Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Świadczenia na dzieci w wieku szkolnym

Dzieci to wielka radość, ale i ogromna odpowiedzialność. W pakiecie z potomstwem rodzic otrzymuje również mnóstwo obowiązków, od tych etycznych, jak prawidłowe wychowanie i wpojenie pozytywnych zachowań społecznych, po te materialne, jak wyżywienie i zapewnienie dachu nad głową. Wraz z tym, jak dziecko dorasta, wzrastają również jego potrzeby, w szczególności wymagania finansowe związane z obowiązkiem szkolnym, takie jak nowy plecak, przybory szkolne, podręczniki czy strój na zajęcia wychowania fizycznego. Dodatkowo w czasie pandemii, kiedy uczniowie odbywali zajęcia w postaci lekcji online, sporym wydatkiem mógł okazać się nowy komputer, laptop, kamera internetowa, słuchawki czy mikrofon. Wszystko to daje pokaźną sumę, na jaką musi być przygotowany każdy rodzic chcący zagwarantować potomkowi właściwe wykształcenie. Sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy w rodzinie znajduje się większa liczba dzieci – wówczas koszty dosłownie się mnożą. Rodziny posiadające małoletnie pociechy mogą liczyć na pomoc państwa. Niektóre świadczenia na dzieci należą się rodzicowi w każdym wypadku, inne zależne są od jego sytuacji materialnej.

Świadczenia na dzieci w wieku szkolnym dzielą się na te, które przysługują wyłącznie ze względu na uczęszczanie dziecka do szkoły oraz na te, które zostają wypłacane każdemu rodzicowi posiadającemu małoletniego na utrzymaniu. Przy niektórych z nich, jak np. przy zasiłku rodzinnym, udzielenie pomocy przez państwo zależne jest od dochodów przypadających na członka rodziny. Na jakie świadczenia mogą liczyć rodzice? Ile one wynoszą i gdzie należy się po nie zgłosić? O tym w niniejszym artykule.

Rodzina 500 plus

Aktualnie najbardziej popularnym, bo też najbardziej medialnym, jest świadczenie z programu „Rodzina 500 plus”. Jest to świadczenie wychowawcze kierowane do każdego rodzica posiadającego co najmniej jedno dziecko w wieku do 18. roku życia. 500 plus przysługuje na każde dziecko od dnia jego urodzenia do ukończenia przez nie pełnoletności. Bez znaczenia jest przy tym przychód rodziny. Świadczenie wynosi 500 zł i jest wypłacane co miesiąc.

Świadczenia 500 plus nie wlicza się do dochodu rodziny, dzięki czemu rodzicom łatwiej ubiegać się o inne zasiłki w innych systemach wsparcia socjalnego.

Wniosek 500 plus można składać za pośrednictwem rządowego Portalu Emp@tia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej przy pomocy profilu zaufanego ePUAP lub podpisu elektronicznego. Złożyć go można także drogą tradycyjną w urzędzie miasta lub gminy, ośrodku pomocy społecznej lub innej jednostce wyznaczonej w gminie, również za pośrednictwem operatora pocztowego.

Rząd szykuje zmiany w programie 500 plus. Od stycznia 2022 roku rodzice starający się o świadczenia najprawdopodobniej nie będą już mogli składać wniosków w formie papierowej. Honorowana będzie wyłącznie forma elektroniczna. Co więcej, gotówki nie dostaną już do ręki, a na rachunek bankowy. Dla tych, którzy rachunku nie posiadają, jest to komunikat, że najwyższy czas go założyć.

Dobry start – 300 plus dla ucznia

Program „Dobry start” to kolejny pomysł rządzących z rodziny „plus”. Tzw. 300 plus to świadczenie pieniężne przysługujące rodzicom posiadającym dzieci w wieku szkolnym. Otrzymane środki z omawianego programu mogą zostać przeznaczone wyłącznie na zakup wyprawki szkolnej. Świadczenie przysługuje raz w roku na każde dziecko uczące się w szkole, aż do ukończenia przez nie 20. roku życia. Jeśli jednak dziecko posiada niepełnosprawność, program trwa do ukończenia przez nie 24. roku życia.

Wniosek o środki z programu 300 plus można składać do 30 listopada każdego roku za pośrednictwem rządowego Portalu Emp@tia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej przy pomocy profilu zaufanego ePUAP lub podpisu elektronicznego. Póki co nie ma również przeciwwskazań, aby wniosek został złożony w formie papierowej w urzędzie lub ośrodku pomocy społecznej, bądź też za pomocą operatora pocztowego.

Wnioski o świadczenie dla dzieci przebywających w pieczy zastępczej są przyjmowane przez powiatowe centra pomocy rodzinie.

 Świadczenie 300 plus nie należy się rodzicom, których dzieci:

  • uczęszczają do przedszkola;
  • realizują roczne przygotowanie przedszkolne w tzw. zerówce w przedszkolu lub szkole;
  • studiują na uczelniach wyższych.

Bon turystyczny

Był to pomysł mający pomóc polskiej turystyce „odbić się” po pierwszej fali COVID-19. Z racji tego, że szykuje się nam już czwarta fala, bon ten można w dalszym ciągu wykorzystać – jego ważność ma zostać przedłużona do końca roku 2023.

Bon turystyczny to jednorazowe wsparcie w wysokości 500 zł przypadające na każde dziecko, od chwili jego urodzenia do uzyskania pełnoletności. Bon przysługuje niezależnie od poziomu dochodów. Rodzicom posiadającym dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności należy się dodatkowe świadczenie w formie uzupełnienia bonu w kwocie 500 zł na dziecko (łącznie 1000 zł). Świadczenie to stanowi elektroniczny dokument, za pomocą którego można dokonać płatności za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne na terenie Polski. Świadczenie to można przeznaczyć np. na opłacenie (częściowe pokrycie) dziecku kolonii, obozu czy wizyty w pensjonacie.

Karta Dużej Rodziny

Jest to kolejna pomoc państwa, która nie zależy od dochodów w rodzinie. W tym wypadku jej przyznanie związane jest jednak z innym czynnikiem – jest nim liczba posiadanych dzieci. Karta przysługuje rodzinom mającym ich troje lub więcej.

Karta Dużej Rodziny nie daje prawa do otrzymywania świadczeń w pieniądzu, a uprawnia do korzystania z szeregu zniżek w punktach handlowych oraz instytucjach publicznych. Posiadacze Karty mają możliwość tańszego korzystania z ofert z niemalże wszystkich branż usługowych, przez sklepy spożywcze i odzieżowe, po stacje benzynowe czy środki transportu. Rabaty dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny oscylują w granicach 5–10%.

Prawo do posiadania Karty przysługuje wszystkim rodzinom posiadającym trójkę lub więcej dzieci, w tym także rodzinom zastępczym czy rodzinom prowadzącym rodzinny dom dziecka. Należy się także tym rodzicom, którzy odchowali już potomstwo. Liczy się fakt posiadania dzieci, nawet jeżeli są one już pełnoletnie i mają własne rodziny.

Karta Dużej Rodziny nie przysługuje rodzicowi, którego sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub któremu sąd ograniczył władzę rodzicielską przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, chyba że sąd nie pozbawił go władzy rodzicielskiej lub jej nie ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej w stosunku do co najmniej trojga dzieci.

Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny jest już tym rodzajem świadczenia, którego przyznanie oraz wysokość zależy od sytuacji materialnej rodziny. Aby móc się o niego starać, maksymalny dochód na jednego członka rodziny nie może przekraczać 674 zł (w 2021 roku). W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, kryterium dochodowe wynosi 764 zł. Jednocześnie rodziny, w których dochód przewyższa próg dochodowy, nie zawsze są pozbawione możliwości starania się o ten zasiłek. Świadczenia dla rodziców przekraczających próg są jednak pomniejszane adekwatnie do kwoty, o jaką został przekroczony ustanowiony limit.

Zasiłek rodzinny przysługuje:

  • rodzicom, jednemu z rodziców lub opiekunowi prawnemu dziecka;
  • opiekunowi faktycznemu dziecka;
  • osobie uczącej się, pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

  • 18. roku życia, lub
  • nauki w szkole, ale nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, lub
  • 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, lub
  • osobie uczącej się.

 Świadczenia z tytułu zasiłku wynoszą:

  • 95 zł – na dziecko do ukończenia 5. roku życia;
  • 124 zł – na dziecko w wieku od 5. do ukończenia 18. roku życia;
  • 135 zł – na dziecko w wieku od 18. do ukończenia 24. roku życia.

Wniosek o przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego składa się w instytucjach gminnych zajmujących się pomocą społeczną.

Dodatki do zasiłku rodzinnego

Rodzice, którym przysługuje prawo do zasiłku rodzinnego, mogą starać się również o szereg dodatków do zasiłku, jak chociażby dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka, jeżeli nie zostały zasądzone alimenty, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej czy dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Z racji tego, że niniejszy artykuł traktuje przede wszystkim o świadczeniach na dzieci w wieku szkolnym, wypada szerzej omówić:

  • dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego;
  • dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Jest to świadczenie dla rodziców oraz osób uczących się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem nowego roku szkolnego oraz nauki dziecka w „zerówce”. Dodatek wynosi 100 zł na każde dziecko i można go uzyskać raz w trakcie trwania każdego roku szkolnego.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje wyłącznie rodzinom, które mają przyznane prawo do zasiłku rodzinnego.

Wniosek o przyznanie prawa do omawianego dodatku należy złożyć do 31 października danego roku, tj. do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo przygotowanie dziecka do szkoły w „zerówce”.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

W przypadku dziecka, które zmuszone jest (lub jego rodzice tak postanowili) do prowadzenia nauki poza miejscem zamieszkania, w sytuacji codziennego dojeżdżania do szkoły lub zamieszkania w miejscowości, w której się ona znajduje, rodzice mogą liczyć na dodatek do zasiłku rodzinnego. Świadczenie to wynosi 113 zł miesięcznie na każde dziecko w czasie trwania roku szkolnego, tj. od września do czerwca następnego roku kalendarzowego. Tak jak w przypadku dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, to świadczenie również przysługuje wyłącznie rodzinom, które mają przyznane prawo do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu zamieszkania przez dziecko w miejscowości, w której znajduje się szkoła, nie przysługuje, jeśli dziecko nie jest tymczasowo zameldowane w bursie, internacie lub w innym lokalu w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, innej niż miejscowość stałego zamieszkania.

Świadczenia na dzieci w wieku szkolnym – podsumowanie

Jak widać, rodzice dzieci w wieku szkolnym nie są pozostawieni sami sobie. Mogą liczyć na szereg benefitów, od 500 plus na utrzymanie dziecka, przez 300 plus na wyprawkę dla dziecka, po bon turystyczny na zapewnienie dziecku wakacji. Wskazane wyżej świadczenia należą się wszystkim rodzicom wychowującym dzieci w wieku szkolnym. Oprócz nich istnieją również świadczenia, które przysługują rodzinom nieradzącym sobie finansowo. Mowa tu m.in. o zasiłku rodzinnym oraz dodatkach z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego oraz podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.