następnie wypłacają je organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pojęcie inwalidy wojennego

Zgodnie z ustawą o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin inwalidą wojennym jest żołnierz, który został zaliczony do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa  powstałego w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych w czasie:

• pełnienia w okresie wojny 1939–1945 służby w Wojsku Polskim, w polskich formacjach wojskowych przy armiach sojuszniczych oraz w oddziałach ruchu podziemnego lub partyzanckiego prowadzących na obszarze Państwa Polskiego walkę z hitlerowskim okupantem;
• uczestniczenia w walkach z oddziałami Ukraińskiej Powstańczej Armii oraz grupami Wehrwolfu.

Za inwalidę wojennego uważa się również żołnierza mającego obywatelstwo polskie, który został zaliczony do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa powstałego w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych w czasie pełnienia w okresie wojny 1939–1945 służby w Armii Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich oraz w innych armiach sojuszniczych, a także w oddziałach antyfaszystowskiego ruchu podziemnego lub partyzanckiego działających na obszarze innych państw.

Za inwalidztwo powstałe w związku z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych uważa się inwalidztwo, które jest następstwem zranień, kontuzji i innych obrażeń lub chorób doznanych:

• w walce z wrogiem;
• na froncie lub w związku z pobytem na froncie;
• wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej;
• w związku z pobytem w niewoli lub w obozie dla internowanych;
• w związku z udziałem w ruchu podziemnym lub partyzanckim oraz z pobytem w niewoli, w obozach koncentracyjnych lub w więzieniach za udział w tym ruchu.

Inwalidą wojennym jest także osoba mającą obywatelstwo polskie, która została zaliczona do jednej z grup inwalidów z tytułu inwalidztwa będącego następstwem zranień lub kontuzji doznanych w związku z:

• pełnieniem służby w wojskowych oddziałach ludowych w czasie wojny domowej w Hiszpanii lub w okresie internowania w następstwie tej służby;
• udziałem w obronie Poczty Gdańskiej we wrześniu 1939 r. i w walkach o Cytadelę Poznańską w lutym 1945 r.;
• uczestniczeniem w konwojach w okresie wojny 1939–1945 w charakterze członka załóg handlowych statków morskich;
• udziałem w powstaniu wielkopolskim oraz powstaniach śląskich;
• rozminowywaniem kraju w czasie pełnienia służby w Siłach Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej po zakończeniu wojny 1939–1945.

Z powyższego wynika, że rentę dla inwalidy wojennego można otrzymać tylko w ściśle określonych przypadkach, to jest w sytuacji udziału w konkretnych konfliktach zbrojnych i po odniesieniu tam zranień, kontuzji oraz innych obrażeń lub chorób doznanych, które spowodowały inwalidztwo.

Renta inwalidzka - kto może ją uzyskać?

Inwalida wojskowy to żołnierz niezawodowy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, który został zaliczony do jednej z grup inwalidów wskutek inwalidztwa powstałego:

1. w czasie odbywania czynnej służby wojskowej w okresie pokoju, z wyjątkiem terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie;
2. w ciągu 3 lat od zwolnienia z tej służby, jeżeli inwalidztwo to jest następstwem chorób powstałych lub urazów doznanych w czasie odbywania służby wojskowej.

Co istotne, za inwalidę wojskowego nie uważa się żołnierza, który został zwolniony z czynnej służby wojskowej podczas pierwszych 6 tygodni jej odbywania z powodu choroby, która powstała niewątpliwie jeszcze przed stawieniem się żołnierza do służby wojskowej i nie uległa pogorszeniu wskutek tej służby.

Inwalidztwo, o którym mowa, może powstać w związku z odbywaną służbą wojskową, albo bez związku z nią.

Inwalidztwem pozostającym w związku ze służbą wojskową uważa się inwalidztwo, które powstało na skutek:

• wypadku, który pozostawał w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej w rozumieniu przepisów o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową;
• chorób zakaźnych panujących w miejscu służbowego pobytu żołnierza;
• chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej;
• istotnego pogorszenia stanów chorobowych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej.

Inwalidztwo nie pozostaje w związku ze służbą wojskową wówczas, gdy powstało z innych przyczyn niż wskazane powyżej albo:

• jest następstwem wypadku lub choroby, których wyłączną przyczyną było udowodnione przez jednostkę wojskową umyślne lub rażąco niedbałe działanie albo zaniedbanie żołnierza, które naruszało obowiązujące przepisy lub rozkazy, jeżeli przełożeni zapewnili warunki odpowiadające przepisom i sprawowali we właściwy sposób nadzór nad ich przestrzeganiem, a żołnierz posiadał potrzebne umiejętności do wykonywania określonych czynności i był należycie przeszkolony w zakresie znajomości tych przepisów;
• jest następstwem wypadku, do którego w znacznym stopniu przyczynił się żołnierz w stanie nietrzeźwym;
• zranienie, kontuzja i inne obrażenie lub choroba zostały spowodowane przez żołnierza rozmyślnie.

Renta inwalidzka przysługuje inwalidom wojskowym. Prawo do niej powstaje już po zwolnieniu żołnierza ze służby wojskowej. Wyjątkowym przypadkiem jest sytuacja, gdy żołnierz przebywa na leczeniu – wówczas, na wniosek komendanta szpitala wojskowego, może zostać mu przyznane prawo do renty przed zwolnieniem ze służby. Przysługuje ona także żołnierzowi zwolnionemu z czynnej służby wojskowej z powodu czasowej niezdolności do służby, jeżeli żołnierz ten nie ma prawa do zasiłku chorobowego. Renta inwalidzka przysługuje przez czas trwania niezdolności do wykonywania zatrudnienia.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o przyznanie prawa do renty dla inwalidy wojennego lub wojskowego składa się do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania inwalidy oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Związek zranień, kontuzji i innych obrażeń lub chorób z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych albo ze służbą wojskową ustala wojskowa komisja lekarska. Oczywiście należy też udowodnić, że inwalida brał udział w konkretnych wydarzeniach wojennych lub odbywał służbę wojskową, z którą upatruje swoje inwalidztwo.

Niezdolność do pracy, datę jej powstania, związek niezdolności do pracy z działaniami wojennymi lub mającymi charakter wojennych albo ze służbą wojskową, ustala lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub komisja lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej.

Od decyzji przysługuje odwołanie do właściwego miejscowo Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego.