Fundusz Socjalny - co to jest i kto może z niego korzystać?
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych to środki finansowe gromadzone przez pracodawcę na osobnym rachunku bankowym w celu wykorzystania ich na wsparcie socjalne uprawnionych do tego pracowników. Fundusz Socjalny jest obowiązkowy dla wszystkich pracodawców z jednostek budżetowych i samorządowych (bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników) oraz pozostałych, którzy na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają min. 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Środki finansowe pochodzą z odpisów, których wysokość jest ściśle określona.
ZFŚS (Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych) - co to jest i kto może z niego korzystać?
Środkami z ZFŚS dysponuje pracodawca i to on decyduje, na co je wykorzysta. Jednak ustawa o zfśs określa, na co przykładowo pieniądze mogą być wykorzystywane. Jednak w związku z tym, ze ustawa nie wymienia wszystkich możliwości, często dochodzi do nieprawidłowego spożytkowania środków finansowych. Fundusze, zgromadzone przez pracodawcę na Fundusz Socjalny, powinny być spożytkowane na pomoc socjalną, świadczenia socjalne dla wszystkich pracowników lub dla tych, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej lub życiowej.
Fundusz Socjalny może być wykorzystany przykładowo na:
- świadczenie urlopowe czyli dofinansowanie wypoczynku pracownika lub jego dzieci,
- zapomogę dla pracownika dotkniętego poważnym zdarzeniem losowym, chorującego na przewlekłe choroby, opiekującego się niepełnosprawnymi dziećmi, posiadającego wielodzietne rodziny lub samotnie wychowującego dzieci,
- dofinansowanie świadczeń o charakterze sportowo-rekreacyjnym lub kulturalno-oświatowym,
- organizowanie paczek żywnościowych dla dzieci lub z okazji świąt,
- od niedawna pieniądze z funduszu socjalnego można przeznaczyć również na dofinansowanie lub tworzenie przyzakładowych żłobków i przedszkoli.
Środków z funduszu socjalnego nie powinno wykorzystywać się na:
- finansowanie stołówki firmowej,
- wynagrodzenie pracowników obsługujących fundusz socjalny,
- zakup środków trwałych,
- zapewnienie prywatnej opieki medycznej czy szczepień profilaktycznych,
- finansowanie dojazdów do pracy,
- imprezy integracyjne, święta i inne okoliczności,
- nagrody lub kwiaty okolicznościowe,
- edukację pracowników (bez względu na formę),
- premie i nagrody.
Fundusz Socjalny - kto może z niego skorzystać?
W pewnej części to ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określa, kto ma prawo do korzystania z zakładowej pomocy socjalnej. Pracodawca zobowiązany jest do rozdysponowania środków pomiędzy pracowników, uzależniając wysokość i rodzaj pomocy od sytuacji materialnej, rodzinnej, życiowej i zdrowotnej pracownika. W związku z tym niedopuszczalne jest wypłacanie funduszy wszystkim pracownikom w równej wysokości. Zabronione jest również uzależnianie wypłacanych środków od rodzaju umowy, wymiar etatu, stażu pracy, oceny jakości pracy. Szczegółowe regulacje, dotyczące dysponowania środkami funduszu socjalnego, powinny być określony w wewnętrznym regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Osobami, które mogą starać się o przyznanie prawa do korzystania z ZFŚS, są:
- pracownicy zatrudnieni w każdym wymiarze etatu oraz członkowie ich rodzin,
- pracownicy przebywający na urlopie wychowawczym,
- emeryci i renciści - również byli pracownicy i ich rodziny,
- członkowie rodzin po zmarłych pracownikach i byłych pracownikach, jeżeli pozostawali na ich utrzymaniu,
- osoby, którym zakład przyznał prawo do korzystania ze świadczeń funduszu, np. pracownicy, którzy w danej chwili przebywają na urlopach bezpłatnych,
- pracownicy młodociani, z którymi zakład zawarł umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego,
- pracownicy, z którymi pracodawca zawarł umowę o wykonywanie pracy nakładczej, tzw. chałupnicy.
Jak korzystać z ZFŚS?
W celu skorzystania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych należy złożyć wniosek do odpowiedniej komórki w zakładzie pracy. Konkretne kroki, jakie należy podjąć, dokumenty i wnioski, jakie należy złożyć, powinny być określone w wewnętrznym regulaminie zakładowego funduszu. Tam też powinien być opisany proces przyznawania funduszy, czas rozpatrywania wniosku, wymagania, jakie należy spełniać, oraz wszelkie inne istotne informacje.