Stawka netto na umowie pracownika

Jednym z typowych elementów stosunku pracy jest wynagrodzenie. Podczas ustalania warunków płacowych strony umowy zwykle negocjują stawkę wynagrodzenia, jakie pracownik otrzyma „na rękę”. Czy stawka netto w umowie to dobre rozwiązanie? W artykule wyjaśnione zostało, jaka jest różnica między pensją brutto a wypłatą, jaką otrzyma pracownik po przepracowaniu miesiąca. Czy jest korzystna stawka netto na umowie pracownika?

Prawo do wynagrodzenia

W myśl przepisów pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę. Stawka wynagrodzenia powinna zostać ustalona w taki sposób, aby odpowiadała przede wszystkim:

• rodzajowi wykonywanej pracy;
• kwalifikacjom pracownika wymaganym przy wykonywaniu określonych obowiązków;
• ilości i jakości świadczonej pracy.

Wynagrodzenie należy wskazać na piśmie w umowie o pracę.

Zgodnie z art. 84 Kodeksu pracy pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia za pracę ani przenieść tego prawa na inną osobę. Pensja musi zostać wypłacona co najmniej raz w miesiącu w stałym terminie, nie później niż 10. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni.

Stawka brutto a stawka netto na umowie pracownika

Wynagrodzenie brutto to kwota zawierająca w sobie również obowiązkowe obciążenia potrącane na koszt pracownika, czyli:

• składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne;
• zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych;
• wpłaty na PPK, jeśli pracownik przystąpił do tego programu.

Stawka netto w umowie pracownika stanowi kwotę, jaką pracownik otrzyma „na rękę” po potrąceniu wyżej wymienionych należności.

Jakie wynagrodzenie z umowy o pracę – brutto czy netto?

Kodeks pracy (dalej kp) zawiera informację o tym, że pracownik powinien zostać zatrudniony za wynagrodzeniem adekwatnym do rodzaju świadczonej pracy, jej ilości i jakości oraz wymaganych kwalifikacji zawodowych czy uprawnień. Nie określono wprost, czy wynagrodzenie w umowie o pracę powinno zostać podane w kwocie netto, czy brutto.

Jednakże art. 87 § 1 kp dotyczący potrąceń z wynagrodzenia może stanowić potwierdzenie tego, że pensję należy określić w kwocie brutto: „Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215), jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – podlegają potrąceniu tylko następujące należności (...)”.

Powyższe potwierdzone zostało również w orzecznictwie sądowym. Przeważa tam pogląd, zgodnie z którym wynagrodzenie za pracę należne pracownikowi stanowi całość obejmującą także obowiązkowe potrącenia z wynagrodzenia.

Warto tu zwrócić uwagę na to, że minimalne wynagrodzenie także ustanowione jest w stawce brutto. 

Stawka netto na umowie pracownika

Określenie wynagrodzenia netto w umowie o pracę w stawce jest dopuszczalne. Pracownik musi mieć jednak na uwadze, że takie rozwiązanie ma plusy i minusy.

Koszty uzyskania przychodu

Jeśli pracownik korzysta ze standardowych kosztów uzyskania przychodu (250 zł miesięcznie), to zmiana kosztów na podwyższone nie przyniesie mu żadnych korzyści finansowych – wynagrodzenie pozostanie na takim samym poziomie, skoro w umowie zostało ustalone według stawki netto. W odwrotnej sytuacji, kiedy zatrudniony przeniesie się do miejscowości, w której znajduje się jego miejsce pracy, zmiana kosztów z podwyższonych na zwykłe nie spowoduje straty finansowej.

Ulga podatkowa

Złożenie przez pracownika formularza PIT-2 nie zwiększy wynagrodzenia do wypłaty. Działa to również w drugą stronę – gdyby pracownik nie mógł odliczać ulgi podatkowej, to jego pensja także nie ulegnie pomniejszeniu.

Wpłaty na PPK

Przystąpienie do pracowniczych planów kapitałowych przez pracownika również ma wpływ na wyliczenie wynagrodzenia. Bez względu na to, czy pracownik skorzysta z tego programu, czy też nie, stawka netto na umowie o pracę będzie niezmienna.

Zwolnienie z PIT 

Osoby uprawnione do korzystania ze zwolnienia z opłacania zaliczek na PIT, które w umowie mają określoną stawkę netto, tak naprawdę nie osiągną dodatkowych profitów z tytułu korzystania z tej ulgi. Jednak po ukończeniu prawa do ulgi np. ukończeniu przez pracownika 26 lat lub przekroczeniu przez niego limitu przychodu zwalniającego z pobierania podatku wynagrodzenie pozostanie na takim samym poziomie – nie będzie pomniejszone o należne zaliczki na podatek dochodowy.

Nie zostało określone w przepisach, czy w razie przekroczenia pierwszego progu podatkowego albo rocznego limitu składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wynagrodzenie pracownika, które zostało ustalone według stawki netto, powinno zostać pomniejszone czy powiększone, a może pozostać w niezmienionej kwocie.

W każdym z powyższych przypadków zmianie ulegnie wynagrodzenie brutto oraz całkowity koszt zatrudnienia pracownika.

Stawka netto na umowie pracownika – podsumowanie

Zmiana wysokości obowiązkowych potrąceń z wynagrodzenia skutkuje zmianami w kwocie brutto. Pracownik musi być świadomy tego, że pracodawca nie zawsze będzie w stanie ponosić dodatkowe koszty związane z wystąpieniem jakiegokolwiek z wyżej wymienionych zdarzeń. W związku z tym, że wysokość wynagrodzenia netto może różnić się w poszczególnych miesiącach, to co do zasady nie powinna być ustalana w stawce netto. Takie wnioski można również wysnuć z przepisów i wyroków sądowych.