Poradnik Pracownika
Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych Header oprogramowania dla biur rachunkowych

Ubezpieczenie zdrowotne po ukończonych studiach

Jednym z przywilejów uczniów i studentów jest bezpłatna opieka zdrowotna. Do ukończenia 18. roku życia dzieci objęte są ubezpieczeniem zdrowotnym rodziców. Pełnoletnia osoba będzie objęta bezpłatną opieką zdrowotną jako członek rodziny do momentu zakończenia nauki, przy czym student wraz z ukończeniem 26. roku życia nie może już korzystać z ubezpieczenia rodziców. Co wtedy? Jak długo obowiązuje ubezpieczenie zdrowotne po ukończonych studiach? Czy wygasa od razu po zakończeniu nauki? O tym przeczytasz w artykule.

Ubezpieczenie zdrowotne

Posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego umożliwia, już od dnia zgłoszenia, korzystanie z bezpłatnej opieki zdrowotnej, a więc m.in. wizyt lekarskich, badań, rehabilitacji czy leczenia szpitalnego. Nie będąc ubezpieczonym, niestety trzeba płacić za wszelkie świadczenia zdrowotne.

Ubezpieczenie zdrowotne może być obowiązkowe lub dobrowolne. Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają m.in.:

  • osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia,
  • osoby prowadzące działalność gospodarczą,
  • dzieci, uczniowie i studenci,
  • emeryci i renciści,
  • bezrobotni - są zgłaszani do ubezpieczenia zdrowotnego przez urząd pracy.

Dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym mogą zostać objęte osoby, które:

  • nie posiadają obowiązkowego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego i mają miejsce zamieszkania w Polsce,
  • nie zostały zgłoszone do tego ubezpieczenia jako członkowie rodziny,
  • są wolontariuszami.

Co istotne, ubezpieczona osoba ma obowiązek zgłoszenia do tego ubezpieczenia wszystkich tych członków rodziny, którzy nie mają innego tytułu do ubezpieczeń.

Z reguły ustanie możliwości korzystania z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych upływa po 30 dniach od wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia. Wyjątkiem są uczniowie i studenci, o czym przeczytasz w dalszej części artykułu.

Ubezpieczenie zdrowotne uczniów i studentów

Każdy uczeń lub student objęty jest ubezpieczeniem zdrowotnym:

  • do ukończenia 26. roku życia do ubezpieczenia zdrowotnego zgłaszają go rodzice lub opiekunowie prawni,
  • po ukończeniu 26. roku życia do ubezpieczenia zdrowotnego zgłasza go uczelnia.

Student po ukończeniu 26. roku życia nie może być już zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez rodziców. Wówczas, aby zostać objętym ubezpieczeniem, musi złożyć wniosek do uczelni, aby ta zgłosiła go do ubezpieczenia. Będzie nim objęty tak długo, jak będzie się uczył.

Uczeń lub student tak długo będzie podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu, jak długo będzie się uczył.

Jeżeli z kolei student w trakcie studiów:

  • jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub
  • prowadzi własną działalność gospodarczą,

do ubezpieczenia zdrowotnego zgłasza go odpowiednio pracodawca lub on sam.

Osoba, która w trakcie nauki podejmie zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia, nie będzie podlegała pod ubezpieczenie zdrowotne, nie rodzi ona bowiem obowiązków ubezpieczeniowych w ZUS.

Ubezpieczenie zdrowotne po ukończonych studiach

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dla osób po 18. roku życia wygasa zaraz po ukończeniu szkoły średniej lub studiów (dzień obrony pracy dyplomowej). To samo dotyczy osób, które zostały skreślone z listy uczniów lub studentów. Jednak ubezpieczenie zdrowotne po ukończonych studiach nie upływa z dnia na dzień, ale po 4 miesiącach (art. 67 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Warto w międzyczasie zastanowić się, co dalej.

Prawo do bezpłatnej opieki medycznej po ukończonych studiach wygasa po 4 miesiącach.

Ubezpieczenie zdrowotne po ukończonych studiach może zostać przyznane, gdy ma miejsce:

  • kontynuowanie nauki, np. na studiach doktoranckich;
  • podjęcie zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia;
  • założenie własnej działalności gospodarczej - składka opłacana jest przez osobę, która założyła tę działalność;
  • zarejestrowanie się w urzędzie pracy jako bezrobotny - ubezpieczenie zdrowotne opłaca urząd pracy;
  • przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Aby podlegać pod dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne, należy postępować zgodnie z poniższymi krokami.

  1. W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym w oddziale wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia lub w jednej z delegatur.
  2. Następnie należy podpisać umowę na czas nieokreślony z NFZ.
  3. Wraz z podpisaniem umowy konieczne jest uiszczenie dodatkowej opłaty, której wysokość zależy od długości przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym i opłacaniu składek.
    • przerwa od 3 miesięcy do roku - opłata dodatkowa to 20% dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki,
    • przerwa powyżej roku do 2 lat - opłata dodatkowa to 50% ww. dochodów,
    • przerwa powyżej 2 lat do 5 lat - opłata dodatkowa to 100% ww. dochodów,
    • przerwa powyżej 5 lat do 10 lat - opłata dodatkowa to 150% ww. dochodów,
    • przerwa powyżej 10 lat - opłata dodatkowa to 200% ww. dochodów.
  4. W dalszej kolejności należy złożyć we właściwym dla miejsca zamieszkania oddziale ZUS druk ZUS ZZA, na którym jako kod ubezpieczenia należy wpisać 24 10 X X, gdzie X oznacza odpowiednio posiadanie prawa do emerytury lub renty oraz stopień niepełnosprawności. Dokument ten należy złożyć w ciągu 7 dni od podpisania umowy.

Składka miesięczna na ubezpieczenie zdrowotne jest zmienna - zależy od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia można rozwiązać w każdym momencie lub też wygasa ona wraz z uzyskaniem obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Jak widać, możliwość korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej po ukończeniu studiów nie wygasa z dnia na dzień. 4 miesiące to wystarczająco dużo czasu, aby znaleźć rozwiązanie na to, co dalej zrobić, aby w dalszym ciągu korzystać z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej.